کد خبر: 239742تاریخ: 1400/8/10 00:00
عربستان با متشنج کردن فضا در لبنان و خرید زمان در یمن، سعی دارد ضمن سرپوش گذاشتن روی شکستهای منطقهای خود، در مذاکره با ایران نیز اهرم فشار بیشتری در اختیار داشته باشد
بیروت قربانی زیاده‌‌خواهی‌های ریاض
گروه سیاسی: تاکنون 4 دور مذاکراه دوجانبه بین جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی برگزار شده است؛ مذاکراتی که تا به حال نتیجه ملموسی نداشته است. با توجه به اینکه سعودیها از موضع ضعف و پس از شکستهای منطقهای متعدد پای میز مذاکره حاضر شده‌‌اند، به نظر می‌‌رسد این کشور در حال حاضر به دنبال تنش‌‌آفرینی‌‌های بیشتر در منطقه، بویژه در لبنان است تا با دست پرتری در مذاکرات حضور یابد.
به گزارش «وطن‌امروز» به نقل از خبرگزاری انگلیسی «رویترز»، «فیصل بن‌فرحان» وزیر خارجه عربستان در رم در حاشیه نشست گروه ۲۰ در زمینه مذاکره با ایران گفت: «تاکنون 4 دور مذاکره با ایران برگزار کرده‌ایم. گفت‌وگوها صمیمانه است. ما همچنان امیدواریم که این مذاکرات پیشرفت ملموسی ایجاد کند اما تاکنون به پیشرفت کافی برای خوشبین بودن در این زمینه دست نیافته‌ایم». وی درباره برگزاری دور دیگری از مذاکرات با ایران گفت: «هیچ برنامه‌ریزی‌ای نشده است اما آماده‌ایم مذاکرات را ادامه دهیم».
* تقلای سعودی برای امتیازگیری در مذاکرات
وزیر خارجه سعودی همچنین در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود درباره اقدامات خصمانه اخیر عربستان نسبت به لبنان و قطع کامل روابط دیپلماتیک با این کشور، تلویحا اعتراف کرد سخنان جورج قرداحی تنها یک بهانه بوده و ریاض به دنبال برهم زدن معادلات قدرت در لبنان است. بن‌فرحان در واقع عنوان کرد محور اصلی بحران از دیدگاه ریاض، حضور قدرتمندانه حزبالله در ساختار سیاسی لبنان است. وی تأکید کرد: تصور می‌کنم مساله وسیع‌تر از شرایط فعلی (مساله اظهارات جورج قرداحی) باشد، بسیار حائز اهمیت است که دولت لبنان رویکردی را در پیش بگیرد که این کشور را از ساختار سیاسی فعلی‌اش که حزبالله در آن قدرت دارد، خارج کند. وزیر خارجه رژیم سعودی با این حال ادعا کرد عربستان هیچ نظری در رابطه با اینکه دولت نجیب میقاتی همچنان در قدرت باقی بماند یا از قدرت خارج شود، ندارد.
لازم به ذکر است تنش‌‌های ریاض و بیروت زمانی شروع شد که جورج قرداحی مجری، فعال رسانه‌ای و خبرنگار مشهور لبنانی که اخیرا به عنوان وزیر اطلاع‌رسانی در دولت «نجیب میقاتی» انتخاب شد، در برنامه تلویزیونی معروف «برلمان شعب» (پارلمان مردم) به صراحت بر ضرورت توقف تجاوز به یمن تاکید کرد. وی در پاسخ به این سؤال که تحولات جاری در یمن را چگونه ارزیابی می‌کند، گفت: «تجاوز وحشیانه به یمن که 7 سال از آن می‌گذرد، باید متوقف شود. آنچه یمنی‌ها انجام می‌دهند، حقوق قانونی آنها در دفاع از خود است و من پایداری مردم یمن در قبال این تجاوز را ارج می‌نهم». همین امر بهانه‌‌ای به دست عربستان سعودی داد که به دولت نوپای «نجیب میقاتی» واکنش نشان دهد و روابط دیپلماتیک خود با لبنان را به طور کامل قطع کند. به دنبال عربستان، برخی کشورهای عربی دیگر نیز با بیروت وارد تنش شدند.
