گروه فرهنگ و هنر: طی 2 سالی که شیوع کرونا تمام فعالیت‌های هنرمندان را تحت تاثیر داده است، مستندسازان هم مانند سایر هنرمندان حوزه‌های مختلف در ایام کرونایی با رعایت پروتکل‌ها و تحمل سختی‌های کار، به خلق آثار گوناگون در موضوعات مختلف پرداخته‌اند. در این میان مستندهایی که به معضلات فرهنگی و اجتماعی پرداخته‌اند بیشتر از سایر آثار مورد توجه مخاطبان قرار گرفته است. به نوعی باید گفت تاثیرگذارترین و مهم‌ترین آثار اجتماعی را مستندسازان کشور می‌توانند خلق کنند، زیرا بیشتر این آثار از جنبه مطالبه‌گری بالایی برخوردار هستند. از سوی دیگر حاصل کار مستندسازان در چند وقت اخیر تولید صد‌ها مستند است که برخی از این مستندها با پخش از شبکه‌های مختلف صداوسیما و فضای مجازی مورد توجه قرار گرفته‌اند و برخی دیگر به‌رغم کیفیت مناسب بنا به دلایل مختلف کمتر مجالی برای پخش از شبکه‌های صداوسیما پیدا می‌کنند و اینجاست که شبکه نمایش خانگی می‌تواند بستری جدید برای برخی آثار متفاوت سینماگران مستند باشد. درباره نمایش خانگی، برخلاف نظر برخی‌ها که معتقدند آثار مستند جایگاهی برای عرضه در نمایش خانگی ندارند و شانس آنکه مورد توجه مخاطبان قرار بگیرند بسیار پایین است، پلتفرم عماریار بتازگی به صورت هفتگی باکسی از مستندهای جدید و جذاب را با موضوعات روز اجتماعی و فرهنگی در قالب نمایش خانگی به نمایش می‌گذارد که این اتفاق تا به این لحظه مورد توجه بخش عمده‌ای از مخاطبان نمایش خانگی قرار گرفته است. این مساله روزنه امیدی برای مستندسازان جوان و متعهد کشور است تا آثارشان در قابی غیر از شبکه‌های مختلف تلویزیون فرصت دیده شدن و عرض اندام داشته باشد. در ادامه این گزارش به آغار اکران آنلاین چند مستند جدید در شبکه نمایش خانگی پرداخته شده است؛ مستندهایی که اغلب در بستر فضای مجازی با حال و هوای مطالبه‌گری به تولید رسیده‌اند و می‌تواند بسته فرهنگی مناسبی برای مخاطبان نمایش خانگی باشد.

 

* عریضه

مستند «عریضه» ساخته مهدی مطهر به بررسی شفافیت در قوه‌قضائیه می‌پردازد. ۱۱۴ سال پیش در زمان مظفرالدین شاه با تحصن مردم تهران نخستین عدالت‌خانه یا همان دادگاه تأسیس شد. قوه ‌قضائیه که خود بر ارکان حکومت نظارت دارد باید تحت کنترل و رصد باشد تا اعتماد مردم به این قوه سلب نشود. شفافیت دستگاه بازرسی کشور مانع از فساد شده و با شیشه‌ای کردن بخش‌های مختلف و علنی کردن دادگاه‌های متخلفان و حتی دارایی مسؤولان می‌توان عدالت را در کشور برقرار کرد و همچنین با ایجاد سامانه الکترونیکی انتشار اطلاعات، سلامت دستگاه بازرسی را سنجید. 

 

* نسخه

مستند «نسخه» به نویسندگی حمید علیداد به بررسی شفافیت در ساختار سلامت کشور می‌پردازد. این مستند، به معضلات ناشی از محرمانگی در فرآیند درمان و پزشکی پرداخته و با ارائه راه‌حل‌ها و انتقال تجربیاتی از کشورهای دیگر سعی در کنکاش در مساله خود دارد. 

 

* بی‌گدار

مستند «بی‌گدار» ساخته علیرضا دهقان، یک مستند محیط‌زیستی با رویکرد اجتماعی است و می‌توان آن را نقدی درباره سیستم مدیریت و بحران آب در ایران دانست. 

 

* اکسیژن

مستند «اکسیژن» ساخته سیدحسن یوسفی، ضمن بیان اهمیت درختان و جنگل در محیط‌زیست ایران، به موضوع مهم نابودی جنگل‌ها و عوامل این نابودی پرداخته است. 

ایران در بین ۵۶ کشور دارای جنگل، رتبه چهل‌وپنجم را دارد، این یعنی از نظر مناطق جنگلی، هر چند در بین ۵۶ کشور اول دنیا هستیم اما در این بین میزان پوشش گیاهی جنگلی ایران چندان زیاد نیست و لزوم بهره‌برداری اصولی از منابع موجود و جلوگیری از دخل و تصرف در جنگل‌ها امری ضروری به نظر می‌رسد. سهم هر ایرانی از جنگل ۲/۰ هکتار یعنی یک‌‌چهارم  سرانه جهانی است و همین امر، ضرورت بهینه‌سازی شیوه‌های استفاده از جنگل‌ها را در کشورمان بیش از پیش نمایان کرده است. این مستند در گفت‌وگو با کارشناسان و مسؤولان آبخیزداری و منابع طبیعی استان تهران و دیگر بخش‌های کشور، به دنبال ریشه‌یابی مشکلات حوزه جنگل‌داری ایران و ارائه راهکارهای علمی برای رفع آنهاست. 

 

* باتک

مستند «باتک» به نویسندگی سولماز بهرنگی، به حضور نیروهای جهادی و برپایی بیمارستان فوق‌تخصصی صحرایی در روستای باتک سیستان‌و‌بلوچستان می‌پردازد. 

 

* نبرد برای یک رؤیا

مستند «نبرد برای یک رویا» به نویسندگی حمید بنا و مهدی نعمت‌الله روایتی متفاوت از آزادسازی پایتخت تروریسم در عراق و حاوی تصاویری منحصر‌به‌فرد از نبرد تن به تن و از نمای نزدیک با جنگجویان داعش در استان الانبار و شهر «فلوجه» است. در این مستند مراحل اصلی عملیات آزادسازی شهر گرمه، شهر صغلاویه و همچنین شهر فلوجه به تصویر کشیده شده است.