نگرانی درباره سیاست‌های پولی بانک مرکزی و بالا رفتن ارزش دلار، دوباره ارزش لیر ترکیه را پایین آورد. 

 آنطور که رویترز گزارش داده است، ارزش لیر ترکیه روز جمعه برای چندمین بار سقوط کرد و به پایین‌ترین رقم رسید. این نگرانی وجود دارد که بانک مرکزی ترکیه دوباره نرخ بهره را در جلسه هفته آینده به ‌رغم تورم بالا کاهش دهد. 

ارزش پول ملی ترکیه در بعدازظهر روز جمعه به 0175/10 لیر در برابر دلار آمریکا رسید. این رقم در روز قبل ‌از آن برابر با 92/9 بود. ارزش لیر بیش ‌از 25 درصد از ابتدای سال جاری میلادی تا حالا کاهش‌ یافته است. 

ارز ترکیه بدترین عملکرد را در سال جاری در میان بازارهای نوظهور داشته و دوسوم ارزش خود را طی 5 سال از دست داده ‌است. همچنین تورم سالانه در ترکیه به 20 درصد رسیده ‌است. اطلاعات مربوط به تورم بالاتر از حد انتظار در آمریکا در چهارشنبه گذشته که باعث بالا رفتن ارزش دلار شده بود، ارزش لیر را پایین آورد. بالا رفتن ارزش دلار منابع مالی کشورهای در حال توسعه با بدهی خارجی بالا مانند ترکیه را خالی می‌کند. 

سرمایه‌گذاران عقیده دارند سقوط ارزش لیر نتیجه نگرانی درباره اعتبار سیاست پولی بانک مرکزی ترکیه است. رئیس‌جمهور ترکیه خواهان نرخ بهره پایین‌تر برای تقویت رشد اقتصاد است. 

بانک مرکزی ترکیه با این ادعا که فشار تورم موقتی است نرخ بهره را 300 واحد از سپتامبر پایین آورده ‌است. به ‌نظر می‌رسد این بانک هفته آینده نرخ بهره را به 15 درصد برساند. 

رئیس بانک مرکزی ترکیه عقیده دارد مهار کسری حساب جاری کلید ثبات قیمت و تقویت ارزش لیر است. 

نظرسنجی بانک مرکزی از شرکت‌کنندگان بازار در روز جمعه نشان داد انتظار می‌رود تورم قیمت مصرف‌کننده در پایان سال جاری میلادی نسبت‌ به سال قبل به 31/19 درصد برسد، در حالی‌ که قبلا 63/17 درصد پیش‌بینی‌ شده بود. 

 رشد اقتصاد ترکیه در سال جاری میلادی طبق این نظرسنجی 2/9 درصد پیش‌بینی ‌شده است. اطلاعات نشان می‌دهند تولید صنعتی در ترکیه 9/8 درصد در سپتامبر نسبت ‌به سال قبل رشد داشته که البته پایین‌تر از پیش‌بینی‌های قبلی مبنی ‌بر رشد 10 ‌درصدی است.

 

* شرایط از این بدتر می‌شود؟

 یکی از اقتصاددانان ترک می‌گوید دلار، 15 لیر را هم به خود می‌بیند. به گفته «سلچوک گچر»، پس از کاهش نرخ بهره توسط بانک مرکزی ترکیه و کاهش نرخ بهره بانک‌های مرکزی آمریکا و اروپا شرایط برای لیر بدتر هم خواهد شد. 

تمام داده‌های اقتصادی در ترکیه کاملا خراب است و اقتصاد ترکیه به هم ریخته است. بدهی‌های شرکت‌ها رو به افزایش است و در روابط بین‌الملل ترکیه با مشکلات متعددی مواجه است. وقتی همه اینها با هم جمع شود، دلار به افزایش نرخ خود ادامه خواهد داد، حتی رکورد می‌شکند و به رشد خود ادامه می‌دهد.  

بنا به این گزارش، لیر با کاهش 2/1 درصدی، بیشترین کاهش ارزش در بازارهای نوظهور را در سال جاری از آن خود کرد. پیش‌بینی‌‌ها به این صورت است که وضعیت اقتصاد ترکیه در معرض شرایط سخت‌تر مالی جهانی قرار خواهد گرفت و خطر افزایش بیشتر تورم در حال حاضر نزدیک به 20 درصد معادل 4برابر هدف رسمی است. 

سقوط لیر زمانی تسریع شد که داده‌های اوایل این هفته نشان داد تورم ایالات متحده به بیشترین میزان از سال 1990 افزایش یافته است. نظرسنجی بانک مرکزی ترکیه از فعالان بازار که روز جمعه منتشر شد، به تورم پیش‌بینی شده 31/19 درصدی در پایان سال اشاره دارد که نسبت به پیش‌بینی 63/17 درصدی در ماه اکتبر افزایش داشته است. 

«برندن مک کنا» استراتژیست ارزی در ولز فارگو گفت: ترکیب سیاست در ترکیه بسیار غیرمتعارف است و فعلا بعید است تغییر کند. او افزود: سیاست پولی بانک مرکزی، همراه با قرائت تورم روز جمعه، «باید برای مدتی لیر را تحت فشار قرار دهد».  ارزش لیر از دسامبر بیش از 25 درصد کاهش یافته و در مسیر نهمین کاهش متوالی سالانه خود قرار دارد. جلسه بانک مرکزی ترکیه برای تعیین نرخ سود 18 نوامبر برگزار می‌شود.