نوید مومن: رئیس‌جمهور ترکیه گفته است سفرای ۱۰ کشور از جمله آمریکا و آلمان که خواستار آزادی «عثمان کاوالا» فعال سیاسی ترکیه‌ای شده بودند، عنصر نامطلوب اعلام خواهند شد. اردوغان با اشاره به اصطلاحی که در دیپلماسی به کار می‌رود و به معنای نخستین قدم قبل از اخراج است، تاکید کرده است: «من به وزیر خارجه کشورمان دستور داده‌ام این ۱۰ سفیر را در اسرع وقت به عنوان عنصر نامطلوب اعلام کند».

زمانی که یک سفیر یا دیپلمات به عنوان عنصر نامطلوب معرفی می‌شود، معمولا از سوی کشور فرستنده فراخوانده می‌شود. در غیر این صورت، دولت میزبان می‌تواند وی را اخراج کند. فارغ از آنکه اردوغان در نهایت سفرای آمریکا و 9 کشور غربی دیگر از جمله فرانسه، آلمان، کانادا و سوئد را اخراج کند یا خیر، نکته اساسی و مهمی در تحلیل رفتارهای رئیس‌جمهور ترکیه وجود دارد که لازم است مورد توجه قرار گیرد.

رویکرد اعتقادی - سیاسی نامتوازن، دفرمه و ریاکارانه رئیس‌جمهور ترکیه در عرصه‌های گوناگون، وی را به سیاستمداری نامتعادل در منطقه و نظام بین‌الملل تبدیل کرده است. پشت پرده رجزخوانی‌های چند روز اخیر اردوغان، حقایق آشکاری مشاهده می‌شود که نیت استقلال‌طلبانه وی در قبال کشورش را به صورت کامل زیر سوال می‌برد. رئیس‌جمهور ترکیه همچنان به حمایت از گروه‌های تروریستی و تکفیری - داعش و جبهه‌النصره- ادامه می‌دهد و مرز ترکیه به سوریه را تبدیل به گذرگاهی امن برای رفت و آمد آنها به کشورهای مختلف کرده است. فراتر از آن، دستگاه امنیتی ترکیه (میت) به کارگزار سازمان جاسوسی-تروریستی موساد در آسیای مرکزی و قفقاز تبدیل شده و با دمیدن عناصر توهم و طمع در ذهن محدود الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان، صحنه خطرناکی را در این منطقه خلق کرده است. 

بسی جالب و البته تلخ است! اردوغان از یک سو در نبرد اخیر غزه رگ‌های گردن خود را در دفاع از فلسطینیان کلفت کرده و از توحش صهیونیست‌ها سخن می‌گفت اما در همان زمان، ماموران وابسته به سازمان اطلاعات ترکیه و اعضای حزب عدالت و توسعه، مشغول مرور نقشه کلان منطقه‌ای مشترک «آنکارا- تل‌آویو» بودند. نام این پدیده پارادوکس نیست، خباثت است! 

اردوغان در عین حال از ناتو و اتحادیه اروپایی شدیدا خشمگین است. رئیس‌جمهور ترکیه از سال 2002 میلادی تاکنون، به دنبال عضویت در اروپای واحد بود اما سوسیال- دموکرات‌ها و محافظه‌کاران اروپایی هر دو، وی و حزب متبوعش را سرکار گذاشتند! یک بار سارکوزی رئیس‌جمهور اسبق فرانسه از اتحادیه اروپایی به عنوان باشگاه مسیحیان یاد کرد و متعاقبا، عضویت ترکیه در این مجموعه را ناممکن دانست. یک بار دیگر نیز آنگلا مرکل، صدر اعظم سرزمین ژرمن‌ها آب پاکی را بر دستان اردوغان ریخت و تاکید کرد امکان عضویت ترکیه در اروپای واحد عملا منتفی است و باید به فکر گزینه‌های دیگری در ترسیم مناسبات آنکارا-بروکسل بود. 

در ناتو ماجرا به مراتب پیچیده‌تر است! سال 2015 میلادی، جنگنده سوخوی روسی توسط ارتش ترکیه در خاک سوریه سرنگون شد. در مقابل، مقامات کاخ کرملین اعلام کردند آنکارا منتظر عواقب و تبعات سخت اقدام خود باشد. اگر چه مقامات ترکیه‌ای اصرار داشتند حمله به کشورشان را مطابق متن پیمان ناتو به مثابه حمله به این مجموعه تلقی کنند اما مقامات ناتو پشت آنکارا را رسما خالی کردند! حتی برخی اعضای ناتو از جمله آلمان و یونان تاکید کردند اعضای پیمان آتلانتیک شمالی مسؤول حماقت‌های ترکیه در منطقه غرب آسیا نیستند! اعضای ناتو حتی در باتلاقی که خود آنها ترکیه را به درون آن افکنده بودند، حاضر به دفاع از آنکارا نشدند. «استیو وارن» سخنگوی ائتلاف غربی به ظاهر ضدداعش در آن زمان صراحتا اعلام کرد حمله به جنگنده سوخوی روسی از سوی ارتش ترکیه بوده و نیروهای ائتلاف نقشی در آن نداشته‌اند. در نهایت، کار به جایی رسید که اردوغان ناچار شد در مقابل ولادیمیر پوتین زانو بزند و بابت سرنگونی جنگنده سوخوی روسی از وی عذرخواهی کند. 

طی ماه‌های اخیر نیز برخی اعضای ناتو گزینه‌ای به نام «اخراج ترکیه از پیمان آتلانتیک شمالی» را در دستور کار قرار داده و در مقابل، افرادی مانند ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو در مقابل این موضوع، مقاومت کرده‌اند. مختصات سیاست خارجی آنکارا هر انسان سالمی را آزار می‌دهد: بازیگری از اروپا رانده و از ناتو مانده که در عین حال متعهد به تامین منافع کلان غرب و رژیم اشغالگر قدس در غرب آسیا و آسیای مرکزی است! بهتر است اردوغان به جای توهمات نئوعثمانیستی، به فکر محبوبیت زیر 40درصدی خود در کشورش و احتمال حذف دائم خود از معادلات سیاسی و اجرایی آنکارا باشد، البته تاریخ مصرف کارگزاران واشنگتن، اتحادیه اروپایی و تل‌آویو در منطقه هیچ گاه دائم نیست! اردوغان احتمالا زمانی متوجه این حقیقت محض خواهد شد که بسیار دیر شده و مشغول نگارش خاطرات خیانت غربی‌ها و صهیونیست‌ها به خودش است!