پروفسور مسعود درخشان در نشست تخصصی «پول، بانک و سیاست‌های پولی، پیشنهادی به دولت سیزدهم از نگاه اقتصاد اسلامی» که در «خانه ‌اندیشه‌ورزان» با موضوع «ادغام یا انحلال بانک‌های خصوصی» برگزار شد، گفت: از ابتدای انقلاب تاکنون در جاهایی موفق بودیم که چارچوب‌هایی که از رژیم سابق به ارث برده‌ایم را تغییر داده‌ایم و در جاهایی شکست خوردیم که کوشیدیم آن چارچوب‌ها را ادامه دهیم. در حوزه بانکداری نیز همین‌گونه بوده است. 

وی با بیان اینکه بانک‌ها در طول ۴۰ سال پس از انقلاب، اسلامی نشده‌اند، گفت: همچنان شاهد معاملات ربوی در شبکه بانکی هستیم که پابرجا مانده و حتی گسترده‌تر شده است، چون رؤسای بانک مرکزی و مدیران بانک‌ها اعتقادی به تغییر چارچوب‌ها نداشتند و به نظر می‌رسد هنوز هم ندارند. 

درخشان با طرح این سوال که علت این بی‌توجهی رؤسای بانک مرکزی چیست؟ گفت: تاکنون هیچ‌یک از رؤسای بانک مرکزی، حذف عملیات ربوی از بانکداری را در اولویت کاری خود قرار نداده‌اند. 

کارشناس برجسته اقتصاد به قدرتمند بودن بانک‌های خصوصی و نهادهای مالی در دنیا اشاره و اظهار کرد: بزرگ‌ترین چالش‌ها و بحران‌های اقتصادی جهان ریشه در شبکه بانک‌ها و مؤسسات مالی خصوصی داشت اما در کشورهای سرمایه‌داری نه‌تنها برخوردی با اقدامات بانک‌های خصوصی نشد، بلکه به دلیل نفوذ قدرتی که دارند، تقویت هم شدند. 

وی خاطرنشان کرد: برخی می‌گویند باید نظارت بیشتری بر عملکرد بانک‌های خصوصی داشت اما ربوی بودن ذات فعالیت بانک خصوصی است و با نظارت حل نمی‌شود؛ بیم آن دارم در آینده نه‌چندان دور بحران‌های اقتصادی کشورهای سرمایه‌داری برای اقتصاد ما هم رخ دهد. 

وی با تأکید بر اینکه معتقدم باید بانک‌های خصوصی ادغام و دولتی شوند، گفت: هر بانک خصوصی چاره‌ای جز اینکه بر اساس ربوی اداره شود، ندارد. تکاثر ثروت حد و مرزی ندارد؛ ویژگی بانک‌های خصوصی این است که با تکاثر و خلق پول، به ایجاد ثروت دست بزنند. با سیاست‌گذاری و نظارت هم نمی‌توان این مساله را رفع کرد. 

کارشناس اقتصاد درباره راهکار این معضل گفت: راهکار، دولتی کردن همه بانک‌ها و ادغام آنها در بانک ملی اسلامی است که نتایج آن، زمینه حذف کامل ربا از سیستم بانکی خواهد بود. 

وی تأکید کرد: این جراحی بزرگ ممکن است تبعات اندکی داشته باشد اما ادامه این وضع فاسد به نابودی نظام اقتصادی منجر می‌شود چون نظارت نمی‌تواند خصلت ذاتی بانکداری ربوی را تغییر دهد.