مهدی گرگانی: هزاران پناهجو طی چند هفته اخیر در مرز بلاروس- لهستان گرفتار شدهاند و در حالی که در سرمای طاقتفرسای شرق اروپا در حال سپری کردن روزها و شبهای پاییزی هستند، کشورهای اروپایی اجازه عبور آنها از مرز لهستان را نمیدهند. علاوه بر سرما، پناهجویان که در میان آنها زنان و کودکان بسیاری حضور دارند، با کمبود مواد غذایی و آب آشامیدنی نیز مواجه هستند.
کشورهای اروپایی و مقامات اتحادیه اروپایی با این بهانه که بلاروس و روسیه با ایجاد یک بحران ساختگی در مرز لهستان به دنبال بیثبات کردن منطقه هستند، در حال شانه خالی کردن از مسؤولیتهای خود در قبال بحران پناهجویان هستند و قصد دارند در نشست آتی خود در بروکسل، تحریمهایی را علیه دولت و مقامات بلاروس اعمال کنند!
1- بحران پناهجویان در مرز بلاروس یک بار دیگر نشان داد حقوق بشر برای کشورهای غربی هیچ معنا و مفهومی ندارد و بیشتر یک ابزار فشار برای استفاده در مواقع نیاز علیه کشورهای غیرهمسو است. در حالی که حقوق بشر پشت مرزهای اتحادیه اروپایی در میزند، مدعیان حقوق بشر خودشان را به کوری و کری زدند و نه تنها صدای این پناهجویان را نشنیده میگیرند، بلکه به دنبال سیاسی کردن موضوع و اهداف سیاسی خود هستند. «لیز تراس» وزیر خارجه انگلیس در واکنش به این بحران با متهم کردن ولادیمیر پوتین و الکساندر لوکاشنکو، از اتحادیه اروپایی خواست روابط خود را با سایر کشورهای همفکر با آن تقویت کند و در وابستگی خود به روسیه برای تامین گاز تجدیدنظر کرده و در این راستا پروژه خط لوله نورداستریم را لغو کند. لندن همچنین برای کمک به ارتش لهستان برای مقابله با ورود پناهجویان، هزاران نظامی خود را به این کشور اعزام کرده است! یک سیاستمدار راستگرای فرانسه هم در اظهار نظری عجیب که بازتاب گسترش تفکرات افراطی در اتحادیه اروپایی است، گفت: «هرگز نباید اجازه ورود این مهاجران به اروپا داده شود، آنها از یخبندان بمیرند بهتر از آن است که به اروپا وارد شوند»!
2- گروههای حقوق بشری در قبال این بحران ساکت نبوده و برای کمک به پناهجویان گرفتار سرما و یخبندان، تلاشهایی کردهاند. سازمانهای حقوق بشری میگویند پناهجویان در این منطقه به دارو و مواد غذایی دسترسی ندارند و ضمن هشدار درباره وخامت بحران انسانی در مرز لهستان، اعلام کردند دولت ورشو در حال نقض کنوانسیون ژنو در زمینه حقوق بشر است. با این حال، صدای سازمانهای حقوق بشری در برابر فاجعهای که بیخ گوش اروپا در حال رخ دادن است، بلند و رسا نیست. تصور کنید چنین بحرانی در نزدیکی مرزهای یک کشور دیگر مثل چین رخ میداد؛ در این صورت سازمانهای حقوق بشری که عمدتا تحت سلطه غرب هستند، چه بلوا و غوغای رسانهای که راه نمیانداختند! در حالی که دولت افراطی لهستان اجازه پوشش خبری به رسانههای مستقل را نمیدهد، رسانههای غربی نیز همسو و هماهنگ با مقامات اروپایی در حال متهم کردن روسیه و بلاروس و منحرف کردن افکار عمومی از مسؤولیتهای کشورهای اروپایی در قبال این بحران حقوق بشری هستند.
3- در حالی که خود کشورهای غربی؛ آمریکا و ناتو مسبب اصلی وضع پیشآمده در غرب آسیا و بحران پناهجویان هستند، اکنون باید مسؤولیتهای بینالمللی خود را در این زمینه بپذیرند. «ماریا زخارووا» سخنگوی وزارت خارجه روسیه در پاسخ به اتهامات مقامات اروپایی علیه مسکو، ادعاهای اروپاییها در زمینه دست داشتن مسکو در بحران پناهجویان را رد کرد و نکتهای را به آنها یادآوری کرد. زاخارووا با اشاره به حضور هزاران عراقی در میان پناهجویان، به حمله انگلیس و آمریکا به عراق که زمینهساز اصلی بحرانهای کنونی غرب آسیا است اشاره کرد و گفت: صدها هزار نظامی انگلیسی و آمریکایی در اشغال عراق و قتل شهروندان این کشور و غارت ثروتهای آن مشارکت داشتند. انگلیس مسؤولیت تاریخی دقیق درباره رویدادهای منطقه، کشتار عراقیها، نابودی زیرساختهای عراق و پیدایش داعش و وقوع فاجعه انسانی در این کشور دارد. تا زمانی که لندن پاسخگوی جنایات خود نباشد، مقامهای آن کشور هیچ حق اخلاقی برای اتهامزنی به کشورهای دیگر ندارند.
اگر جنگ عراق عامل نیمی از بحرانهای کنونی پناهجویی باشد، نصف دیگرش متعلق به بحران افغانستان است که مسبب آن نیز آمریکا، انگلیس و سایر کشورهای اروپایی عضو ناتو هستند. بویژه فرار آمریکا از افغانستان در تابستان گذشته و رها کردن مردم این کشور پس از 20 سال اشغال نظامی، باعث ایجاد موج تازهای از عزیمت پناهجویان افغان به کشورهای دیگر شد که نتیجه آن را اکنون در مرز بلاروس- لهستان مشاهده میکنیم.
4- طبق آمارهای رسمی، روزانه هزاران پناهجوی افغان وارد ایران میشوند و اغلب آنها در کشورمان ماندگار میشوند. در حالی که ایران با تحریمهای اقتصادی ظالمانه آمریکا و اروپا مواجه است، نه تنها به بهانه مشکلات اقتصادی مانع ورود این پناهجویان نشده است، بلکه به گواهی سازمانهای حقوق بشری همواره میزبانی شایسته برای پناهجویان بوده است و هیچ وقت آنها را ابزار پروپاگاندای رسانهای خود نکرده و از آن برای دریافت پول از کشورهای دیگر یا سازمانهای بینالمللی استفاده نکرده است. در موج پناهجویان در سال 2015، ترکیه برای میزبانی از تعدادی از پناهجویان سوری چندین میلیارد یورو کمک مالی از کشورهای اروپایی دریافت کرد و در نهایت نیز مرزهای خود را باز کرد و سیل پناهجویان را به سمت کشورهای اروپایی سرازیر کرد. هرچند بعدها مشخص شد حضور پناهجویان در کشورهایی مثل آلمان نه تنها مضر نبوده، بلکه به رشد اقتصادی آنها کمک هم کرده است.