رهبر حکیم انقلاب اسلامی در دیدار میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی، مسلمانان جهان را به پیروی هر چه بیشتر از رسول عظیم‌الشأن اسلام حضرت محمد مصطفی(ص) فراخواندند و با توجه به تصریح قرآن کریم مبنی بر قرار دادن پیامبر اعظم به عنوان الگو و اسوه در مسائل فردی، اجتماعی و سیاسی، نسبت به نهادینه شدن خصال و ویژگی‌‌های پیامبر اکرم(ص) در زندگی عموم مسلمانان تاکید کردند: «پیروی چه‌ جوری است؟ کلمه‌‌ «پیروی» را هم دقت کنید؛ یعنی در پی او روان شدن، در پی او حرکت کردن. چه ‌جوری حرکت کنیم؟ قرآن هم این را از ما خواسته: «لَقَد کانَ لَکُم فی رَسولِ اللهِ اُسوَهٌ  حَسَنَهٌ لِمَن کانَ یَرجُوا اللهَ وَ الیَومَ الأخِر» اسوه یعنی الگو؛ خب! ما باید دنبال این الگو حرکت کنیم و خصوصیاتی که او در عمل داشت، آن خصوصیات را در عمل‌مان ایجاد کنیم؛ در خصوصیاتی که در اخلاق داشت، از او تبعیت کنیم که البته با این وسعت، کار هر کسی هم نیست؛ یعنی ماها خیلی کوچک‌تر از آن هستیم که بخواهیم با این وسعت حرکت کنیم، لکن باید تلاش کنیم در این زمینه.

خب! خصال حمیده‌ پیغمبر یکی دو تا ده ‌تا که نیست. از همسر مکرم پیغمبر درباره‌ اخلاق پیغمبر سوال کردند، فرمود: کانَ خُلقُهُ القُرآن؛ قرآن مجسم، پیغمبر است؛ این که خب! باب وسیعی است».

حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای 3 مؤلفه صبر، اخلاق و عدل را در سیره حضرت رسول دارای برجستگی بیشتری دانستند و به تشریح هر کدام از این ویژگی‌ها  که به تعبیر ایشان مثل ۳ ستاره در کهکشان نور حضرت رسول(ص) می درخشند، پرداختند: «این ۳ نقطه عبارت است از صبر، عدل و اخلاق. صبر در زندگی پیغمبر یک چیز برجسته‌ای است، البته درباره‌‌ صبر، مفهوم صبر و وظیفه‌‌ صبر در جاهای مختلف قرآن ده‌ها آیه هست اما آن صبری هم که مربوط به پیغمبر است، زیاد است؛ بیش از 10 مورد- شاید حدود 20 مورد-خطاب به پیغمبر در مورد صبر هست. مهم این است که از اول بعثت، خدای متعال دستور صبر به پیغمبر داده است؛ در سوره‌‌ مدثر: «وَ لِرَبِّکَ فَاصبِر» و در سوره‌‌ مزمل: «وَاصبِر عَلی ما یَقولون»؛- سوره‌‌ مدثر و مزمل جزو اولین سوره‌هایی است که بر پیغمبر نازل شده- از همان قدم اول، خدای متعال به پیغمبر می‌گوید باید صبر داشته باشی. بله! من اینجا یادداشت کرده‌ام که قریب به 20 جا خطاب به پیغمبر، امر به صبر شده: «فَاصبِر لِحُکمِ رَبِّک» تا موارد متعدد دیگر. صبر یعنی چه؟ صبر یعنی پایداری. معروف است، در روایات متعدد هم هست که صبر تقسیم می‌شود به صبر عن‌المعصیه، صبر علی‌الطّاعه و صبر در مقابل حوادث. خب! صبر یعنی پایداری؛ در مقابل میل به گناه، انسان پایداری کند؛ در مقابل بی‌حالی و بیکاری و تنبلی به انجام وظیفه، انسان پایداری کند؛ در مقابل دشمن پایداری کند؛ در مقابل مصائب گوناگون، خودش را حفظ کند، نفسش را حفظ کند، پایداری کند؛ این معنای صبر است؛ صبر یعنی پایداری. ما امروز بیش از همه چیز احتیاج داریم به پایداری.

