شواهد حاکی از آن است نیروهای وابسته به امارات در استان شبوه قصد اجرای عملیات گسترده علیه نیروهای وابسته به عربستان را دارند
در حالی که همه شاخصها حاکی از شکست عربستان در جنگ یمن و فروپاشی ائتلاف ریاض با متحدان اصلی آن است، سعودیها در تلاش برای جبران بخشی از شکست خود از طریق قتلعام غیرنظامیان یمن هستند. بعد از گذشت نزدیک به 7 سال از جنگ ویرانگری که عربستان در یمن به راه انداخت، اکنون سعودیها در حال تجربه بحرانی هستند که ناشی از سیاستهای غلط و ناتوانی آنها در یافتن راهحل اساسی جهت تغییر مسیر و پایان دادن به تجاوزگری ریاض در یمن است. سالهاست عربستان در باتلاق یمن دست و پا میزند و در حالی که نتوانسته بر خلاف تصوراتش این جنگ را با گزینه نظامی به نفع خود به پایان برساند و به اهداف علنی و پنهانش در این جنگ برسد، همچنان به سیاستهای اشتباه خود ادامه داده و برای جبران شکستهای نظامی در برابر نیروهای مردمی یمن، در تلاش برای تشدید قتلعام غیرنظامیان این کشور است. با وجود تحرکات ایالات متحده برای تحت فشار قرار دادن عربستان جهت توقف جنگ یمن و همچنین خروج امارات از اتحاد با عربستان در این جنگ بیهوده، سعودیها همچنان که آخرین نفسهای خود را در شهر استراتژیک مأرب میکشند به دنبال راهی جهت جلوگیری از سقوط کامل این شهر هستند، چراکه میدانند آزادسازی کامل مأرب به دست انصارالله یعنی پایان کارشان در یمن. علاوه بر این، عقبنشینی ناگهانی نیروهای تحت حمایت امارات از «الحدیده» نیز شوک دیگری به ائتلاف متجاوز سعودی بود. به دنبال این عقبنشینی ناگهانی، اختلاف شدیدی میان گروههای تحت حمایت امارات در ساحل غربی یمن شکل گرفت. همچنین موضع امارات در عقبنشینی از الحدیده به مذاق عربستان و مزدوران آن نیز خوش نیامد. اختلافات میان ریاض و ابوظبی در جنگ یمن از زمانی آغاز شد که امارات متوجه غرق شدن عربستان در باتلاق یمن شد و جولای 2019 رسماً عقبنشینی خود را از این جنگ اعلام کرد و مدعی شد این یک تصمیم استراتژیک و تاکتیکی است. شاخصها نشان میدهد امارات در چند سال اخیر بدون هماهنگی با عربستان در جنگ یمن عمل میکند. بنابراین سعودیها در مدیریت جنگ یمن شکست خوردهاند و پیامدهای آن روزبهروز بیشتر میشود. شکست در مأرب و عقبنشینیها در ساحل غربی و قبل از آن، درگیریهای گاه و بیگاه بین نیروهای هادی و نیروهای شورای انتقالی و ناتوانی عربستان در کنترل متحدانش در یمن، شکست ریاض در مدیریت پرونده یمن را آشکار کرد و هر چه این جنگ بیشتر ادامه یابد و بر عمر آن افزوده شود، پیامدهای این شکست برای سعودی نیز افزایش مییابد.
* نیروهای وفادار به امارات به دنبال سیطره بر مرکز استان شبوه
همزمان با تداوم تهدیدهای شبهنظامیان مورد حمایت امارات علیه دولت مستعفی و تلاش برای سیطره بر مرکز استان شبوه، برخی منابع مدعی شدند «منصور هادی» قصد دارد پیش از اینکه از سمت خود برکنار شود، از عربستان به اروپا فرار کند. عربستان سعودی و امارات عربی متحده اگر چه تلاش میکنند تنش و درگیری پنهان بین خود در یمن را علنی نکنند ولی این تنش و اختلافات بیشتر در مواضع نیروهای نیابتی هر دو طرف نمود پیدا میکند. بیش از ۲ سال از امضای توافق ریاض بین سعودیها و اماراتیها و نیروهای نیابتی دو طرف میگذرد؛ توافقی که ریاض و دولت مستعفی مورد حمایت سعودی با فشار شورای انتقالی جنوب که طرفدار امارات است، مجبور به پذیرش آن شدند و قدرت را در دولت فراری (نصف به نصف) تقسیم کردند ولی این توافق مانع تنش و درگیری نیروهای نیابتی نشد و شبهنظامیان همسو با امارات که تمایلات جداییطلبانه دارند، همچنان دست بالاتر را در عدن (پایتخت دولت مستعفی) و استانهای جنوبی دارند. این تنش اخیرا به سمت مناطق شرقی یمن در حال انتقال است. ۲ هفته پیش برخی مناطق تحت کنترل شورای انتقالی شاهد تظاهرات علیه حزب الاصلاح شد که بارزترین این تظاهرات در استان شبوه بود. «عوض ابن الوزیر»، یکی از فرماندهان با نفوذ در جنوب و شرق یمن که همراستا با امارات است، در اقدامی که از آن به عنوان چالشی برای دولت مستعفی تعبیر میشود، از نیروهای تحت امر خود در استان شبوه (جنوب مأرب) طی رژهای سان دیده است. بر اساس گزارش رسانههای یمن، ابن الوزیر اخیرا با افسران و فرماندهان نظامی که اخیرا از حزب اخوانی الاصلاح جدا شدهاند، دیدار کرده و تصاویر این دیدار و رژه را منتشر کرده است. گفته میشود اقدام فرمانده وابسته به امارات در سان دیدن از نظامیان، نوعی اعلام آمادگی این نیروها برای آغاز حمله به شهر «عتق» مرکز استان شبوه است که در دست نیروهای الاصلاح و دولت مستعفی است و وساطت شیوخ قبایل که استاندار شبوه برای مصالحه و تقسیم قدرت فرستاده، بیفایده بوده و ابن الوزیر حاضر به عقبنشینی از موضع خود که سرنگونی این استاندار اخوانی است، نشده است.
* تلاش منصور هادی برای فرار از عربستان
همزمان با تشدید اختلافات بین نیروهای وابسته به امارات با نیروهای دولت مستعفی یمن، رسانههای صنعا دیروز گزارش دادند «عبدالله نکیر» مشاور «سلطان العراده» استاندار وابسته به دولت مستعفی در استان مأرب به همراه یک تن دیگر، از این نیروها جدا شده و به پایتخت یمن رفتهاند. همزمان نیز منابع مسؤول در دولت مستعفی مدعی شدند «منصور هادی» تلاش دارد قبل از اینکه ائتلاف عربستان سعودی پایان او را اعلام کند، از ریاض فرار کند. وبسایت متابعات یمن به نقل از این منابع گزارش داد همزمان با اقدام سعودیها در مراقبت شدید از مقر منصور هادی در ریاض، وی به پسرش و مدیر سرمایهگذاریهایش در خارج از یمن گفته در یکی از پایتختهای اروپایی خانهای برای او بخرند. بر اساس این گزارش، هادی همچنین از پسرش خواسته با مقامات بینالمللی که هویتشان مشخص نیست در تماس باشد تا قبل از اینکه ریاض او را از قدرت برکنار کند، در ازای دسترسی آنها به پروندههای یمن، بتواند از عربستان فرار کند.
***
توطئه آمریکا و انگلیس برای ایجاد استان جدید در یمن
در حالی که اخبار از عقبنشینی نیروهای سعودی از استانهای راهبردی یمن حکایت دارد، یکی از شخصیتهای سیاسی یمن از طرح آمریکا و انگلیس برای تغییر در نقشه جغرافیای داخلی یمن بویژه در مناطق ساحلی خبر داد. «محمد ورق» از نمایندگان پارلمانی دولت مستعفی یمن اخیرا در صفحه شخصی خود به تفصیل درباره طرحی که در ساحل غربی یمن برای ایجاد استانی جدید در حال اجراست و تسلط بر ساحل غربی از «المخا» تا «بابالمندب» و نیز ریف جنوبی تعز به شکل یک کمان را مطرح میکند، توضیح داد. وی نوشت: عملیاتی که نیروهای ائتلاف سعودی در پانزدهم ژوئن ۲۰۱۸ به نام «السهم الفضی» (تیر نقرهای) آغاز کردند توسط انگلیس و آمریکا طراحی شده بود و این ۲ کشور بر آن نظارت میکردند. هدف از این عملیات تسلط بر نوار ساحلی غرب یمن و ایجاد یک استان جدید بود. وی افزود: عملیات تیر نقرهای که سازمان اطلاعات انگلیس علیه الحدیده (غرب یمن) کلید زد به معنای تجمیع نیروهای ساحلی در ستونی بلند و باریک در امتداد ساحل «التهامی» از «الخوخه» تا الحدیده به صورت مستقیم بود. ورق درباره مشارکت آمریکا در این امر نیز تأکید کرد: این برنامه به وسیله آمریکا و انگلیس برای سواحل غربی یمن آماده شده بود تا استانی جدید به نام «الساحل الغربی» از ابتدای روستای «الطائف» در «الدریهمی» تا «بابالمندب» و مناطقی در استانهای «تعز» و «اب» تشکیل شود و هدف آن حفاظت از منافع آمریکایی-انگلیسی در جزایر و سواحل غربی یمن بود. ورق ادامه داد که انگلیس حدود 10 روز است عملیات دیگری تحت عنوان «القوس الذهبی» (کمان طلایی) را از طریق نیروهای مشترک در «حیس» الحدیده و جنوب «تعز»کلید زده است. وی گفت: عملیات کمان طلایی که اکنون نیروهای «طارق صالح عفاش» وابسته به امارات در ساحل غربی یمن تحت عنوان کمان طلایی آغاز کردهاند در واکنش به عقبنشینیهای اخیر برخی عناصر نیست، بلکه در ادامه تلاشها برای خرید زمان صورت میگیرد تا مقدمات برای تکمیل پروژه اصلی یعنی اعلام استان ساحل غربی نهایی شود؛ استانی که قرار است در نهایت به عفاش تحویل شود.