گروه سیاسی: کارگروه بررسی لغو تحریم‌ها در شرایطی از صبح روز گذشته آغاز به کار کرد که عدم قبول توافق موقت و رد اجبار برای پذیرش پیش‌نویس حاصل از 6 دور مذاکرات پیشین در دولت روحانی مهم‌ترین مساله‌ای است که تیم ایرانی تلاش می‌کند در مذاکرات جدید به طرف غربی بفهماند. این موارد در جمع‌بندی علی باقری به عنوان رئیس تیم مذاکره‌کننده ایرانی از نشست روز دوشنبه هم مورد تاکید قرار گرفت و معاون سیاسی وزارت امور خارجه دولت سیزدهم اعلام کرد آن چیزی که از 6 دور مذاکرات قبلی پیش روی ما است، پیش‌نویس است نه توافق.

به گزارش «وطن‌امروز»، تیم ایرانی در مقطع کنونی همان‌طور که طرف آمریکایی درباره خروج از برجام ادعا می‌کرد توافقات دولت قبل است، پاسخ متناسبی را در نظر گرفته است. بر این اساس دولت سیزدهم هم محق است در شرایط مشابه، دیدگاه‌های مجزا از دولت روحانی به روند طی شده داشته باشد. از این رو ایران باید با تکیه بر همان چیزی که آمریکایی‌ها در زمان برجام می‌گفتند تا زمانی که درباره همه چیز توافق نشود، درباره هیچ چیزی توافق نشده است، شروط مدنظر ایران را که چند بار توسط رهبر انقلاب مبنی بر لغو تحریم‌ها و راستی‌‌آزمایی ایران اعلام شده است، پیگیری کند. در واقع راهنمای عمل تیم ایرانی به ریاست باقری در وین این است که توافق بد، بدتر از عدم توافق است.

 

* آن چیزی که از ۶ دور گذشته مانده پیش‌نویس است نه توافق

علی باقری، معاون سیاسی وزیر امور خارجه و رئیس هیأت مذاکره‌کننده ایرانی در مذاکرات با 1+4 در جمع خبرنگاران بعد از نشست افتتاحیه کمیسیون مشترک برجام در پاسخ به این سؤال که آیا گفت‌وگوها در کارگروه رفع تحریم‌ها که از صبح سه‌شنبه (دیروز) کار خود را آغاز خواهد کرد از همان نقطه‌ 5 ماه پیش شروع می‌شود یا قرار است مباحث جدیدی مطرح شود، اظهار داشت: آن چیزی که از ۶ دور گذشته گفت‌وگوها پیش روی ماست یک پیش‌نویس است نه یک توافق، پیش‌نویس محل مذاکره است، به همین جهت تا وقتی راجع به همه چیز توافق صورت نگیرد، درباره هیچ چیز توافق نشده است. 

باقری افزود: بر این اساس همه مباحثی که در ۶ دور گفت‌وگوهای وین به جمع‌بندی رسیده قابل مذاکره است و این مورد اذعان همه طرف‌های گفت‌وگو در نشست هم بود. 

معاون وزیر امور خارجه همچنین درباره نشست روز دوشنبه کمیسیون مشترک برجام نیز اضافه کرد: این نشست ۲ دستور کار داشت. دستور کار اول گزارشی درباره وضعیت اجرای برجام بود و دستور کار دوم درباره دیدگاه‌های طرف‌های شرکت‌کننده در این نشست در رابطه با مذاکرات در دوره پیش‌رو بود. در موضوع اول نگاه خود را بیان کردیم که عامل اصلی وضعیتی که الان با آن مواجه هستیم اقدام غیرقانونی آمریکایی‌ها در نقض توافق و قطعنامه ۲۲۳۱ و نقض قواعد و مقررات بین‌المللی است و اقدامی که آمریکایی‌ها در اعمال تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه علیه مردم ما کردند، عامل اصلی وضعیت و شرایط کنونی است. وی ادامه داد: نکته دیگری که در نشست تاکید شد، بحث استمرار این وضعیت است، یعنی سیاست فشار حداکثری آمریکا که در پی خروج این کشور از برجام علیه ایران اتخاذ شد همچنان ادامه دارد، در حالی که دولت کنونی مدعی است با سیاست‌های قبلی مخالفت داشته و دارد. دیپلمات ارشد ایران بیان کرد: بر این اساس باید دستور کار نخست و اولویت‌دار کمیسیون مشترک برجام، رسیدگی به وضعیت تحریم‌های ظالمانه و غیرقانونی باشد که این مساله مورد اتفاق نشست قرار گرفت و بر همین اساس نیز مقرر شد صبح سه‌شنبه (نهم آذر) نشست کارگروه تحریم در وین برگزار شود. باقری درباره چشم‌انداز آتی مذاکرات هم گفت: تأکید کردیم باید شاخص‌ها و معیارهایی که جمهوری اسلامی ایران برای دستیابی به یک توافق نتیجه‌گرا، نتیجه‌بخش و پایدار مدنظر دارد، مورد توجه قرار گیرد که خیلی از ملاک‌ها و شاخص‌هایی که ما به صورت اجمالی در این جلسه بیان کردیم مورد استقبال طرف‌های دیگر قرار گرفت از جمله موضوع ارائه تضمین از سوی آمریکا. وی همچنین افزود: تأکید کردیم باید مساله اصلی لغو تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه آمریکا باشد و خوشبختانه مورد اتفاق دیگر اعضا قرار گرفت. تأکید کردیم که باید الزامات مربوط به لغو تحریم‌ها بخوبی دیده شود و از جمله آنها موضوع تضمین است که باید تضمین‌هایی دریافت کنیم که دولت آمریکا و دیگر دولت‌های عضو برجام نتوانند از توافق خارج شوند و این تضمین در اختیار ایران باشد و همین‌طور تضمین درباره عدم اعمال تحریم جدید و همچنین عدم اعمال مجدد تحریم‌های گذشته و عدم استفاده از سازوکارهایی که در توافق وجود دارد به این معنا که به هر بهانه‌ای نتوانند از این سازوکارها استفاده کنند. 

معاون وزیر امور خارجه بیان کرد: مجموعه نشست روز دوشنبه سازنده و مفید بود و برخی اعضا از جمله نمایندگان روسیه و چین از مواضع ایران استقبال و حمایت کردند و نمایندگان کشورهای اروپایی نیز در چارچوب بیان نگاه خودشان و مواضع کشورهای متبوع‌شان بر این نکته تصریح داشتند که این آمریکا بوده که چنین شرایطی را ایجاد کرده و اقدامی که باید انجام شود باید از سوی آمریکا باشد. باقری در پاسخ به این پرسش که آیا مذاکرات براساس 6 دور قبلی که عراقچی انجام داد، انجام می‌شود یا تغییری در مسیر شاهد خواهیم بود، خاطرنشان کرد: تغییرات شکلی و محتوایی در مسیر مذاکرات قاعدتا باید انجام شود. معاون وزیر امور خارجه در پاسخ به اظهارات رابرت مالی درباره توافق موقت و اینکه آیا ایران توافق موقت را قبول دارد، اظهار داشت: اول اینکه ما درباره مذاکرات جدی صحبت می‌کنیم و دوم ما در وین فقط با ۱+۴ صحبت می‌کنیم. وی درباره اظهارات انریکه مورا، معاون مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی مبنی بر اینکه برداشتش از صحبت‌های هیأت ایرانی این بوده که برداشتن تحریم‌ها به صورت گام به گام باید باشد نیز تصریح کرد: اصلا راجع به چنین چیزی بحث نشد و صحبتی در این باره نشده است. 

 

* توافق موقت در کار نیست

یک منبع ایرانی در گفت‌و‌گو با شبکه الجزیره، ضمن تأکید بر اینکه ایران توافق موقت در وین را نخواهد پذیرفت، گفت ایران در صورت شکست مذاکرات، گزینه‌های دیگری در دست دارد و این موضوع را طرف‌های دیگر نیز می‌دانند. او افزود: «هیچ چانه‌زنی و بحثی درباره پرونده‌های سیاسی و امنیتی در وین صورت نمی‌گیرد و اولویت فقط رفع تحریم‌هاست. پیشرفت در مذاکرات منوط به این است که طرف‌های مقابل تضمین‌های واقعی درباره رفع تحریم‌ها بدهند».

 

* جمهوری‌خواهان قدرت بگیرند، دوباره برجام را پاره می‌کنند!

«تام کاتن» سناتور جمهوری‌خواه کنگره آمریکا که مواضع بسیار تندی در قبال جمهوری اسلامی دارد در جریان مذاکرات «وین» برای احیای برجام در پیامی تند گفت در صورت روی کار آمدن جمهوری‌خواهان، مجددا هر گونه توافق با ایران پاره خواهد شد. وی در صفحه توئیتر خود در این باره نوشت: «توافق هسته‌ای (جو) بایدن- ایران حتی از آنچه قبلا حاصل شده بود بدتر خواهد بود و وقتی جمهوری‌خواهان [در آمریکا] قدرت بگیرند، مجددا پاره خواهد شد». تام کاتن همان سناتوری بود که پس از انعقاد برجام بانی نامه ۴۷ سناتور آمریکایی به مسؤولان ایران بود؛ نامه‌ای که در آن هشدار داده بود هر گونه توافق هسته‌ای میان آمریکا و ایران صرفا تا پایان دوره ریاست جمهوری باراک اوباما دوام خواهد داشت. پس از این اتفاق جدال توئیتری این سناتور آمریکایی و محمدجواد ظریف، وزیر سابق امور خارجه و این جمله از ظریف که «همه برای کاتن پیام گذاشتند که پولت را از هاروارد پس ‌بگیر» شهرت زیادی پیدا کرد. البته مدت زیادی نگذشت که صحت ادعای کاتن با خروج ترامپ از برجام ثابت شد!

قابل ذکر است تد کروز، دیگر سناتور جمهوری‌خواه آمریکایی  هم پیش از کاتن در توئیتی هشدار داده بود: اگر هر توافقی با ایران به عنوان یک معاهده توسط سنا تصویب نشود -که بایدن می‌داند چنین اتفاقی نخواهد افتاد- مطمئنا هر رئیس‌جمهور جمهوری‌خواهی در آینده آن را پاره خواهد کرد. 

 

* نگرانی‌های رو به تزاید واشنگتن

پایگاه خبری «آکسیوس» آمریکا که از ماه‌های گذشته به اخبار اختصاصی پیرامون تحولات هسته‌ای ایران در ایالات متحده دسترسی پیدا کرده است به نقل از منابع آگاه با بحث‌های داخلی آمریکا گزارش داد مقامات ارشد بایدن عمیقا نگران هستند که ایران در توسعه هسته‌ای کنونی خود بیش از حد پیش برود که باعث شود برای بازگشت به توافق ۲۰۱۵ بسیار دیر شود. این نگرانی ریشه در این واقعیت دارد که دانشمندان دانشی را که پس از توسعه سانتریفیوژهای پیشرفته به دست می‌آورند، از یاد نمی‌برند. به نوشته آکسیوس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به گزارش این رسانه مدعی شد: «ما به صراحت اعلام کرده‌ایم تداوم تشدید هسته‌ای ایران غیرسازنده است و با هدف اعلام شده این کشور مبنی بر بازگشت به پایبندی متقابل به برجام همخوانی ندارد». پایگاه آکسیوس دوشنبه هم در گزارش دیگری نوشت ۲ منبع آمریکایی اعلام کردند رژیم صهیونیستی ۲ هفته پیش اطلاعاتی را با متحدان آمریکایی و اروپایی به اشتراک گذاشته که نشان می‌دهد ایران گام‌های فنی برای آماده‌سازی غنی‌سازی اورانیوم تا غنای 90 درصد را برداشته است. بر اساس اطلاعاتی که توسط رژیم صهیونیستی با آمریکا به اشتراک گذاشته شده، ایران مقدماتی را فراهم کرده که به این کشور اجازه می‌دهد در صورتی که تصمیم بگیرد طی چند هفته غنی‌سازی 90 درصد را آغاز کند. آکسیوس نوشت دفتر نخست‌وزیری، وزارت خارجه و وزارت جنگ رژیم صهیونیستی از اظهارنظر درباره این گزارش خودداری کردند. کاخ سفید نیز به درخواست‌ها برای اظهارنظر در این باره پاسخی نداده است. آکسیوس در گزارش خود نوشت گانتس طی روزهای آینده به واشنگتن سفر خواهد کرد تا با «لوید آستین» وزیر دفاع آمریکا و دیگر مقام‌های این کشور درباره برنامه هسته‌ای ایران گفت‌وگو کند. در همین حال روزنامه «نیویورک‌تایمز» شامگاه دوشنبه با انتشار گزارشی درباره نشست کمیسیون مشترک برجام در وین نوشت: «یک مقام ارشد اروپایی -که خواست نامش فاش نشود- گفت مذاکره‌کننده ایران در این نشست گفت در صورتی که خواسته‌های ایران برآورده نشود، ایران برنامه هسته‌ای خود را تشدید خواهد بخشید. 

***