با تصریح وزیر خارجه عربستان سعودی، مشخص شد که برای این کشور سخنان وزیر اطلاع‌رسانی لبنان در حاشیه قرار دارد. سعودیها در واقع با استفاده از اهرم فشار قطع روابط دیپلماتیک سعی در تضعیف دولت جدید لبنان دارند تا بدین وسیله خواسته‌‌های خود را از آن طلب کنند. با تضعیف دولت و وقوع هرج و مرج، بیشترین ضرر نصیب مردم لبنان خواهد شد. عربستان صریحا می‌‌خواهد با ایجاد این فضا، قدرت و جایگاه حزبالله به عنوان اصلی‌‌ترین متحد ایران و مقاومت را تضعیف کند.
«ناصر قندیل»، سردبیر روزنامه البنا، معتقد است نمی‌توان میزان فشار سعودیها و تلاش ریاض برای تعمیم دادن این فشارها از سوی کشورهای حوزه خلیج‌فارس را متناسب با آنچه دولت سعودی در پشت کردن به لبنان اعلام می‌کند یا دلخوری از سخنانی که طرف‌های لبنانی علیه آن می‌گویند، دانست. بر اساس یادداشت این تحلیلگر لبنانی، عربستان سعودی عمیقا درگیر سیاست لبنان است اما بر اساس عدم ثبات و دولت در لبنان! به این معنا که نه دولتی در لبنان باشد و نه ثباتی.
به جز لبنان، در پی پیشروی‌های نیروهای انصارالله یمن در مأرب که در آستانه کنترل کامل بر آن هستند، سفیر عربستان نزد دولت مستعفی یمن از ابتکار عمل کشورش برای پایان دادن به جنگ یمن سخن گفت و آن را آخرین فرصت دانست. سایت الخبر الیمنی در گزارش خود آورد «محمد آل‌جابر»، سفیر عربستان نزد دولت مستعفی یمن این اظهارات را در مصاحبه با روزنامه الشرق‌‌الاوسط که از سوی ریاض تامین مالی می‌شود، مطرح کرد. اظهارات آل‌جابر نشان می‌دهد عربستان برای تبلور یک ابتکار عمل در تقلاست تا بتواند برای خود زمان بخرد و به فرسایشی‌‌تر شدن نبرد در یمن کمک کند. آل‌جابر زمانی این اظهارات را مطرح می‌کند که وزارت خارجه عربستان تلاش می‌کند میانجی‌هایی پیدا کند و از این طریق انصارالله را از کنترل بر باقی مناطق استان مأرب که ریاض آن را به عنوان پایتخت تسلیحاتی خود برای اعلام جنگ علیه یمن انتخاب کرده، منع کند.
عربستان تلاش دارد با اقدامات اینچنینی، بر شکستهای گذشته خود سرپوش بگذارد و تا میتواند در مذاکرات دوجانبه با ایران علاوه بر خرید زمان، کارت بازی به دست آورد و امتیازات بیشتری طلب کند؛ تلاشی که بر اساس قراین و شواهد میدانی بعید است راه به جایی ببرد و به شکستهای بعدی منتج خواهد شد.
***
هنوز تا بازگشایی سفارتخانه‌ها در تهران و ریاض فاصله داریم
سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه درباره آخرین وضعیت مذاکرات بین ایران و عربستان سعودی گفت: 4 دور گفت‌وگو انجام شده ولی تماس‌ها بین ۲ کشور هیچ وقت قطع نشده است. وی ادامه داد: مذاکراتی که در بغداد انجام شده است یعنی اینکه بنشینیم و گفت‌وگو کنیم، ۴ دور برگزار شده است اما اینکه آیا بین ما و دولت عربستان سعودی دائما پیام‌ها و تماس‌ها به صورت مستمر برقرار است، بله! این اتفاق افتاده است. خطیب‌زاده با بیان اینکه ما توافقات اولیه را در این گفت‌وگوها داشته‌ایم، گفت: این توافقات رد و بدل شده است و منتظر نهایی شدن آنها هستیم. سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان درباره زمان بازگشایی سفارتخانه‌های ۲ کشور نیز گفت: هنوز تا بازگشایی سفارتخانه‌ها در تهران و ریاض یک مقدار فاصله داریم. وی ادامه داد: اما اینکه بتوانیم این فرآیند را آغاز کنیم، باید بگویم آغاز آن بزودی میتواند انجام شود.