عبدالباری عطوان*: منزل آقای مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق که در مستحکم‌ترین منطقه بغداد (منطقه خضرا یا سبز) و کل خاورمیانه قرار دارد، مورد حمله پهپادهای ناشناس قرار گرفت؛ جایی که 3 تن از نگهبانان وی مجروح شدند اما خود الکاظمی به طرز معجزه‌آسایی جان سالم به در برد. دولت عراق از طریق سخنگویان رسمی خود قبل از آغاز تحقیقات، طرفی را به انجام این عملیات ترور ضد مصطفی الکاظمی متهم کرد. جالب توجه است که این ترور در بحبوحه تشدید تنش‌های سیاسی در مناطق مختلف عراق به دنبال اعلام نتایج انتخابات پارلمانی این کشور رخ داد. در حالی که این انتخابات برای تقویت ثبات در عراق برگزار شده بود، نتیجه برعکس شد و موجب ایجاد تفرقه چه در سطح کل عراق و چه درون‌ فرقه‌های مختلف شد. این مساله همه مؤلفه‌های عراق را تضعیف می‌کند و یک بازی قدیمی آمریکایی محسوب می‌شود که مجددا آغاز شده است. 

قبل از انجام این ترور درگیری‌های خونینی در ورودی منطقه سبز بغداد میان معترضان به نتیجه انتخابات پارلمانی و نیروهای امنیتی عراق به وجود آمد و طبق اخبار تایید نشده در این درگیری‌ها 2 نفر کشته و 7 نفر زخمی شدند. در این میان چند سناریو احتمالی وجود دارد که می‌تواند ماجرای سوء‌قصد به جان نخست‌وزیر عراق و طرف‌هایی را که ممکن است پشت پرده این ماجرا باشند، روشن کند. 

‌1- عملیات پرچم دروغین (ترور ساختگی)

نخستین سناریو این است که طرف‌های وابسته به الکاظمی یک عملیات ساختگی برای ترور وی ترتیب دادند که در وهله اول همدلی مردم را به سمت نخست‌وزیر جلب کنند و در وهله دوم تضمینی برای پیروزی دوباره آقای مصطفی الکاظمی و تمدید نخست‌وزیری وی به دست آورند. به این ترتیب در وهله سوم حمایت گسترده‌ای در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی برای مصطفی الکاظمی و همچنین نتایج انتخاباتی که وی بر آن نظارت داشت، به دست می‌آید. 

2- انگ زدن به حشدالشعبی

سناریوی دوم این است که آمریکا برنامه‌هایی را برای ریشه‌کن کردن حشدالشعبی در عراق در نظر گرفته تا سناریوی حزب‌الله لبنان در عراق تکرار نشود. به این صورت که آمریکا قصد دارد با انجام این عملیات ترور، برای اجرای نقشه‌های خود جهت از بین بردن حشدالشعبی و نفوذ گسترده آن در عراق بهانه‌ای پیدا کند. 

 

* کی حامی کدام سناریو است؟

کسانی که از سناریوی متهم کردن گروه‌های حشدالشعبی در ماجرای ترور نافرجام آقای مصطفی الکاظمی حمایت می‌کنند؛ بویژه رسانه‌های سعودی همانند شبکه العربیه پاسخ خود را بخوبی از شیخ «قیس الخزعلی» دبیرکل جنبش عصائب اهل‌الحق دریافت کردند که گفت: «هیچ‌کس تمایلی به کشتن نخست‌وزیری که دوره او تمام شده ندارد و هر کس که بخواهد او را ترور کند، از پهپاد استفاده نمی‌کند و ما اگر روزی بخواهیم کسی را هدف قرار دهیم، راه‌ها و ابزارهای ارزان‌تر و موثرتری داریم». او همچنین تاکید کرد خون شهدای منطقه سبز بغداد هرگز هدر نخواهد رفت. 

