بانک مرکزی با انتشار گزیده آمار‌های اقتصادی در پایان شهریور 1400، حجم نقدینگی را 40 هزار و 676 هزار میلیارد ریال اعلام کرد که حاکی از رشد 5/40 درصدی نقدینگی نسبت به پایان شهریور 99 است. این در حالی است که این شاخص نسبت به اسفند 99 معادل 17 درصد رشد داشته است. ضریب فزاینده نقدینگی در پایان شهریور امسال 839/7 بوده که 7/0 درصد نسبت به شهریور 99 افت داشته است.

 

* رشد 713 درصدی نقدینگی در طول 8 سال

حجم نقدینگی از 500 هزار میلیارد تومان در میانه سال 1392 (مقطع تخلیه تورمی قبل) به 4 هزار و 67 هزار میلیارد تومان در پایان شهریور 1400 رسیده که گواه بر رشد 713 درصدی آن طی دوره مذکور است. رشد نقدینگی در سال‌های پس از نیمه 1392 با سهم بالای شبه‌‌پول همراه بوده است. این نگرانی زمانی جدی‌تر می‌شود که بدانیم توزیع نقدینگی کشور بسیار نامتوازن و نابرابر است و بخش قابل توجهی از سپرده‌ها در اختیار اشخاص (حقیقی و عمدتا حقوقی) محدودی است، از این رو تغییر ترکیب نقدینگی و آثار تورمی فوق‌الذکر تنها در گرو تصمیم افراد معدودی قرار دارد. همه مسائل فوق‌الذکر در کنار انتظارات تورمی بالا در شرایط سخت اقتصادی، این دغدغه و نگرانی را ایجاد می‌کند که نیمه دوم سال می‌تواند موعد تخلیه آثار تورمی نقدینگی خلق شده در اقتصاد (بیش از آنچه در نیمه نخست سال تجربه شد) باشد.

 

* خلاصه دارایی‌ها و بدهی‌های بانک مرکزی

میزان دارایی‌های خارجی بانک مرکزی در پایان شهریور 1400 به 7/6689 هزار میلیارد ریال رسید که حاکی از رشد 5/20 درصدی نسبت به شهریور 99 است. همچنین خالص مطالبات بانک مرکزی از بخش دولتی با 6/40 درصد رشد نسبت به شهریور سال قبل به 1/1964 هزار میلیارد ریال رسید.

 

* وضعیت دارایی‌ها و بدهی‌های بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی

این گزارش حاکی است میزان دارایی‌های خارجی در این بخش با 5/88 درصد رشد نسبت به پایان شهریور سال قبل همراه بوده و به 1/13778 هزار میلیارد ریال رسیده است. حجم اسکناس و مسکوک نیز با 1/4 درصد افت به 5/94 هزار میلیارد ریال رسید.

همچنین سپرده بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی نزد بانک مرکزی با 5/44 درصد افزایش نسبت به شهریور 99 به 6/4367 هزار میلیارد ریال رسید. از سویی بدهی بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی به بانک مرکزی نیز در پایان شهریور 1400 با 4/1 درصد کاهش به 5/1273 هزار میلیارد ریال رسیده است.

 

* خلاصه دارایی‌ها و بدهی‌های بانک‌های تجاری

میزان دارایی‌های خارجی بانک‌های تجاری کشور در پایان شهریور 1400 معادل 3/1960 هزار میلیارد ریال است که نسبت به مدت مشابه سال پیش 3/163 درصد رشد نشان می‌دهد. سپرده بانک‌های تجاری نزد بانک مرکزی نیز 3/832 هزار میلیارد ریال بوده که 6/47 درصد افزایش یافته است.

جمع کل دارایی‌های بانک‌های تجاری در دوره مورد بررسی 9/13733 هزار میلیارد ریال بوده که به نسبت شهریور 99 51 درصد رشد داشته است و میزان بدهی بانک‌های تجاری به بانک مرکزی در پایان شهریور 1400 به 6/109 هزار میلیارد ریال رسیده که 2/13 درصد نسبت به سال قبل رشد داشته است.

 

* وضعیت دارایی‌ها و بدهی‌های بانک‌های تخصصی

بر پایه این گزارش میزان دارایی‌های خارجی بانک‌های تخصصی در پایان شهریور 1400 معادل 4/3440 هزار میلیارد ریال است که نسبت به سال قبل 6/76 درصد رشد یافته است. جمع کل دارایی‌های بانک‌های تخصصی در این دوره رقم 8/12640 هزار میلیارد ریال است که 45 درصد رشد دارد. همچنین میزان بدهی بانک‌های تخصصی به بانک مرکزی 8/473 هزار میلیارد ریال است که معادل 6 درصد نسبت به پایان شهریور 99 افزایش داشته است.