مصطفی خدابخشی: هفته گذشته در جریان برگزاری بیست و یکمین جلسه شورای شهر تهران مشاجره لفظی بین عباس شعبانی، معاون عمرانی شهرداری تهران و مهدی اقراریان، عضو شورای شهر تهران رخ داد. این درگیری به این دلیل ایجاد شد که معاون شهردار با قرار گرفتن پشت تریبون شورا گفت: «بنده تذکری را می‌خواهم به اعضای شورای شهر تهران و البته خودم بدهم». در پی این اظهارنظر، اقراریان خطاب به معاون شهردار تهران گفت: «شما در جایگاهی قرار ندارید که به اعضا تذکر بدهید». بعد از این موضوع بحث بالا گرفت تا جایی که اقراریان صحن شورا را ترک کرد. با کشیده شدن این موضوع به فضای مجازی از سوی معاون شهردار و اظهارنظر در این زمینه، جعفر شربیانی، عضو هیات‌رئیسه شورای شهر تهران نیز در تذکری در بیست و دومین جلسه شورای شهر در اعتراض به چرایی عدم پاسخگویی شهرداری به سوالاتی مبنی بر چگونگی انتخاب مدیران شهری اظهار داشت: «ما در ابتدای دوره ششم قرار داریم، اگر بناست نحوه برخورد با تذکرات و سوالات اعضا من جمله بنده در چنین فرآیند و روشی اتفاق بیفتد، قطع به یقین بدانید سوالات و تذکرات همه اعضا در طول زمان با همین سبک پاسخ داده خواهد شد. این سرنوشت یعنی بی‌توجهی و به رسمیت نشناختن و به حاشیه بردن و روندهایی که باعث هتک جایگاه شورا می‌شود، مانند آنچه معاون شهردار تهران در جلسه قبل در شورا بدان متوسل شد و در توئیت شبانه خود بر آن تاکید و اصرار کرد، نتیجه‌ای جز انفعال و بی‌اعتبار کردن شورای شهر تهران در افکار عمومی نخواهد داشت». 

با توجه به حواشی رخ داده و اهمیت حفظ جایگاه شورای شهر تهران در تصمیم‌سازی و مدیریت شهری گفت‌وگویی را با علیرضا نادعلی، سخنگوی این شورا ترتیب دادیم. 

***

* آقای نادعلی! در ابتدای گفت‌گوی‌مان می‌خواستم به عنوان سخنگوی شورای شهر تعریفی از وظایف شورا ارائه کنید. 

شورای شهر چند ویژگی مهم دارد. اول اینکه عده‌ای با فرآیندی قانونی و با یک قاعده مشخص به عنوان نمایندگان مردم و شهروندان عزیز تهرانی انتخاب می‌شوند و این یعنی اینکه از خود مردم عده‌ای مسؤولیت مدیریت شهر را برعهده می‌گیرند. دومین ویژگی در این بخش این است که نظام موجود در این بخش شورایی است. شورا یک نهاد مردم‌سالار است که نمایندگان مردم در آن جمع می‌شوند و اقدام به همفکری و هم‌افزایی می‌کنند؛ عملا می‌توان گفت در شورا یک کار تشکیلاتی برای رفع معضل شهر انجام می‌شود. از سوی دیگر شورا از کمیسیون‌های تخصصی و کمیته‌های زیرمجموعه تشکیل می‌شود تا هر کدام مسائل مهم شهر را مورد پردازش قرار دهند تا هم کالبد شهر و هم روح شهر مورد توجه قرار گیرد. بحث‌های مختلفی از جمله شهرسازی و معماری، عمران، حمل‌و‌نقل و ترافیک، موضوع آلودگی، معضلات فرهنگی و اجتماعی و مباحث بودجه‌ای در کمیته‌ها و کمیسیون‌ها مطرح می‌شود. براساس داده‌های جمع‌آوری شده در کمیسیون‌ها، نمایندگان به نمایندگی از مردم تذکراتی را به شهرداری می‌دهند و نواقص و کاستی‌ها را به شهردار یادآور می‌شوند. همچنین اگر شهرداری لایحه و طرح‌هایی داشت آن را به شورا ارائه کرده و شورا بعد از بررسی ابلاغ می‌کند. در مجموع می‌توان گفت شورا برای رفع و رجوع مشکلات شهر در ۲ حوزه سیاست‌گذاری و نظارت به ایفای نقش می‌پردازد. 

