گروه اقتصادی: در هفته‌ای که سیدابراهیم رئیسی برای توسعه ارتباطات اقتصادی منطقه‌ای به عشق‌آباد سفر کرده، سیدرضا فاطمی‌امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت کشورمان هم برای افزایش سهم 3 درصدی تجارت ایران با سوریه، عازم این کشور شده است. هم‌اکنون کل تجارت سوریه ۶ میلیارد دلار است که سهم ایران پیش از سال 1400 تنها 69 میلیون دلار بود. 

با توجه به فعال شدن دیپلماسی اقتصادی منطقه‌ای در دولت سیزدهم، بر اساس گزارش دفتر اقتصادی ایران در حلب، میزان صادرات ایران به سوریه در 7 ماه نخست سال جاری به بیش از 106 میلیون دلار رسیده که ظرفیت افزایش آن هم وجود دارد. 

به گزارش «وطن‌امروز»، وزیر صنعت، معدن و تجارت در راس هیاتی از فعالان اقتصادی کشورمان بامداد دوشنبه وارد دمشق شد. سیدرضا فاطمی‌امین که به دعوت سامر الخلیل، وزیر اقتصاد سوریه به این کشور سفر کرده، در تشریح اهداف این سفر گفت: تمرکز من در این سفر روی روابط اقتصادی در بخش‌های مختلف با کشور سوریه است و حتی می‌توانیم طرح‌های چندجانبه‌ای داشته باشیم. 

وی افزود: می‌توان محصولات متعددی در سوریه تولید و به دیگر کشور‌های عربی و منطقه صادر کرد. فاطمی‌امین درباره ارتقای همکاری‌های تجاری و اقتصادی نیز تصریح کرد: نخستین نکته‌ای که ما بر آن متمرکز خواهیم شد، متعادل کردن تراز تجاری ۲ کشور است. قطعا سوریه با مشکلاتی جدی در زمینه اقتصادی مواجه است و شاید صادرات یک طرفه تصوری عملی نباشد، بنابراین نکته کلیدی اینجاست که روابط اقتصادی متعادلی ایجاد کنیم که ۲ طرف از آن نفع ببرند. وزیر صمت خاطرنشان کرد: پیشنهاد‌های عملی متعددی را آماده کردیم که آنها را با وزیران سوری به اشتراک خواهیم گذاشت تا شاید بتوان تصویری عملی و چابک از همکاری‌های اقتصادی ۲ کشور ترسیم کرد. 

 

* معافیت‌های ویژه برای تولیدکنندگان ایرانی

وزیر اقتصاد سوریه گفت: قانون سرمایه‌گذاری جدید این کشور فرصت‌های خوبی را فراهم کرده است. 

سامر الخلیل افزود: شرکت‌های ایرانی از تجربه و توانمندی‌های قابل توجهی برخوردارند و ما علاقه‌مندیم آنها را از فرصت‌های پیش رو در سایه معافیت‌های گمرکی و مالیاتی بهره‌مند کنیم. 

وی گفت: شکی نیست مقامات اقتصادی تهران و دمشق به دنبال تکامل روابط تجاری و اقتصادی هستند تا منافع ۲ کشور را تامین ‌کند. 

بنا بر این گزارش، وزیر صمت دیدار‌های متعددی را با مقامات سوری از جمله حسین عرنوس، نخست‌وزیر و شماری از اعضای گروه اقتصادی کابینه او طی ۳ روز آینده در برنامه دارد. 

 

* تهاتر ایرانی - سوری

در همین ارتباط، پیش‌تر رئیس کل سازمان توسعه تجارت ایران گفته بود: با توجه به اینکه کشور سوریه همچون کشور ما مشکل ارز دارد، در تلاشند خروج ارز از کشورشان اتفاق نیفتد، لذا ثبت سفارش قطعات از ایران و کشورهای دیگر ندارند. وی با بیان اینکه ما باید به دنبال راهکاری باشیم تا به جای ارز، کالا وارد کنیم، افزوده بود: اگر به جای ارز، در قبال صادرات، کالا وارد کنیم، مشکل برطرف می‌شود و این موضوع ربطی به خودرو و غیرخودرو هم ندارد. 

علیرضا پیمان‌پاک در پاسخ به این سوال که آیا مشخصا ممنوعیت واردات خودرو از ایران به سوریه اعلام شده است هم گفته بود: این خبر درست نیست؛ همه کشورهای طرف تجارت با سوریه این چالش را دارند و این مساله مختص واردات خودرو از ایران نیست. 

وی تاکید کرده بود: جمهوری اسلامی دنبال راهکاری جهت حل این موضوع است.

 

* سوریه قبل و بعد از جنگ

سوریه دارای ظرفیت‌های مغفول فراوانی برای کشورمان است، هر چند جنگ تحمیلی به این کشور در 10 سال گذشته عامل مهمی در کاهش ارتباط تجاری ایران و سوریه بوده ولی غفلت مسؤولان کشورمان هم مزید بر علت شده است. 

سوریه پیش از آغاز بحران، کشوری آباد و دارای کارخانجات پرشمار صنعتی و زمین‌های کشاورزی با محصولات فراوان بود و مردم آن بسیاری از کالاهای مورد نیاز را خود تولید و به بازار داخلی عرضه می‌کردند. در زمینه دامداری نیز همچون کشاورزی، سوریه خودکفا بود و بهترین تولیدات گوشت گوسفندی جهان عرب متعلق به این کشور بود. 

اما با آغاز بحران این کشور در اسفند ۱۳۸۹ که با هدف تامین امنیت رژیم صهیونیستی شکل گرفت و به جنگی بین‌المللی تبدیل شد، این کشور آباد و امن تبدیل به جولانگاه تروریست‌ها و حامیان‌شان شد، به حدی که از جمعیت ۲۳ میلیون و 500 هزار نفری این کشور (در سال ۱۳۸۹) ۱۲ میلیون نفر آواره شدند که از این تعداد 5/6 میلیون نفر به خارج از کشور گریختند و 5/5 میلیون نفر نیز در داخل و مناطق امن آن پخش شدند. 

در ۳ سال گذشته که شرایط امنیتی سوریه با توجه به شکست گروه تروریستی «داعش» و شماری دیگر از گروه‌های تروریستی خوب شده، زمینه‌ فعالیت‌های اقتصادی نیز در این کشور مهیا شده اما در این بین جای تجار و تولید‌کنندگان ایرانی تقریبا خالی است و کالاهای چینی، ترکیه‌ای و روسی توانسته‌اند بازار سوریه را قبضه کنند. 

سال گذشته سوریه ۴ میلیارد و ۱۴۰ میلیون دلار واردات رسمی داشته که ترکیه به عنوان یکی از دشمنان اصلی این کشور با تامین بیش از ۳۸ درصد آن، در رتبه اول قرار دارد! این یعنی صادرات ترکیه به سوریه در سال گذشته نزدیک به یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار و ۱۳ برابر صادرات ایران بوده است (صادرات ایران به سوریه در سال گذشته ۱۲۳ میلیون دلار بوده است). سال ۸۹ صادرات ایران به سوریه ۵۱۶ میلیون دلار بوده که این میزان طی ۱۱ سال اخیر به‌ طور قابل ‌توجهی کاهش یافته است.