شما مسؤولانی که در اینجا تشریف دارید و مسؤولان کشور در همه‌‌ رده‌ها! آنچه از همه چیز برای‌تان مهم‌تر است صبر است. باید پایداری کنید، مقاومت کنید، فشارها را تحمل کنید، مشکلات را تحمل کنید و راه را ادامه بدهید؛ متوقف نباید بشوید. لازمه‌‌ صبر و پایداری برای من و شما که مسؤولیم در این کشور، این است که متوقف نشویم؛ حرکت نباید توقف پیدا کند، باید ادامه پیدا کند؛ این صبر است. لَقَد کانَ لَکُم فی رَسولِ اللهِ اُسوَهٌ  حَسَنَه؛ این می‌شود پیروی از پیغمبر».

دومین ویژگی‌ای که از منظر رهبر معظم انقلاب در رفتار بویژه رفتار سیاسی پیامبر بسیار برجسته است، مساله عدالت است. با مطالعه آثار و سخنان حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بویژه در کتاب گرانقدر و خواندنی «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» در می‌یابیم مساله عدل و قسط از منظر ایشان بسیار پراهمیت و یکی از اصول بی‌بدیل اسلامی است به طوری که ایشان عدالت را ارزش مطلق دانسته و سایر ارزش‌ها را نسبی معرفی می‌کنند: «دوم، عدل و عدالت. یکی از مهم‌ترین و شاید بشود گفت مهم‌ترین هدف میانی بعثت پیغمبران، عدالت است. لَقَد اَرسَلنا رُسُلَنا بِالبَیِّناتِ وَ اَنزَلنا مَعَهُمُ الکـِتابَ وَ المیزانَ لِیَقومَ النّاسُ بِالقِسط؛ اصلاً هدف ارسال رسل و انزال کتب این بود که قیام به قسط شود، جامعه قائم به عدل و قسط باشد. در قرآن کریم از قول پیغمبر [می‌فرماید]: «وَ اُمِرتُ لِاَعدِلَ بَینَکُم» این هم امر خداست که باید عدالت انجام بگیرد. همه‌‌ عقلای عالم هم البته این را قبول دارند؛ یعنی حتی ظالم‌ترین قدرت‌های عالم و عناصر شریر عالم نمی‌توانند منکر حسن عدالت بشوند؛ حتی بعضی‌ها با وقاحت تمام، ادعای عدالت هم می‌کنند، در حالی که ظالمند! قرآن کریم عدالت را حتی در مورد دشمنان لازم می‌داند؛ این کسی که دشمن ما است، در مورد او بی‌عدالتی نباید بکنیم. «وَ لا یَجرِمَنَّکُم شَنَئانُ قَومٍ عَلی اَلّا تَعدِلُوا اِعدِلوا هُوَ اَقرَبُ لِلتَّقوی» با دشمن هم حتی باید شما با عدالت رفتار بکنید. پس بنابراین، این هم یک وظیفه‌‌ دیگر است و [مخاطب] این هم باز در درجه‌‌ اول، ما مسؤولان هستیم. شما هر تصمیمی که می‌گیرید، هر مقرره‌ای که انجام می‌گیرد، چه در مجلس شورای اسلامی که قانون تصویب می‌کنید، چه در دولت، چه در بخش‌های مدیریتی گوناگون دیگر در سراسر کشور، یکی از مهم‌ترین چیزهایی که مورد نظر قرار می‌دهید، باید مساله‌‌ عدالت باشد که آیا این طبق عدالت است یا نیست. یک جاهایی لازم است تا پیوست عدالت برای آن مقرره ترتیب داده شود که معلوم شود این مقرر جوری انجام می‌گیرد، این قانون جوری اجرا می‌شود که طبق عدالت باشد.