 

* نوع ارتباط شورا و شهرداری باید چگونه باشد تا قطار خدمت‌رسانی به مردم و عمران شهر از ریل خارج نشود؟

به طور کلی باید گفت ریل‌گذاری فعالیت‌های شهرداری در سال‌های گذشته انجام شده است. ما هم‌اکنون در برنامه سوم هستیم و این برنامه متناسب با طرح تفصیلی است. به هر صورت شهرداری باید روی ریل قانون حرکت کند و متناسب با آن با روزآمدی به آسیب‌ها و مشکلاتی که در شهر به وجود می‌آید توجه کرده و برای حل آنها اقدام کند. شورا بر این موضوع نظارت دارد، همچنین تلاش داریم تا موانع را از سر راه شهرداری به منظور ارائه هر چه بهتر خدمات به مردم برداریم. در این میان مطالبه‌گری شورا ادامه خواهد داشت؛ اگر لازم باشد تذکر داده می‌شود تا انحراف از برنامه ایجاد نشود و ما شاهد نقص در اجرای ماموریت نباشیم. 

 

* در 4 سال گذشته شورای شهر بیش از آنکه در جایگاه نمایندگی مردم ظاهر شود، در نقش شورای شهرداری فرورفت و همین موضوع باعث شد عمران در شهر زمینگیر شود؛ برای اینکه دوره ششم مدیریت شهری دچار چنین معضلی نشود چه باید کرد؟ 

جریان شورا مثل تمام جریان‌های اجتماعی- سیاسی یک جریان انسانی است. هر کدام از اعضای شورا در دوره قبل ویژگی‌های مخصوص خود را داشتند و واقعا نمی‌شود گفت همه مثل هم بودند و مانند هم عمل کردند. این بی‌انصافی است که بگوییم هیچ کدام‌شان هیچ کاری نکردند و اتفاقی نیفتاد. ما 21 عضو شورا اصرار داریم تا اوقات مردم را با پرداخت به گذشته و نگاه صرف سیاسی تلخ نکنم ولی از آنجا که شما سوال کردید و این در تاریخ ثبت می‌شود عرض می‌کنم که هر یک از اعضای شورای قبل محترم هستند و زحمت کشیدند ولی اگر جریانی بخواهیم نگاه کنیم دوستان اصلاح‌طلب شعارهایی دارند از جمله اینکه درباره مجلس می‌گفتند فرد نباید وکیل‌الدوله شود و درباره شورا نیز چنین اظهارنظرهایی داشتند. در هر صورت در دوره قبل اتفاقات خوبی نیفتاد. جنس و مدل انتخاب شهردار به نوعی بود که شهردار ۳ بار عوض شد. ما آن چیزی که در آثار حرکتی شورای قبل می‌بینیم تقسیم‌بندی بین حزب‌های اصلاح‌طلب و سهم‌خواهی‌ها بود. ‌ای کاش این تقسیم‌بندی‌ها و دسته‌بندی‌ها می‌توانست زمینه‌ساز مسابقه خدمت شود و اتفاقات بهتری را در شهر رقم بزند. من فکر می‌کنم شورای گذشته حتی به نحو شایسته‌ای نتوانستند از شهردار خودشان حمایت کنند و شاید بتوان گفت حتی در این زمینه سابقه ویژه و درخشانی را ثبت نکردند؛ این در حالی است که ما نگاه‌مان نسبت به موضوعات براساس حکمت و منطق است و در عین حال نگاه‌مان به کسی است که به عنوان پرچمدار حکمت در کشور شناخته می‌شوند و سخن‌شان فصل‌الخطاب است. ما به عنوان کسانی که دیدگاه‌مان در گفتمان انقلاب معنی می‌شود، بر این نکته تاکید داریم که در موضوعات نگاه رهبر فرزانه انقلاب باید مورد توجه قرار گیرد. رهبر فرزانه انقلاب تاکیدی بر وکیل‌الدوله و اصطلاحاتی اینچنین ندارند. در دیدار نمایندگان مجلس با ایشان، رهبر انقلاب فرمودند شما حتما وظایف‌تان را انجام دهید و در عین حال تا جای ممکن حمایت لازم را از دولت داشته باشید، چرا که رئیس دولت بار اجرا را بر دوش دارد و کسی که بار اجرا بر دوش او است، بیشترین فشار را متحمل می‌شود. همه باید زیر بار را بگیرند تا طرح‌ها و برنامه‌ها به سر منزل مقصود برسد. با استناد به سخنان رهبر انقلاب، همین موضوع در رابطه بین شورای شهر و شهرداری نیز حاکم است. به نظر بنده این ادبیات بهتری است چرا که ما قوه‌ها و بخش‌های مختلف حاکمیتی را تشکیل ندادیم که اینها با هم درگیر شوند و از هم مطالبه‌گری کنند تا در این بین مردم حق‌شان ضایع شود. هم‌اکنون در شورا نسبت به شهرداری نوعی آزادگی وجود دارد و اگر نکاتی نسبت به دستگاه شهرداری وجود داشته باشد، گاهی تذکر می‌دهند، گاهی تایید و گاهی تشویق می‌کنند و گاهی ایراد می‌گیرند.

