گروه بینالملل: گفتوگوهای سیاسی گروههای مختلف پارلمان آتی برای تعیین دولت آینده عراق وارد فاز جدیدی شده و گروههای شیعه در ادامه ابتکار «هادی العامری» برای مذاکره مستقیم، این هفته با «مقتدا صدر» در نجف دیدار خواهند کرد. این در حالی است که رهبر جریان صدر پیش از دیدار با گروههای شیعه در دیداری از پیش اعلام نشده میزبان نماینده سازمان ملل در عراق بود؛ دیداری که منجر به ابهامات جدی در نیت جریان صدر برای همکاری با دیگر گروههای مهم پارلمانی شده است.
* 16 کشته و دهها زخمی در پی انفجار شدید بصره
منابع خبری دیروز سهشنبه از وقوع انفجار شدید در شهر بصره واقع در جنوب عراق خبر دادند. بر اساس گزارشهای اولیه، در این انفجار که نزدیک بیمارستان جمهوری بصره رخ داد، دستکم 16 نفر کشته و دهها نفر مجروح شدند، این در حالی است که پلیس و منابع بیمارستانی شمار کشتههای این انفجار را 4 نفر و مجروحان این حادثه را 20 نفر اعلام کردند. در پی این انفجار، نیروهای امدادی و اطفای حریق به محل حادثه اعزام شدند. تصاویر منتشرشده از بصره، ستونهای دودی را نشان میدهد که به آسمان بلند شده است. به دنبال این حادثه، مقامات محلی در این استان وضعیت فوقالعاده اعلام کردند. واحد اطلاعرسانی امنیتی عراق با انتشار بیانیهای رسمی جزئیات بیشتری از حادثه انفجار در بصره را اعلام کرد. در بیانیه رسمی این واحد آمده است: بر اساس اطلاعات اولیه در پی انفجار یک موتوسیکلت در شهر بصره، اعلام شده از جانب اداره بهداشت بصره، 4 شهروند شهید و 4 نفر زخمی شدهاند. این بیانیه افزوده است: علت این تلفات، آتش گرفتن ۲ خودرو در نزدیکی محل انفجار موتوسیکلت بوده است. فرماندهی عملیات البصره اعلام کرد: سرنخهای اولیهای درباره عاملان حمله تروریستی بصره به دست آوردیم. مقامات محلی به دنبال این حادثه ۳ روز عزای عمومی اعلام کردند.
* مسؤولیت نهادهای امنیتی در قبال انفجارهای تروریستی
«برهم صالح» رئیسجمهور عراق و «قیس الخزعلی» دبیرکل جنبش «عصائب اهل الحق» عراق، بعد از ظهر دیروز به انفجار تروریستی در استان بصره واکنش نشان دادند. رئیسجمهور عراق در حساب کاربری خود در شبکه توئیتر به این اقدام واکنش نشان داد و نوشت: «حادثه تروریستی جنایتکارانه علیه مردم ما در بصره آن هم در این مقطع زمانی، تلاشی مأیوسانه برای متزلزل کردن ثبات کشور است». برهم صالح اضافه کرد: «ما باید متحد شویم و از کشور و دستگاههای امنیتیمان حمایت کنیم، زیرا گزینهای جز دوشادوش شدن و محافظت از امنیت و آرامش جامعه و مجازات جنایتکاران نداریم». دبیرکل جنبش عصائب اهلالحق عراق نیز در ارتباط با انفجار تروریستی استان بصره بیانیهای صادر و اعلام کرد: «بار دیگر کلاغهای شر که از حمایت مثلث شوم (آمریکا، انگلیس و رژیم صهیونیستی) برخوردارند، به شهرهای امن ما حمله کردند تا جان افراد بیگناه بیشتری را بگیرند و ملت برخوردار از امنیت ما را به وحشت بیندازند».
الخزعلی اضافه کرد: «ما در این حادثه دردناک از نخستوزیر که دوره ریاست او نیز به پایان رسیده است، میخواهیم به جای تلاش و صرف امکانات و انرژی برای دنبال کردن گروههایی که در برابر اشغالگران مقاومت میکنند، به وظیفه خود عمل کند و به مسائل امنیتی اهتمام ورزد و برای مبارزه با عناصر باقیمانده تروریستها و تکفیریها، اقدمات اطلاعاتی را آغاز کند، زیرا این اقدامات موجب خواهد شد دیگر شاهد چنین حوادث دردناکی که جان فرزندان بیگناه ملت عزیزمان عراق را میگیرد، نباشیم». دبیرکل جنبش عصائب اهلالحق عراق همچنین در ادامه اظهاراتش خواستار بازخواست و جایگزینی تمام مقصران و افرادی شد که در عمل به وظایف خود کوتاهی کردهاند و جان و اموال مردمان را به خطر انداختهاند. قیس الخزعلی در پایان برای شهیدان رحمت، برای مجروحان بهبودی و برای بستگان و دوستداران آنها از خداوند متعال صبر مسألت کرد.
