سعیده اسدی*: اعتراضات اکتبر 2019 در عراق سرآغاز شروع دومینووار تظاهرات در این کشور شده و پیامدهایی را به دنبال داشته است که از جمله آنها می‌‌‌توان به درخواست تظاهرات‌کنندگان برای کناره‌‌‌گیری دولت عادل عبدالمهدی و همچنین برگزاری انتخابات زودهنگام در عراق اشاره کرد. در نتیجه همراهی مرجعیت و احزاب سیاسی این کشور هر ۲ درخواست به نتیجه رسید و ابتدا با استعفای عادل عبدالمهدی از نخست‌‌‌وزیری، مصطفی الکاظمی توانست به عنوان نخست‌‌‌وزیر موقت این کشور انتخاب شده و انتخابات پارلمانی نیز در موعدی زود‌‌‌تر در 18 مهرماه (10 اکتبر 2021) برگزار شود. هر چند این انتخابات به درخواست تظاهرات‌کنندگان پیش از موعد مقرر خود برگزار شد اما در اتفاقی غیرمنتظره حضور 41 درصد از واجدان شرایط رای دادن در انتخابات به نوعی نشان از تحریم این انتخابات داشت که این میزان 3 درصد کمتر از میزان مشارکت مردم در سال 2018 بود و آنچنان که گمان می‌‌‌رفت برگزاری زودهنگام انتخابات رافع بخشی از خواسته‌‌‌ معترضان و جریانات مختلف عراق نبود و نتوانست رضایت آنان را کسب کند. 

علاوه بر این، با اعلام نتایج بخشی از گروه‌‌‌ها و جریانات سیاسی این کشور با ادعای تقلب در انتخابات اعتراضات خود را آغاز کردند که این امر به تشدید تنش در فضای سیاسی این کشور و همچنین کشته و زخمی شدن معترضان منجر شد؛ این در حالی است که تغییر قانون انتخابات در عراق و تشکیل کمیساریای عالی انتخابات عراق نیز نتوانست مانعی در برابر شروع اعتراضات و ادعاها مبنی بر تقلب در انتخابات عراق باشد، لذا با گذشت بیش از یک ماه از انتخابات، فضای سیاسی این کشور با التهابات و اعتراضات سیاسی همراه بوده است که دامنه آن تا منطقه سبز بغداد و همچنین تلاش برای سوء‌قصد به الکاظمی به عنوان یکی از گزینه‌‌‌های مطرح نخست‌‌‌وزیری دولت آینده نیز کشیده شد. تلاش برای ترور الکاظمی فارغ از چرایی و چگونگی آن مساله‌‌‌ای است که اعتراضات را بیش از پیش پیچیده کرده و به‌‌رغم محکومیت این عمل توسط گروه‌‌‌های مقاومت عراقی و همچنین کشورهای دیگر، نتایج آن را بدون شناسایی عاملان اصلی این اقدام، متوجه گروه‌های مقاومت و حشدالشعبی کرده و سبب خواهد شد جایگاه این گروه‌‌‌ در آینده سیاسی عراق مورد تردید و تزلزل شده و دولت آینده تلاش‌‌‌هایی را جهت گرفتن سلاح حشد‌‌‌الشعبی تحت عنوان گروه موازی با دولت انجام دهد. در همین راستا کاظم الحاج، کارشناس امور امنیتی و سیاسی عراق در مصاحبه خود با شبکه تلویزیونی دجله اعلام کرد پهپادهای استفاده شده در این حادثه، ساخت کشور فرانسه بوده‌‌‌ است، لذا با توجه به شرایط موجود در صورت عدم مدیریت فضای سیاسی کشور عراق، این وضعیت می‌‌‌تواند به تشدید تنش‌‌‌ها و اختلافات درونی بویژه در بین جریانات شیعه منجر شده و آینده ثبات‌‌‌ این کشور را با تردید روبه‌رو کند؛ به همین دلیل شناسایی عاملان این حادثه در کنار شناسایی عاملان کشتار معترضان نتایج انتخابات اخیر، مساله‌‌‌ای است که می‌‌‌تواند تا حد زیادی ابهامات این حادثه و همچنین نیت فاعلان و بازیگران آن را روشن و مدیریت حوادث را ممکن کند. 

* کارشناس غرب آسیا