این هم مطلب دوم که اگر بخواهیم عدالت را رعایت کنیم، توجه شود عدالت فقط هم عدالت در تقسیم اموال و ثروت نیست؛ عدالت در همه‌ چیز است؛ عادلانه برخورد کردن [در همه چیز]. امروز در فضای مجازی انسان گاهی اوقات بی‌عدالتی مشاهده می‌کند؛ خلاف می‌گویند، تهمت می‌زنند، دروغ می‌گویند، قول به غیر علم می‌گویند؛ اینها بی‌عدالتی است، اینها نباید انجام بگیرد. آن کسی که با فضای مجازی سر و کار دارد، باید خودش مراقبت کند و آن کسی که فضای مجازی را در اختیار دارد، باید مراقبت مضاعف کند که این کارها انجام نگیرد. یاد بگیریم، عادت کنیم که عادلانه با مردم رفتار کنیم؛ عادلانه. حرف هم که می‌زنیم، شما ممکن است با یک نفری بد باشید، او را قبول هم نداشته باشید؛ عیبی ندارد، نظر شما است، ممکن است نظر درستی هم باشد اما این را با تهمت، با دروغ، با اهانت، با این چیزها نباید آلوده کرد؛ آلوده شدن اینها خیلی بد است. این هم مساله‌‌ عدالت».

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در حوزه اخلاق مسائل را به شخصی و عمومی تقسیم می‌کنند و مسائل شخصی را قابل گذشت و تسامح و مسائلی را که با تضییع حقوق مردم سر و کار دارد، غیرقابل اغماض می‌دانند. از حضرت امام زین‌العابدین در باب گذشت و تسامح نسبت به ظلم‌های شخصی دعای بسیار زیبایی نقل شده است: «خدایا! هر بنده‌ای نسبت به من مرتکب کاری شده که آن کار را بر او حرام کردی یا پرده حرمت مرا که دریدنش را بر او ممنوع کردی، دریده؛ پس زیر بار ستمی که بر من داشته مرده یا در حالی که هنوز زنده است، حقی از من بر عهده او ثابت است؛ پس او را نسبت به ستمی که بر من روا داشته بیامرز و در رابطه با حقی که از من پایمال کرده از او گذشت کن و درباره آنچه با من کرده او را دنبال نکن و به خاطر گناهانی که با ستم بر من مرتکب شده رسوایش نساز». 

رهبر معظم انقلاب در همین رابطه فرمودند: «سرانجام مساله‌‌ اخلاق؛ پیروی از پیغمبر در اخلاق که خدای متعال فرمود: «وَ اِنَّکَ لَعَلی خُلُقٍ‌ عَظیم»؛ چیزی را که خدای خالق عظمت عظیم بداند، این دیگر از لحاظ عظمت فوق‌العاده است. این اخلاق باید برای ما به عنوان یک دستورالعمل همواره مورد نظر قرار داده شود. اخلاق اسلامی [داشته باشیم]، تواضع داشته باشیم، گذشت داشته باشیم - اینها اخلاق اسلامی است-سهل‌گیری در مسائل شخصی داشته باشیم. در مسائل عمومی و آنچه به حقوق مردم و حقوق عمومی و حقوق دیگران مربوط است، نه! سهل‌انگاری جایز نیست اما در مسائل شخصی سهل‌انگاری داشته باشیم، سهل‌گیری داشته باشیم؛ احسان، پرهیز از دروغ، پرهیز از تهمت، پرهیز از سوءظن به مؤمن، گذشت از مؤمنان. در یکی از دعاهای صحیفه‌‌ سجادیه عمده‌‌ مضمون این دعا همین است که پروردگارا! هر کسی که به من ظلم کرده، به من [مطلب] ناروایی نسبت داده، کار خلافی کرده، من مظلمه‌ای بر گردن او دارم، از او گذشتم؛ این دعای امام سجاد در صحیفه‌‌ سجادیه است. اینهاست دیگر؛ باید به وظایف‌مان عمل کنیم».