گروه سیاسی: معاون سیاسی وزیر امور خارجه که در تور اروپایی برای رایزنی درباره ازسرگیری مذاکرات وین به منظور رفع تحریمهای ضدایرانی به سر میبرد، پس از سفر به پایتخت ۳ کشور اروپایی عضو برجام و ملاقات با همتایان خود در پاریس، برلین و لندن، به مادرید رسید. «علی باقریکنی» قرار است طی حضور خود در اسپانیا با «انریکه مورا» هماهنگکننده کمیسیون مشترک برجام در محل سفارت جمهوری اسلامی ایران در مادرید دیدار و درباره مذاکرات آتی در وین گفتوگو کند.
به گزارش «وطنامروز»، همزمان با اینکه در تهران حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه طی توئیتی اعلام کرد ایران آماده حصول یک توافق خوب در وین بر پایه انجام تعهدات طرفهای برجامی است، معاون سیاسی وزارت امور خارجه ایران در جریان سفر اروپایی خود ۲ گفتوگو با شبکه «پرس تیوی» و «سیانان» ترتیب داد تا مواضع و خواست ایران در گفتوگوهای آتی طی ماه آینده در وین را شفافتر کند. در همین رابطه، باقری در گفتوگو با شبکه «پرس تیوی» درباره هدف از گفتوگوهای وین از منظر جمهوری اسلامی ایران عنوان کرد: هدف اصلی گفتوگوها از نظر جمهوری اسلامی ایران، لغو تحریمهای غیرقانونی است که توسط دولت ایالات متحده آمریکا به واسطه نقض فاحش توافق برجام و نقض قطعنامه ۲۲۳۱ علیه ملت ایران اعمال شده است. معاون سیاسی وزیر امور خارجه در توضیح این موضوع که پیشتر عنوان کرده بود این مذاکرات، هستهای نیست، گفت: ما مذاکرات هستهای را سال ۲۰۱۵ به اتمام رساندیم که نتیجه آن توافق برجام بود. آمریکاییها با خروج از برجام، هم برجام را نقض کردند و هم قطعنامه ۲۲۳۱ را که در پی آن، هم تحریمهای گذشته و هم تحریمهای جدید را علیه ملت ایران اعمال کردند. هدف اصلی مذاکرات آینده، بازگشت آمریکا از این تحریمهاست. وی تصریح کرد: اقدامات هستهای ایران در پاسخ به اقدامات آمریکا در اعمال تحریمهای غیرقانونی علیه جمهوری اسلامی ایران و در چارچوب توافق برجام بوده است. اقدام آمریکا، خلاف حقوق بینالملل، خلاف برجام و خلاف قطعنامه ۲۲۳۱ بوده ولی اقدام جمهوری اسلامی ایران بر اساس متن برجام بوده است، لذا ابتدا باید درباره لغو تحریمهای غیرقانونی تصمیم گرفته شود. باقری در ادامه گفت: یکی از موضوعات مهم در دستور کار گفتوگوها این است که ما به تضمینهایی دست پیدا کنیم که از تکرار مجدد نقض فاحش یک توافق بینالمللی جلوگیری کنیم. آمریکاییها با نقض برجام و نقض قطعنامه ۲۲۳۱ و تحمیل تحریم علیه جمهوری اسلامی ایران، صرفا به جمهوری اسلامی ایران خسارت وارد نکردند، بلکه به کشورهای دیگر عضو برجام نیز خسارت وارد کردند، چون این کشورها تعاملات اقتصادی و قراردادهای اقتصادی با ایران داشتند. همچنین آمریکاییها به کشورهای دیگری هم که با ایران تعاملات اقتصادی داشتند یا میخواستند این تعاملات را داشته باشند، خسارت زدند. آمریکاییها به یک توافق بینالمللی نیز خسارت وارد کردند، چون هر توافق بینالمللی، یک هویت حقوق بینالملل دارد. آمریکاییها با این اقدامشان به این توافق هم صدمه زدند و خسارت وارد کردند. مذاکرهکننده ارشد پرونده هستهای ایران درباره دیدار برخی همتایان اروپایی خود در روزهای اخیر و دیدگاه آنها برای پیشبرد این گفتوگوها توضیح داد: من در ۳ روز گذشته گفتوگوهای خیلی خوبی را با مقامهای سیاسی ۳ کشور فرانسه، آلمان و انگلیس داشتم. گفتوگوها در عین حال که صریح و جدی بود ولی سازنده و رو به جلو بود. ما نگاه خودمان را به طور خیلی صریح و شفاف درباره چارچوبهای لازم در گفتوگوهای پیش رو به آنها گفتیم و نگاهمان را با آنها به اشتراک گذاشتیم و انتظاراتمان را از گفتوگوهای آینده به آنها اعلام کردیم. به هر حال، آن چیزی که مهم است، این است که کشورهای اروپایی بتوانند مسیری را طی کنند که بتوانند منافع خودشان را در دوره پیش رو تامین کنند.
