گروه بین‌الملل: «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهوری روسیه و «جو بایدن» رئیس‌جمهوری آمریکا شامگاه سه‌شنبه طی گفت‌وگویی مجازی که برخی رسانه‌ها مدت آن را 2 ساعت اعلام کردند، درباره طیف وسیعی از موضوعات مرتبط با ایالات متحده و روسیه تبادل نظر کردند. پیش از این دیدار، کرملین وضعیت روابط آمریکا و روسیه را «بسیار تأسف‌آور» توصیف کرد. مقامات ایالات متحده ماه گذشته به تحرکات غیرمعمول نیروهای روسیه در نزدیکی اوکراین اشاره کرده و نسبت به حمله احتمالی روسیه ابراز نگرانی کردند؛ موضوعی که مسکو آن را بشدت رد کرده است. پوتین غرب را متهم می‌کند «خطوط قرمز» روسیه را بیش از حد ساده گرفته است. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین روز دوشنبه گفته بود آنچه روسیه به عنوان گسترش خزنده ناتو به سمت مرزهای خود می‌خواند و تضمین‌های امنیتی بلندمدت که پوتین گفته مسکو از سوی غرب به آن نیاز دارد، در تماس با بایدن مورد توجه قرار خواهد گرفت. پوتین گفته است خواهان تضمین‌های الزام‌آور قانونی است که ناتو بیشتر به سمت شرق گسترش نخواهد یافت و اینکه انواع خاصی از تسلیحات در کشورهای نزدیک به روسیه از جمله اوکراین مستقر نشود. پسکوف به خبرنگاران گفت: آنها باید درباره چگونگی اجرای تفاهماتی که در ژنو به دست آوردند و اینکه چه چیزی به طور کامل اجرا می‌شود و چه چیزی نیاز به کار اضافی دارد، بحث کنند. 

به گزارش «وطن‌امروز»، کاخ کرملین بامداد دیروز با صدور بیانیه‌ای درباره گفت‌وگوی رؤسای‌جمهور روسیه و آمریکا اعلام کرد پوتین به بایدن تاکید کرده واشنگتن با متوجه کردن تمام تقصیرها به سوی طرف روس در بحران کنونی با اوکراین، مرتکب اشتباه شده است. در این گفت‌وگوی تلفنی، پوتین از بایدن خواست ضمانت‌هایی درباره عدم توسعه ناتو به سوی مرزهای روسیه داده شود. پوتین همچنین به بایدن پیشنهاد داد تمام اقدامات دوجانبه درباره کاهش فعالیت هیأت‌های دیپلماتیک در ۲ کشور متوقف شود. بر اساس بیانیه کاخ کرملین، پوتین و بایدن بر ادامه ارتباط میان ۲ طرف توافق کردند. کاخ سفید نیز بامداد دیروز طی بیانیه‌ای اعلام کرد: «تماس ویدئویی امنی میان ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه و جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا برگزار شد و طی آن درباره طیفی از موضوعات که در دستور کار آمریکا و روسیه قرار دارد، گفت‌وگو شد». در این بیانیه آمده است: «رئیس‌جمهور آمریکا نگرانی عمیق آمریکا و متحدان اروپایی‌ را درباره تراکم نظامی روسیه در اطراف اوکراین ابراز داشته و این موضوع را شفاف کرد که آمریکا و متحدان اروپایی در صورت بروز تشدید تحرکات نظامی، با اقدامات اقتصادی قدرتمند و دیگر اقدامات به آن پاسخ خواهند داد». کاخ سفید در ادامه بیانیه خود اعلام کرد: «رئیس‌جمهور آمریکا حمایت خود از حق حاکمیت اوکراین و تمامیت ارضی این کشور را ابراز داشته و خواستار کاهش تنش و بازگشت به دیپلماسی شد». در این بیانیه آمده است: «۲ رئیس‌جمهور، تیم‌های خود را موظف کردند موضوعات را پیگیری کنند و آمریکا با هماهنگی نزدیک با متحدان و شرکای خود اقدام خواهد کرد». کاخ سفید در بیانیه خود اضافه کرد: «رؤسای‌جمهور ۲ کشور درباره ثبات راهبردی و همچنین اقدام مشترک درباره موضوعات منطقه‌ای گفت‌وگو کردند».

