مهدی باقری: صنعت لوازم خانگی بعد از مشتقات نفتی، یکی از مهمترین و ارزآورترین صنایع در دنیا محسوب میشود. به عنوان مثال چین سالانه 93 میلیارد دلار، آلمان بیش از 14 میلیارد دلار و ترکیه 13 میلیارد دلار از صادرات لوازم خانگی ارزآوری دارند. در ایران هم بعد از خروج شرکتهای کرهای، توجه ویژهای به این صنعت شد و امید است با یک برنامهریزی مناسب، کشورمان هم تبدیل به یکی از قطبهای تولید و صادرات لوازم خانگی در منطقه و سپس جهان شود.
بررسیها نشان میدهد سال 98 همزمان با حضور شرکتهای کرهای، صادرات لوازم خانگی کشورمان 170 میلیون دلار بوده که رفتهرفته با خروج این شرکتها در سال 99، میزان صادرات به بیش از 200 میلیون دلار رسیده است.
پیشبینی میشود با حمایت از این صنعت و ممنوعیت واردات لوازم خانگی، در 10 سال آینده با توجه به رشد سالانه 18 درصدی صادرات لوازم خانگی، به صادرات 900 میلیون دلاری در سال 1409 و صادرات بیش از یک میلیارد دلاری در سال 1410 برسیم.
از آنجا که در دهههای 70 و 80 اعتماد کمتری به توان داخلی بود، شرکتهای مختلف مانند الجی و سامسونگ به بازار لوازم خانگی ایران ورود کردند. آن زمان کمتر کسی فکر میکرد روزی بتوان از صادرات لوازم خانگی ارزآوری کرد.
صادرات یکی از مهمترین رکنهای اقتصاد برای هر کشوری است. صادرات میتواند موجب ارزآوری، رونق اقتصادی، اشتغالزایی، گسترش دایره ارتباطات، افزایش کیفیت محصولات، جبران آسیبهای ناشی از کاهش تقاضا در بازار داخلی و... شود. در سالهای اخیر با توجه به تحریمهای ظالمانه آمریکا علیه کشورمان و افزایش مشکلات اقتصادی، یکی از بهترین راهکارها برای حل این مشکلات، صادرات است. در دهههای اخیر بیشترین صادرات ایران مربوط به نفت بوده اما با توجه به اینکه نفت یک نعمت خدادادی است و روزی تمام میشود، باید به فکر جایگزینهای دیگری برای صادرات بود. حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای رهبر حکیم انقلاب اسلامی در سالهای اخیر بارها تاکید فرمودهاند که باید وابستگی کشور به صادرات نفت از بین برود. در ۲ سال اخیر بعد از خروج شرکتهای کرهای از بازار لوازم خانگی، این صنعت جانی دوباره گرفت و نهتنها نیاز بازار داخلی را برآورده کرد، بلکه در حال حاضر به کشورهای مختلف دنیا لوازم خانگی صادر میکند.
بنا به گفته عباس هاشمی، دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی، سهم صادرات لوازم خانگی در ۲ ماه ابتدایی امسال 54 میلیون دلار بوده است که رشدی 34 درصدی نسبت به مدت مشابه پارسال دارد. کشورهای عراق، افغانستان، حوزه CIS، شمال آفریقا و حوزه خلیجفارس، عمده کشورها و مقاصد صادراتی لوازم خانگی ایرانی در این مدت بودهاند.
همچنین کیوان گردان، مدیرکل صنایع برق، فلز و لوازم خانگی وزارت صنعت، معدن و تجارت بیان کرد سال 99، صادرات لوازم خانگی حدود 200 میلیون دلار بوده و هدف تعیینشده برای امسال، صادرات 600 میلیون دلاری لوازم خانگی است؛ هدفی که با فروش 54 میلیون دلاری در ۲ ماه اول امسال، دور از ذهن نیست.
بر اساس آمار موجود، درآمد سالانه ایران از صادرات لوازم خانگی به طور میانگین حدود 200 میلیون دلار است. وزارت صنعت، معدن و تجارت برای صادرات لوازم خانگی در سال 1400، رشد بین 10 تا 15 درصدی را در نظر گرفته که با توجه به توان داخل و تلاش تولیدکنندگان و صنعتگران، امیدوار به تحقق این امر هستیم.
کولر آبی، آبگرمکن و یخچال و فریزر کالاهای اصلی ایران در صادرات لوازم خانگی هستند که بیشترین سهم را در ارزآوری دارند و با توجه به صادر شدن لوازم خانگی دیگر مانند ماشین لباسشویی و تلویزیون، متوجه جان گرفتن صنعت لوازم خانگی میشویم؛ صنعتی که کمتر کسی فکر میکرد بتواند بعد از خروج کرهایها نیاز داخل را برآورده کند اما در حال حاضر نهتنها نیاز داخل را برآورده کرده بلکه صادرات و ارزآوری نیز داشته است که سهم کشورهای عراق، افغانستان، ترکیه، پاکستان، امارات و اردن از بقیه کشورها بیشتر است.
زمانی که رهبر بزرگوار انقلاب فرمودند نباید به نفت متکی بود، در همان زمان اندیشمندان، اقتصاددانان و صنعتگران راهکارها و پیشنهادات خود را ارائه دادند؛ پیشنهاداتی مانند صادرات فرش و صنایع دستی، پسته، زعفران، میوهجات، سبزیجات، چرم و... اما کمتر کسی آن زمان فکر میکرد بتوانیم امید به ارزآوری 600 میلیون دلاری از صنعت لوازم خانگی داشته باشیم.
حال بر اساس اخبار موجود، شرکتهای کرهای خواهان بازگشت به ایران هستند؛ آن هم زمانی که خودمان به خودکفایی رسیدهایم و میتوانیم بیش از 65 درصد قطعات مورد نیاز در صنعت لوازم خانگی را خودمان تولید کنیم. زمانی 60 درصد بازار لوازم خانگی در اختیار کرهایها بود و خوشبینترین افراد هم نمیتوانستند تصور کنند تولیدکنندگان داخلی بتوانند روزی نیاز بازار داخل را برآورده کنند و در کنار آن صادرات هم داشته باشیم. تمام این اتفاقات نتیجه اعتماد به دانشمندان، صنعتگران و تولیدکنندگان است که رهبر معظم انقلاب رهبری بارها بر این نکته تاکید کردهاند.