 

* پس با توجه به صحبت‌های شما در این دوره از شورا شاهد تعریف و تمجیدهای خلاف واقع برخلاف دوره قبل نخواهیم بود.

بگذارید اینگونه پاسخ دهم: نکته مهم این است که 60 روز از دوره جدید شهرداری می‌گذرد و کماکان شهردار مشغول انتصابات است. از سویی برخی افراد و مدیران دوره قبل که احتمال می‌دادند عوض شوند کار را رها کردند و همین موضوع باعث شد خدمات‌رسانی با مشکل رو‌به‌رو شود. البته در این زمینه باید منصفانه حرف زد، چرا که برخی از مدیران نیز تا لحظه آخر زحمت کشیدند. گاهی اوقات بعضی ضعف‌ها برای همین دوره گذار است. تازه ۲ ماه از استقرار شهردار جدید می‌گذرد، لذا ضروری است منصفانه فکر و عمل کنیم. ما باید از جریانی که خودمان تشکیل دادیم به عنوان اعضای شورا و شهرداری که خودمان انتخاب کردیم، حمایت کنیم تا شاهد نتیجه‌دهی در این بخش باشیم. ما باید چه در کمیسیون‌ها، چه در صحن علنی و چه در رسانه‌ها حمایت‌های لازم را داشته باشیم تا شهرداری کارش را به بهترین نحو پیش ببرد. اما این حمایت تنها تعریف و تمجید نیست و طبعا هر جا احساس کنیم ایرادی در کار وجود دارد موضوع را پیگیری خواهیم کرد. این پیگیری می‌تواند از طریق تماس با شهرداران مناطق و شخص شهردار یا تذکر در صحن رخ دهد. البته در این زمینه باید گفت که تذکر دادن به معنی رودست زدن نیست، بلکه می‌خواهیم با تعامل جهت رفع مشکلات بپردازیم. تذکرات مکتوب به شهرداری تحویل می‌شود. به نظر می‌رسد با توجه به شرایط موجود ضروری است سرعت پاسخگویی شهرداری به تذکرات اعضای شورای شهر افزایش یابد.

 

* بنابراین جلسات هم‌اندیشی که به صورت هفتگی بین شهردار و اعضای شورا برگزار می‌شود را می‌توان در راستای مطالبه‌گری بیشتر شورا از شهرداری دانست.

معتقدم این ۲ وجه دارد؛ اول اینکه ما امکان این را پیدا می‌کنیم که وقتی در کنار شهردار برای بحث و بررسی و همفکری می‌نشینیم، نکاتی را مطرح کنیم و این فرصت مناسبی است تا سوالات خود را طرح کنیم و شهردار نیز توضیحاتی را درباره عملکرد شهرداری ارائه دهد. دوم اینکه شهردار نکات مدنظرش را مطرح می‌کند و در صورت امکان اعضا همراهی لازم را جهت رفع مشکل انجام خواهند داد. ما باید به این نکته توجه داشته باشیم که در شورای ششم حداقل ۲ معاون شهردار ادوار گذشته با تجربه بسیار زیاد و تعدادی از مدیران ارشد شهری حضور دارند که تجربه و نگاه تخصصی‌شان در این جلسات بسیار می‌تواند آورده داشته باشد. ما هم‌اکنون به طور دائم در حال انتقال تجربیات هستیم که این به نحوی باعث می‌شود تا خردورزی جمعی شکل گرفته و شهردار هم از این قصه منتفع ‌شود.