* دیدار مقتدا صدر و نماینده دبیرکل سازمان ملل
همزمان با این تحولات، رسانههای عراقی در پی دیدار دیروز «مقتدا صدر» رهبر جریان صدر با «جنین هنیس پلاسخارت» نماینده دبیرکل سازمان ملل متحد (یونامی)، جزئیات گفتوگوی ۲ طرف را منتشر کردند. نماینده دبیرکل سازمان ملل متحد در عراق (یونامی) دیروز در سفری از پیش اعلام نشده به نجف اشرف، با مقتدا صدر در اقامتگاه وی در منطقه «الحنانه» دیدار و گفتوگو کرد. منابع عراقی به نقل از «ریاض المسعودی» از رهبران جریان صدر اعلام کردند دیدار پلاسخارت با صدر در الحنانه به عنوان بخشی از وظیفه و مأموریت نمایندگی سازمان ملل متحد در عراق، ارائه مشاوره، نزدیکی طرفها و آگاهی از دیدگاه جریانها و شخصیتهای سیاسی درباره آینده روند سیاسی کشور است. به گزارش این منابع، وی افزود نماینده دبیرکل سازمان ملل متحد در این دیدار از مواضع رهبر جریان صدر درباره آینده روند سیاسی عراق مطلع شد. المسعودی گفت: ماموریت اصلی نماینده دبیرکل سازمان ملل متحد در عراق (یونامی) نزدیکی منطقی دیدگاههای سیاسی طرفها برای تشکیل دولت آینده است. عضو بلندپایه جریان صدر اظهار کرد پلاسخارت برای انجام این ماموریت مهم، نخستین تحرکات خود را از نجف و دیدار با مقتدا صدر کلید زد. دیدار پلاسخارت با مقتدا صدر قبل از دیدار رهبران «چارچوب هماهنگی شیعیان» عراق با رهبر جریان صدر انجام شد.
بر پایه گزارشها، قرار است رهبران کمیته هماهنگی شیعه عراق در سفر به نجف اشرف با مقتدا صدر در اقامتگاهش درباره مسائل مربوط به انتخابات زودهنگام این کشور و تشکیل دولت آینده بحث و تبادل نظر کنند. کمیته هماهنگی شیعه عراق شامل سیدعمار حکیم، نوری المالکی، هادی العامری، حیدر العبادی، قیس الخزعلی، فالح الفیاض، همام حمودی، احمد الاسدی و عبدالحسین الموسوی، به نمایندگی از جریانها و گروههای سیاسی شیعی است. جریان صدر در انتخابات زودهنگام پارلمانی که ۱۰ اکتبر (۱۸ مهر) برگزار شد با ۷۳ کرسی بیشترین کرسیهای مجلس نمایندگان این کشور را کسب کرد. در مقابل، جریانهای دیگر شیعی عضو کمیته هماهنگی میگویند در روند برگزاری انتخابات پارلمانی اخیر تقلب و تخلفهای گسترده رخ داده است و نتایج را مردود میدانند. دستهبندی موافقان و مخالفان نتایج انتخابات پارلمانی از زمان اعلام نتایج از سوی کمیسیون مستقل انتخابات سبب اختلافات جدی و شکلگیری چالش و شکاف جدی تازه در فضای سیاسی و اجتماعی عراق شده است.
* سناریوهای تشکیل دولت جدید عراق
یکی از رهبران ائتلاف دولت قانون عراق در حالی از ۳ سناریوی تشکیل دولت جدید عراق سخن گفت که ائتلاف فتح منتظر رأی دادگاه فدرال عراق است. «محمد الصیهود» از رهبران ائتلاف دولت قانون و از احزاب چارچوب هماهنگی گروههای سیاسی شیعی در این باره گفت: سناریوهای متعددی در زمینه تشکیل دولت جدید عراق وجود دارد؛ سناریوی نخست، ائتلاف جریان صدر با گروههای سیاسی کرد و سنی و تشکیل فراکسیون بزرگ است. این سناریو محال و خیالبافی است، زیرا گروههای سنی و کرد به طور رسمی اعلام کردهاند با طرف شیعی جداگانه ائتلاف نمیکنند. سناریوی دوم، ائتلاف گروههای چارچوب هماهنگی شیعی با گروههای سیاسی سنی و کرد است که این هم دشوار است. سناریوی سوم، توافق گروههای چارچوب هماهنگی و جریان صدر درباره دولت توافقی با مشارکت اکثریت گروههای سیاسی است. این گزینه محتملتر و به مثابه راهکاری برای برونرفت از بنبست سیاسی است. الصیهود تأکید کرد: روزهای آتی مشخص خواهد کرد کدام سناریو اجرایی خواهد شد، بویژه پس از نشستی که گفته میشود در منزل مقتدا صدر در نجف برگزار میشود. از سوی دیگر «عزیز المیاحی» از رهبران ائتلاف فتح عراق هم موضع این ائتلاف درباره تشکیل دولت آینده و نقشه آن را اعلام کرد. وی ابراز کرد: ائتلاف فتح منتظر است دادگاه فدرال موضع خود را در قبال شکایات مطرحشده علیه نتایج انتخابات اعلام کند. المیاحی گفت: اما درباره تشکیل دولت و نقشه آن باید بگوییم ائتلاف فتح وارد هیچ رایزنیای در این باره نخواهد شد، زیرا کاملا مطمئن است نتایج انتخابات دستکاری شده است و همچنان منتظر اعاده حقوق و صدور تصمیم از سوی دادگاه فدرال عراق است.