بایدن نیز پیش از این تماس، با سران کشورهای فرانسه، آلمان، ایتالیا و بریتانیا تماس گرفته و درباره نگرانی مشترک آنها درباره افزایش توان نظامی روسیه در مرزهای اوکراین صحبت کرد. آنها همچنین از روسیه خواستند تنش‌ها را کاهش دهد. 

 

* عمده موضوعات مورد بحث پوتین - بایدن

اگرچه در بیانیه ۲ کشور مباحث مطرح شده به صورت جزئی مشخص نشده است اما در حال حاضر موضوعاتی نظیر اوکراین، خواسته‌های روسیه از ناتو، بلاروس، انرژی، اختلاف نظر سفارت‌ها، حملات سایبری، کنترل تسلیحات، سیاست خارجی، سوریه، الکسی ناوالنی و زندانیان آمریکایی در روسیه از جمله مهم‌ترین مسائل چالش‌برانگیز بین ۲ کشور است. در رابطه با اوکراین، ایالات متحده به روسیه هشدار داده است در صورت حمله به اوکراین با «هزینه‌های سنگین» از جمله تحریم‌های اقتصادی سنگین مواجه خواهد شد. در مقابل روسیه می‌گوید استقرار نیروهایش در نزدیکی اوکراین پاسخی به رفتار تهاجمی ناتو و اوکراین از جمله بمب‌افکن‌های استراتژیک آمریکا و کشتی‌های جنگی در دریای سیاه است. بر این اساس مساله عقب‌نشینی ناتو از شرق و کاهش نیروهای روسیه در مرز با اوکراین از مسائل مهم مورد بحث طرفین بود. 

در رابطه با بلاروس، ایالات متحده، متحد روسیه (بلاروس) را متهم کرده است هزاران نفر از مهاجران خاورمیانه را برای ورود به اتحادیه اروپایی از خاک این کشور، تجهیز کرده و وضعیت این اتحادیه را بحرانی می‌کند. در زمینه انرژی مساله تامین گاز اروپا، پروژه گازی «نورداستریم 2» مهم‌ترین بحث طرفین است. در حوزه سفارتخانه‌ها نیز روسیه و ایالات متحده در یکسری اقدامات متقابل، اندازه سفارت‌های یکدیگر را کوچک کرده‌اند. حملات سایبری عرصه دیگری است که اخیرا به چالش جدید بین آمریکا و روسیه تبدیل شده است. ایالات متحده، روسیه را به حمله سایبری به برخی زیرساخت‌ها متهم می‌کند و روسیه انجام حملات سایبری را رد کرده است. در رابطه با کنترل تسلیحات، بلافاصله پس از روی کار آمدن بایدن، ۲ کشور یک توافق کلیدی را تمدید کردند که اندازه زرادخانه‌های هسته‌ای استراتژیک را محدود می‌کرد. آنها در ژنو قول دادند «زمینه‌ای را برای کنترل تسلیحات و اقدامات کاهش‌دهنده خطر در آینده ایجاد کنند» و بایدن گفت یافتن امکان گفت‌وگوی راهبردی معنادار 6 ماه تا یک سال طول می‌کشد. با این حال تاکنون هیچ نشانه آشکاری از پیشرفت وجود نداشته است. موضوعاتی نظیر سیاست خارجی و اختلافات ۲ طرف در این عرصه که بر پرونده‌های بین‌المللی و منطقه‌ای اثر گذاشته نیز، از جمله بحث‌های جدی طرفین است.