محمودعباسزاده مشکینی*: آمریکا با خروج یکجانبه و غیرقانونی از برجام علاوه بر نقض تعهداتش، قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل را نیز نادیده گرفت؛ حال امروز که به اصطلاح چکشان برگشت خورده، ابراز میکنند میخواهند دوباره به برجام بازگردند. از طرف دیگر اروپاییها هم ناتوانی و بیعملی در اجرای تعهدات پذیرفتهشده خود را نشان دادند.
امروز طرف اروپایی باید مشخص کند میخواهد با چه سازوکار و تضمینی دوباره آمریکا را وارد برجام کند و نکته دیگر اینکه علاوه بر آمریکاییها، اروپاییها برای پایبندی به تعهداتشان چه تضمینی خواهند داد.
اما در دور جدید مذاکرات، اولویت مهم و اساسی برای ایران، لغو همه تحریمها و تدوین سازوکار جدیدی برای دریافت تضمین اجرایی و عملی از آمریکاییهاست. ما باید در شرایط پیش رو توافقی را انجام دهیم که این بار، پایدار باشد چرا که بعید نیست در آینده ترامپ دیگری به عنوان رئیسجمهور به کاخ سفید بیاید و دوباره تعهدات خود را نقض کند.
جمهوری اسلامی ایران سال 2015 مذاکرات را انجام داد و به برجام ختم شد و نقض برجام از سوی طرفین خساراتی به ایران وارد کرد؛ در دعواهای اینچنینی راه مشخص است، طرفهای مقابل باید دیوار اعتمادی که خراب کردهاند را بسازند و نقطه شروع آن، «لغو همه تحریمهاست». بناست برجام برای طرفین نفعی داشته باشد و طرفهای مذاکرهکننده ایران باید بدانند ارزش و اهمیت برجام برای جمهوری اسلامی لغو تحریمهاست و اگر این هدف محقق نشود، ایران نهتنها امتیازی نمیدهد بلکه بیش از این وقت دولت و ملت را به هدر نخواهد داد و عطا را به لقای آن خواهد بخشید.
اینکه ایران خواهان تضمینهایی از کاخ سفید شده، حق ایران است. آمریکا نشان داد قابل اعتماد نیست و این بار که خواهان بازگشت به برجام است، باید تضمین عملی و ضمانت اجرایی به ایران بدهد. تضمین بدین معنا که اگر یک طرف از زیر بار تعهدات شانه خالی کرد، به صورت اتوماتیک مکانیسمها و سازوکارهایی وجود داشته باشد که نقضکننده را وادار به عمل کردن به تعهدات کند و همچنین خسارات طرف مقابل را جبران کند.
بنابراین تیم مذاکرهکننده ایران در دور جدید مذاکرات باید «لغو همه تحریمها» و «تضمین عملی و اجرایی طرفین» را اولویت قرار دهد.
* سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس