سیدمحمدحسن حسینی: «روایت و ذهن نویسا» اثر کورش علیانی توسط انتشارات سوره مهر به چاپ رسید.
به گزارش «وطنامروز»، روایت یکی از اصلیترین ارکان زندگی تاریخ بشر است. روایت نهتنها موضوع اصلی این کتاب است، بلکه به گمان بعضی، موضوع اصلی حیات انسانی است؛ سازوکاری که نهتنها زندگی انسان را از دیگر موجودات زنده جدا میکند، بلکه به انسان تواناییهای ویژهای میبخشد که با آنها بر جهانش چیره میشود.
علیانی در مقدمه کتاب نوشته است: «از نخستین درگیریهای من با خودم وقتی پذیرفتم این کتاب را بنویسم این بود که از خودم بپرسم بناست کتابی بنویسم که همه ایرادهایی که به کتاب، به منزله رسانه، میگیرم، در آن کتاب هم وجود داشته باشد؟ اگر بله، چرا و اگر نه، چطور؟ به گمان من، رسانهای که به نام «کتاب» میشناسیم چه در شکل کاغذیاش، چه در شکلهای امروزیتر و الکترونیکیاش حاصل نقصی فناورانه است یا دقیقتر بگویم، تلاشی است برای پر کردن جای خالیای که آن نقص فناورانه پدید آورده بوده است».
این کتاب 9 فصل دارد و نویسنده در فصل اول تلاش کرده بگوید چرا روایت مهم است. در فصل دوم به سمت این رفته که روایت چه هست و چه نیست و چه ربطی به نوشتن دارد. هنوز تعریفهای منطقی- فلسفی و جامع و مانع در میان مردم محبوبند اما نویسنده بیشتر تلاش کرده به توصیف روایت برسد و اگر تعریفی از روایت میآورد، تعریفی باشد که از توصیف برمیآید.
فصل سوم را میتوان با فصل دِرو مقایسه کرد؛ فصلی که در آن حاصل تلاشهای فصول اول و دوم را میبینیم. در این فصل، با اتکا به شناختمان در فصول اول و دوم از روایت، نشان داده که مغز و ذهن چطور روایت میسازند و نیز نشان داده که چطور میتوان از آنچه درباره روایت میدانیم به یک نظریه ذهن نوتر و مفیدتر برسیم.
کم نیستند مردمی که فکر میکنند روایت امری داستانی و خیالی است، همین بهانهای است که در کل فصل چهارم دنبال این بگردیم که چطور میتوان میان خیال و واقعیت تفکیک کرد؛ چه تفکیک با ملاکهای زبانی، چه تفکیک با ملاکهای غیرزبانی.
فصلهای پنجم، ششم و هفتم یادمان میآورند و این بار با دلیلها و توضیحهای دقیقتر و جزئیتر یادمان میآورند که چرا روایت در حیات انسانی مهم است. چطور روایت باورهای ما را میسازد. چطور روایت هویت فردی و هویت جمعی ما را میسازد. و سرانجام چطور روایت به ما کمک میکند شیوههایی برای زندگی و فکر خودمان بیابیم.
علیانی در فصل هشتم توضیح داده که چرا این فصل را با همه طول و عرضش لازم میبیند. یادمان باشد روایت به واقعهای غیرمنتظره نیاز دارد و بیماری و آسیب جسمی یکی از نابترین سرچشمههای رخ دادن واقعههای غیرمنتظره است. از این نظر نمیتوان از روایت و نوشتن و ذهن گفت و از کنار روایت پزشکی در سکوت گذشت.
فصل نهم استعداد زیادی برای دچار شدن به سوءتفاهم و سوءمصرف دارد. نویسنده تأکید میکند فصل نهم را مثل یک کتاب آشپزی نخوانید. فصل نهم را مثل لغتنامه اصطلاحات ادبی روایت هم نخوانید. فصل نهم بناست به شما ایده بدهد که چطور بیان روایی خودتان را بسازید؛ بنا نیست شما را مقلد بیان روایی دیگران کند.
این کتاب با شمارگان 1250 نسخه و در 260 صفحه توسط انتشارات سوره مهر چاپ شده است.