باقری همچنین با شبکه خبری «سیانان» گفتوگو کرد. مذاکرهکننده ارشد ایران در مصاحبه با «کریستین امانپور» مجری سیانان گفت: موضوع اصلی در گفتوگوهای پیش رو رفع تحریمهای غیرقانونی است که به خاطر خروج آمریکا از برجام و نقض تعهداتش علیه ملت ایران تحمیل شده است. وی در پاسخ به این سوال مجری که آیا ایران خواستار رفع تحریمها قبل از حصول توافق یا به عنوان بخشی از یک توافق است، گفت: «قاعدتا بخشی از آن است ولی ابتدا باید به یک نتیجه و جمعبندی مطلوب از نظر ما برسد».
* قدرتهای اروپایی هم ضمانت بدهند
معاون سیاسی وزیر امور خارجه همچنین در مصاحبهای با روزنامه «گاردین» که بامداد جمعه (21 آبان/ 12 نوامبر) به زبان انگلیسی منتشر شد، گفت: «برجام دارای چارچوب روشنی است و سایر مسائل به آن مربوط نیست. ما بر سر قابلیتهای دفاعی یا امنیتمان مذاکره نخواهیم کرد».گاردین از قول علی باقری نوشته که در دورهای قبلی مذاکرات وین بر سر روشهای راستیآزمایی تحریمهای آمریکا و آثار عملی این رفع تحریمها بر تجارت با ایران توافقی حاصل نشده است. گاردین نوشته باقری برای دفاع از موضع ایران مبنی بر اینکه آمریکا باید به ایران درباره پایبندی به برجام ضمانت بدهد، تصریح کرد: «مساله به توافق مربوط میشود نه سیاست. اگر میان ۲ دولت توافق صلح حاصل شود، آن توافق، اثر قانونی یک معاهده را خواهد داشت. این، قانون بینالمللی است. نمیشود قوانین داخلی یک کشور بر یک توافق بینالمللی ارجحیت پیدا کند. چنین چیزی خلاف قوانین بینالمللی است». طبق گزارش گاردین، علی باقری اضافه کرده ایران علاوه بر این خواستار آن است قدرتهای اروپایی هم ضمانت بدهند صرفنظر از مواضع آمریکا به تجارت با ایران ادامه خواهند داد. او در ادامه گفت: «هدف اصلی ما رفع تحریمهای قانونی است که آنها با نقض قطعنامههای سازمان ملل به ملت ایران تحمیل کردهاند. هر تحریم در نقض برجام که توسط رئیسجمهور اوباما یا رئیسجمهور ترامپ وضع شده، باید رفع شود».
* سفر منطقهای رابرت مالی
همزمان با تحرکات دیپلماتیک کشورمان، دفتر سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز پنجشنبه طی بیانیهای از سفر رابرت مالی، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران به خاورمیانه خبر داد. بر اساس این بیانیه، رابرت مالی از پنجشنبه 11 نوامبر (20 آبان) عازم خاورمیانه شده و پس از سفر به امارات، سرزمینهای اشغالی، عربستان سعودی و بحرین، روز شنبه 20 نوامبر (29 آبان) به سفر خود پایان خواهد داد. در بیانیه سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اعلام شده است رابرت مالی در سفر خود به خاورمیانه، درباره «تعاملات منطقهای»، «طیف وسیعی از نگرانیهای مرتبط با ایران» و «دور تازه مذاکرات برای بازگشت متقابل به پایبندی به برجام» با مقامات امارات، سرزمینهای اشغالی، عربستان و بحرین بحث و تبادل نظر خواهد کرد.
* آمریکا باید اراده سیاسی خود را به ایران ثابت کند
«سرگئی ریابکوف» معاون وزیر خارجه روسیه در گفتوگو با خبرگزاری «تاس» اعلام کرد دولت آمریکا باید قصد خود برای تجدید نظر در سیاست اعمال تحریمها علیه ایران را به منظور پیشرفت در روند احیای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) نشان دهد. ریابکوف گفت: «باید حداکثر تلاشها برای ازسرگیری مذاکرات مربوط به احیای کامل یا به اصطلاح «تنظیمات کارخانهای» برجام انجام گیرد. اکنون لازم است تا اراده سیاسی لازم در این باره نشان داده شود. بسیار مهم است که طرف آمریکایی در عمل ثابت کرده و نشان دهد در سیاست اعمال تحریمها علیه تهران که طی سالهای اخیر اجرا شده تجدید نظر کرده است و طرف ایرانی باید بار دیگر امکان استفاده از مزیتهای اقتصادی در نظر گرفته شده برای این کشور در چارچوب توافقنامه هستهای را به دست آورد». معاون وزیر خارجه روسیه ادامه داد: «البته ایران هم باید به نوبه خود و در راستای احیای کامل برجام، برخی اقدامات موقت خود در زمینه فعالیتهای هستهای را که دیگر طرفین شرکتکننده در برجام به عنوان انحراف از پارامترهای توافق هستهای ثبت کردهاند متوقف کند».