کسانی که از سناریوی دست داشتن طرفداران مصطفی الکاظمی در یک عملیات تروریستی ساختگی ضد وی حمایت می‌کنند، به بیانیه کمیته انتخابات اشاره دارند که اتهامات مربوط به تقلب در نتیجه انتخابات را رد و تاکید می‌کند نتیجه شمارش دستی آرا در تطابق کامل با نتایج شمارش الکترونیک آراست. بنابراین طرف‌های مذکور از این عملیات ساختگی برای ترور آقای مصطفی الکاظمی جهت تصویب نتایج انتخابات پارلمانی و تشکیل یک ائتلاف حاکم جدید با حمایت پارلمان و به دور از نفوذ نیروهای مقاومت استفاده می‌کنند. 

اما کسانی که سناریوی توطئه جدید آمریکا در عراق را تایید می‌کنند، معتقدند ایالات متحده به دنبال بهانه برای انحلال و خلع سلاح حشدالشعبی بعد از تبدیل شدن این سازمان به یکی از اعضای اصلی محور مقاومت است؛ محوری که پشت عملیات حمله به پایگاه آمریکایی «التنف» در مثلث مرزی سوریه و عراق و اردن قرار داشت و پیش از این پایگاه «عین‌الاسد» آمریکا در عراق را هدف قرار داده بود. طرفداران این سناریو همچنین به فشارهای مقاومت برای اجرای مصوبه پارلمان عراق در اخراج نظامیان آمریکا اشاره می‌کنند که واشنگتن آن را نمی‌پذیرد. 

 

* حشدالشعبی مزاحم برنامه‌های آمریکا در عراق

یکی از کارشناسان برجسته عراقی در مصاحبه با رای‌الیوم گفته بود آمریکا از یک ائتلاف جدید متشکل از ۳ طرف اصلی که اکثریت کرسی‌های پارلمان را به دست آورده‌اند و واجد شرایط کسب اکثریت در پارلمان جدید هستند، حمایت می‌کند؛ یعنی جریان صدر و فراکسیون سنی «محمد الحلبوسی» رئیس سابق پارلمان و حزب «مسعود بارزانی». این کارشناس عراقی افزود: بزرگ‌ترین مانع در رسیدن این فراکسیون به قدرت و ابقای مصطفی الکاظمی در دولت عراق، حشدالشعبی است بنابراین از نظر آمریکا و مهره‌های وابسته به آن باید حشدالشعبی منحل شود یا اینکه تضعیف شده و از دایره نفوذ عراق حذف شود. البته بیان این مطالب به معنای آن نیست که ما بر یکی از آنها تاکید داشته باشیم. تحقیقات رسمی در این زمینه هنوز آغاز نشده و کمیته‌ای که الکاظمی برای تحقیقات در این باره در نظر گرفته، همچنان در مرحله تشکیل است. وظیفه ما بررسی جنبه‌های سیاسی ماجرا و بازخوانی حوادث است، نه شواهد و جزئیات امنیتی که هنوز به شکل کامل روشن نشده است. 

الکاظمی با متهم کردن گروه‌های مسلح به ترور خود، مرتکب یک اشتباه سیاسی شد و همچنین ممکن است با نادیده گرفتن قدرت مخالفانش در حشدالشعبی اشتباه مشابهی مرتکب شود. الکاظمی به خودش می‌گوید آمریکا حامی اصلی او است اما حقیقت این است که هر اقدامی برای خلع سلاح حشدالشعبی به معنای اعلان جنگ ضد مقاومت است که به گفته بسیاری از ناظران احتمال شکست (الکاظمی و آمریکا) در این قمار از شانس پیروزی در آن بسیار بیشتر است. 

عراق در آستانه یک هرج‌و‌مرج بزرگ و شاید یک جنگ داخلی قرار دارد و تلاش برای ترور آقای مصطفی الکاظمی، چه درست باشد و چه ساختگی یک جنایت محکوم است که می‌تواند منجر به انفجار اوضاع شود. 

* سردبیر روزنامه رای‌الیوم