گروه اقتصادی: روز گذشته دلار در بازار آزاد با رسیدن به رقم 30 هزار و 800 تومان به روند صعودی خود که از ابتدای هفته پس از اخبار مذاکرات وین شروع شده بود، ادامه داد. گزارش‌های میدانی حاکی است در روز‌های اخیر بازار ارز پرالتهاب بوده و تحت تأثیر عوامل روانی ناشی از مذاکرات وین نرخ ارز با رشد همراه شده است. روز کاری قبل (یکشنبه) دلار در بازار آزاد حدود 30 هزار و 400 تومان معامله می‌شد که دیروز با رشدی 400 تومانی همراه بود. همچنین دیروز نرخ فروش دلار در صرافی‌های بانکی به ۲۷ هزار و ۸23 تومان رسید. علاوه بر این، بهای خرید دلار در بازار متشکل ارزی ۲7 هزار و 597 تومان و نرخ فروش آن ۲7 هزار و 855 تومان بود. 

به گزارش «وطن‌‌امروز»، قیمت دلار از 27 مهر سال گذشته که به 32 هزار تومان رسید و بالاترین بهای دلار در ایران را ثبت کرد، وارد روند نزولی شد تا آنجا که 15 اردیبهشت سال جاری به 20 هزار و 600 تومان رسید؛ پس از این تاریخ دلار به روند نزولی خود پایان داد و دوباره موج صعودی‌اش را آغاز کرد. این روند صعودی از اوایل هفته پس از انتشار اخباری از مذاکرات هسته‌ای وین شیب تندتری پیدا کرد. در 8 ماه اول امسال میزان فروش حواله ارزی صادرکنندگان 70 درصد و میزان فروش اسکناس ارز 200 درصد جهش کرده اما با این وجود نرخ ارز به دلیل انتظارات تورمی و فعالیت‌های سوداگرانه رشد داشته است. به نظر می‌رسد آنچه در شرایط فعلی باعث نگرانی شده است، انتظارات تورمی و دغدغه حفظ ارزش دارایی است که از قِبَل این نگرانی‌ها برخی دلالان و سفته‌بازان بهره خود را می‌برند. این نگرانی نسبت به آینده بازار ارز، توسط برخی سوداگران و فعالان رسانه‌ای- سیاسی تشدید می‌شود. 

 

* دسترسی کشور به منابع ارزی بهبود قابل ملاحظه‌ای داشته است

در همین رابطه رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به عرضه ۳۶ میلیارد دلار ارز از ابتدای امسال تاکنون گفت: سال جاری دسترسی این بانک و سیستم اقتصادی کشور به منابع ارزی بهبود قابل ملاحظه‌ای داشته است. از نظر ورود ارز به کشور در شرایط بسیار خوبی هستیم و پیش‌بینی من این است در آینده نزدیک اوضاع رو به بهبود خواهد رفت. از ابتدای سال تاکنون ۳۶ میلیارد دلار ارز عرضه شده است که برابر کل عرضه ارز در سال گذشته بود. 

وی با بیان اینکه ما ۲ بازار مهم نیما و متشکل ارزی در حوزه ارز داریم، اضافه کرد: در سامانه نیما صادرکنندگان ارز خود را عرضه می‌کنند. از ابتدای سال تا ۱۵ آذرماه برگشت ارز حاصل از صادرات غیرنفتی در سامانه نیما 4/22 میلیارد دلار و عرضه ارز صادرکنندگان در سامانه نیما ۲۰ میلیارد دلار بوده است. 

وی ادامه داد: از ابتدای سال تاکنون در مجموع ۳۶ میلیارد دلار ارز برای کل کالاها، بخشی در سامانه نیما و بخشی در شبکه بانکی تامین شده که نسبت به سال گذشته افزایش داشته است. علی صالح‌آبادی گفت: سال گذشته کمتر از ۳۶ میلیارد دلار ارز عرضه شده است، در حالی که امسال در کمتر از ۹ ماه ۳۶ میلیارد دلار ارز بانکی، نیما و ارز اشخاص توسط بانک مرکزی عرضه شده است. وی با بیان اینکه روند عرضه ارز در بازار خوب و مطلوب است، گفت: روز یکشنبه ۲۳۷ میلیون دلار با نرخ ۲۳ هزار و ۴۰۰ تومان در نیما معامله شده است. 

