گروه اقتصادی: اخبار امیدوار‌کننده‌ای از میزان صادرات و افزایش قیمت نفت کشورمان به گوش می‌رسد. از سویی قیمت نفت ایران در یک جهش بی‌سابقه پس از فروکش کردن کرونا در سرتاسر جهان و افزایش تقاضا به 14/82 دلار رسیده و از سوی دیگر اخبار رسمی فراوانی درباره افزایش میزان صادرات نفت منتشر شده است. 

 

* روند صعودی صادرات نفت و میعانات گازی در دولت سیزدهم

گزارش‌ها حاکی است با روی کار آمدن دولت سیزدهم، روند صادرات نفت و میعانات گازی ایران صعودی شده که عمده این صادرات نیز به مقصد چین است. 

اخیرا روزنامه واشنگتن‌تایمز در گزارشی اذعان کرده است از سال گذشته میلادی، میزان خرید نفت ایران توسط چینی‌ها به روزانه یک میلیون و 160 هزار بشکه رسیده است. در مجموع به نظر می‌‌رسد در حال حاضر میزان صادرات نفت و میعانات گازی ایران هر رقمی که باشد بالاتر از یک میلیون بشکه در روز است، این در حالی است که میانگین صادرات نفت ایران سال گذشته کمتر از 300 هزار بشکه در روز بوده است. 

به نظر می‌‌رسد افزایش صادرات نفت ایران در دولت سیزدهم تحت تاثیر بازارسازی وزارت نفت و گسترش تعاملات با کشور چین و سایر کشورها رقم خورده است، به گونه‌ای که در حال حاضر طبق شنیده‌ها تعاملات نفتی ایران با روسیه و ونزوئلا نیز برای فروش نفت احیا شده است. 

نمونه بارز این موضوع، انعقاد قرارداد سوآپ نفت و میعانات گازی بین ایران و ونزوئلاست که تحت تاثیر بازاریابی ۲ کشور، رقم صادرات میعانات گازی ایران افزایش یافته است. 

به طور کلی روند صعودی صادرات نفت ایران در دولت سیزدهم و دور زدن تحریم‌های نفتی به قدری قابل ملاحظه است که آمریکایی‌ها برای جلوگیری از تداوم این روند افزایشی به اقداماتی نظیر توقیف و مصادره نفت ایران روی آورده‌اند که البته در آن حوزه نیز با شکست مقابل نیروهای دریایی سپاه پاسداران مواجه شده‌اند.

 

* فروش نفت بهتر شده است

جواد اوجی نیز اخیرا در حاشیه حضورش در کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفته بود: در این جلسه گزارشی از عملکرد وزارت نفت در 70 روز گذشته در زمینه‌های مختلف؛ از جمله تولید و صادرات میعانات گازی و فرآورده‌های نفتی ارائه شد. 

وزیر نفت ادامه داد: به لطف پروردگار و همت همه همکاران و با کمک و پشتیبانی دولت خوشبختانه وضعیت فروش نفت بهتر شده و در حال استفاده از ظرفیت‌های مختلف خارجی و داخلی هستیم. اوجی ادامه داد: همچنین بحث تهاتر در قالب مشارکت در پروژه‌های سرمایه‌گذاری بویژه پروژه‌های سنواتی توسط دولت مشخص شده و بزودی کلید خواهد خورد. 

بنا بر این گزارش، صادرات نفت در ازای دریافت کالای اساسی یا پروژه‌های ساختمانی و عمرانی را می‌توان در این گزاره تفسیر کرد. تهاتر با چین و روسیه، بویژه اقداماتی که در 2 سال اخیر رخ داد، باعث شد سیاست‌گذاران متوجه شوند که غیر از انتقال ارز می‌توان از روش‌های دیگر برای انتقال ارز در ازای نفت استفاده کرد.  بر این اساس با شروع دولت سیزدهم با قدرت بیشتری موضوع تهاتر توسط وزارت نفت در حال پیگیری است.

تهاتر روشی جایگزین تجارت ارزی است که در آن هر ۲ طرف بنا به نیازهای همدیگر تبادل کالایی می‌کنند. این روش در دولت‌های یازدهم و دوازدهم به دلیل اینکه اساس سیاست‌های دولت مستقر مذاکره و حفظ ارتباط خارجی بوده به فراموشی سپرده شد اما با روی کار آمدن دولت سیزدهم بار دیگر جایگاه قابل توجهی پیدا کرد. 

 

* افزایش 9/10 درصدی قیمت نفت سنگین ایران

بر اساس جدیدترین گزارش ماهانه اوپک، قیمت نفت سنگین ایران در ماه میلادی گذشته رشد 9/10 درصدی داشته و با 06/8 دلار افزایش به 14/82 دلار رسیده است. قیمت نفت سنگین ایران در اکتبر به ۸۲ دلار و ۱۴ سنت در هر بشکه رسید که در مقایسه با ۷۴ دلار و 8 سنت سپتامبر، 8 دلار و 6 سنت معادل 9/10 درصد بالاتر بود. میانگین قیمت نفت سنگین ایران از ابتدای سال ۲۰۲۱ تاکنون ۶۸ دلار و ۱۷ سنت در مقایسه با ۳۹ دلار و ۷۰ سنت در مدت مشابه سال ۲۰۲۰ بوده است. ارزش سبد نفتی اوپک در اکتبر 8 دلار و ۲۳ سنت معادل 1/11 درصد در مقایسه با سپتامبر افزایش یافت و به ۸۲ دلار و ۱۱ سنت در هر بشکه رسید. ارزش سبد نفتی اوپک تحت تاثیر بهبود بیشتر عوامل بنیادین بازار و قیمت‌های پایه بالاتر برای دومین ماه متوالی افزایش داشت. میانگین ارزش سبد نفتی اوپک از ابتدای سال ۲۰۲۱ تاکنون، ۶۸ دلار و ۳۳ سنت در هر بشکه بوده که ۲۷ دلار و ۷۷ سنت معادل 4/68 درصد افزایش در مقایسه با ۴۰ دلار و ۵۷ سنت در مدت مشابه سال ۲۰۲۰ نشان می‌دهد. تولید نفت اوپک - متشکل از ۱۳ کشور- در اکتبر به 45/27 میلیون بشکه در روز رسید که 22/0 میلیون بشکه در روز در مقایسه با سپتامبر افزایش داشت. تولید نفت عمدتا در عربستان سعودی، ونزوئلا، امارات عربی متحده و کویت افزایش یافت اما در نیجریه، گابن و گینه استوایی کاهش داشت. همچنین تولید نفت ایران ۱۰ هزار بشکه در روز در اکتبر نسبت به ماه پیش از آن افزایش یافت و از 492/2 میلیون بشکه در روز به 502/2 میلیون بشکه در روز رسید.