رئیس‌کل بانک مرکزی تاکید کرد: تسهیل برگشت ارز حاصل از صادرات به کشور جزو برنامه‌های جدی بانک مرکزی است و اخیرا جلساتی با تشکل‌ها داشتیم تا بین آنها، اتحادیه‌ها و واردکنندگانی که نیاز به عرضه ارز دارند، ارتباط برقرار کنیم و از این طریق بازگشت ارز حاصل از صادرات تسهیل شود. یکی از ضرورت‌هایی که به صورت جدی دنبال می‌کنیم، تقویت عرضه ارز در بازار با مشوق‌هایی است که در نظر داریم. همچنین تقاضاهایی را که ممکن است خارج از بازار نیما باشد نیز تسهیل می‌کنیم تا از طریق سامانه نیما ارز خود را دریافت کنند. وی تصریح کرد: موضوع ثبت سفارش و تعیین منشأ ارز در حوزه واردات موضوع مهمی است که تلاش می‌کنیم در تمام مناطق کشور، ارز از طریق سامانه نیما عرضه و تقاضا نیز از این طریق تامین شود. 

 

* رشد 7/3 برابری معامله ارز در بازار متشکل ارزی

صالح‌آبادی در ادامه اظهار کرد: در بازار متشکل ارزی یا بازار اسکناس ارزی نیز 3/1 میلیارد دلار از ابتدای سال معامله انجام شده که در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته 7/3 برابر رشد داشته که این عرضه عمدتا توسط صادرکنندگان بوده است. در مقررات ارزی آمده است اگر صادرکننده‌ای بخواهد بخشی از منابع حاصل از صادرات را به صورت اسکناس بازگرداند، مانعی ندارد و می‌تواند در بازار متشکل ارزی عرضه کند. 

صالح‌آبادی با بیان اینکه ارز اصلی کشور از طریق سامانه نیما و حجم بالا تامین می‌شود، گفت: روز یکشنبه ۲۳۷ میلیون دلار معامله شد و این تداوم دارد و هیچ مشکلی در عرضه ارز در سامانه نیما نداریم. دسترسی خوبی به ارزها داریم و نیازها از این بازار قابل تامین است. در عرضه ارز صادرکنندگان در نیما نیز که ۷۰ درصد رشد داشته، روند خوبی داریم و در ماه‌های آینده وضعیت خوبی را در بازار حواله و اسکناس خواهیم داشت و مشکلی برای تامین ارز نداریم. 

وی تاکید کرد: در کمتر از ۹ ماه گذشته ۱۱ میلیارد دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی و دارو تامین شده و این رقم علاوه بر واردات واکسن کرونا بوده است. 5/1 میلیارد دلار برای واردات واکسن کرونا پرداخت شده است و مشکلی در این زمینه نداریم. ۱۱ میلیارد دلاری که برای واردات کالاهای اساسی توسط بانک مرکزی تامین شده، بیش از رقم کل سال گذشته است و هم‌اکنون نیز مشکلی برای تامین ارز کالاهای اساسی نداریم. 

 

* کاهش رشد تورم و کنترل خلق پول توسط بانک‌ها

وی درباره نرخ تورم نیز گفت: یکی از موضوعات مهم نرخ تورم است. سال گذشته و در دوران آغاز فعالیت دولت جدید، نرخ تورم در کشور بالا بود اما در ۲ ماه اخیر نرخ تورم نقطه به نقطه در حال کاهش بوده، البته این به معنای این نیست که تورم نداریم، تورم داریم ولی رشد تورم کاهش یافته است. در مهر و آبان‌ تورم نقطه به نقطه 9/13 درصد کاهش داشته است و نرخ تورم ۱۲ ماهه نیز نزولی شده و 5/2 واحد درصد کاهش یافته است. 

رئیس‌کل بانک مرکزی با اشاره به رشد پایه پولی گفت: رشد پایه پولی در سال ۹۹ برابر 1/30 درصد و سهم خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی در رشد پایه پولی 8/34 واحد درصد بوده است، یعنی بیش از کل رشد پایه پولی، رشد سهم خالص دارایی خارجی بانک مرکزی رخ داده است. این به آن معناست که بانک مرکزی ارزهایی را با نرخ نیمایی به دولت پرداخت می‌کرده، در حالی که با نرخ ۴۲۰۰ تومان به بازار عرضه می‌شده است.

رئیس‌کل بانک مرکزی گفت: امسال در ۸ ماه رشد پایه پولی 8/17 درصد بوده است که سهم خالص دارایی خارجی 5/6 واحد درصد بوده است که این امر حاکی از این است که سهم افزایش خالص دارایی خارجی در مقایسه با سال گذشته خیلی کمتر بوده است. همچنین در نظر داریم رشد ترازنامه بانک‌ها را مدیریت کنیم. 

صالح‌آبادی خاطرنشان کرد: بانک مرکزی به صورت مداوم ترازنامه‌ها را رصد می‌کند و بانک‌هایی که آن را رعایت نکنند، با افزایش سپرده قانونی مواجه می‌شوند. یکی از موضوعات جدی در راستای کنترل خلق پول، این است که خلق پول توسط بانک‌ها را کنترل کنیم و یکی از ابزارهای آنها رشد ترازنامه بانک‌هاست که به صورت جدی دنبال می‌کنیم.