گروه سیاسی: دور دوم نشست کمیسیون مشترک برجام با حضور هیأت‌های ایران و 1+4 در شرایطی آغاز شد که طرف اروپایی با همراهی آمریکا از چند روز قبل همزمان با نشست پنجشنبه گذشته، به ادبیات تهدید‌آمیز رو آورده است. 

به گزارش «وطن‌امروز»، مساله‌ای که مذاکرات را تحت‌الشعاع قرار داده است، تأکید طرف غربی بر پذیرش متن پیش‌نویسی است که خردادماه توافق شده است. در چنین فضایی،  یک منبع نزدیک به تیم مذاکره‌کننده ایران به تسنیم گفت: پیشنهادات و نظرات ارائه‌شده از سوی هیأت ایرانی در گفت‌وگوهای هفته پیش همچنان روی میز قرار دارد و مذاکره‌کنندگان ایرانی در طول مباحث درباره متن، بر اساس این دیدگاه‌ها پیش خواهند رفت. وی در ادامه افزود: هیچ تجدیدنظری در موضع ما نبوده و پیش‌نویس‌های پیشنهادی پس گرفته نشده‌اند. طرف‌های مقابل پذیرفتند که به تفصیل درباره مطالبات ایران گفت‌وگو کنند. «علی باقری» رئیس هیأت مذاکره‌کننده ایران هم که روز پرکاری در وین پس از ۳ دیدار مجزا با انریکه مورا، نمایندگان ۳ کشور اروپایی برجام و هیات‌های چین و روسیه داشت، در جمع‌بندی خود از نشست پنجشنبه گفت: جمهوری اسلامی ایران در این نشست تأکید کرد مسیر گفت‌وگوها را بر اساس مواضع و دیدگاه‌های خودش که قبلا بیان کرده، با جدیت ادامه می‌دهد و اراده جدی برای ورود به مذاکرات دارد و درباره دستیابی به توافق، اگر زمینه‌های لازم فراهم شود، قطعا هیچ مانعی نمی‌بیند. رئیس هیأت مذاکره‌کننده در پاسخ به این سؤال که آیا پاسخ مستدل و منطقی‌ای که ایران انتظار داشت، امروز دریافت کرد؟ عنوان کرد: این باید در جلسه کارگروه‌ها بیان شود. باقری درباره کاهش شکاف‌ها نیز اظهار داشت: همین که طرفین اراده جدی برای استمرار گفت‌وگوها دارند، نشانگر این است که ۲ طرف می‌خواهند مواضع به هم نزدیک شود. باقری درباره اینکه آیا با نشستی که برگزار شد، اراده جدی را در طرف‌های مقابل بویژه اروپایی می‌بینید؟ بیان کرد: آنچه امروز احساس کردم با چیزی که روز جمعه احساس کردم، متفاوت بود. احساسم این بود که طرف مقابل اراده جدی‌تری برای ورود به گفت‌وگوهای موثر و نتیجه‌بخش دارد. وی درباره اظهارات انریکه مورا مبنی بر اینکه مسیر سختی پیش رو است و زمان نامحدود نیست و در پاسخ به این سؤال که ایران تا چه زمانی می‌تواند به این مذاکرات ادامه دهد و چقدر احتمال می‌دهید اختلافات درباره تحریم‌ها رفع شود؟ گفت: اختلافات درباره تحریم‌ها بستگی به اراده جدی و آمادگی عملی طرف مقابل برای برداشتن تحریم‌ها دارد. 

دیپلمات ارشد ایرانی گفت: هر زمان این اراده جدی و آمادگی عملی احراز شود، ما می‌توانیم برای لغو تحریم‌ها گام برداریم و لغو تحریم‌ها گشایشی جدی برای پیشبرد گفت‌وگوها بویژه در زمینه اقدامات هسته‌ای ایجاد خواهد کرد. 

همچنین وزیر امور خارجه در صفحه اینستاگرام خود درباره مذاکرات جاری در وین بین ایران و گروه ۱+۴ نوشت: ما همه در وین هستیم که مذاکره کنیم تا به یک توافق خوب برسیم. حسین امیرعبداللهیان افزود: طرف‌های غربی باید بدانند در ۸ سال گذشته به اندازه کافی حرف‌ زده شده و وعده بی‌عمل داده‌اند اما امروز وقت عمل است و ما برای رسیدن به توافقی جدی و خوب تلاش می‌کنیم. وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: برنامه هسته‌ای ایران کاملا صلح‌آمیز است اما رفع نگرانی هسته‌ای ادعایی طرف‌های غربی با رفع کامل تحریم‌های برجامی ارتباط مستقیم دارد. وی در ادامه یادآور شد: هر چند تردید داریم که آیا طرف غربی اصولا آماده رفع تحریم‌هاست، یا اینکه صرفا به دنبال رفع یک‌طرفه نگرانی‌های خود است اما اگر طرف غربی مذاکرات با حسن نیت، ابتکار عمل و ایده‌های سازنده در ادامه مذاکرات حضور یابد، یقینا شاهد پیشرفت سریع مذاکرات خواهیم‌ بود. 

 

* مورا چه گفت؟

«انریکه مورا» معاون مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی و هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام در پایان جلسه پنجشنبه کمیسیون مشترک برجام تأکید کرد تمام طرف‌های مذاکره‌کننده تأیید کردند تا زمان حصول توافق به مذاکرات ادامه می‌دهند. به گزارش الجزیره، مورا درباره روند فعلی مذاکرات وین تصریح کرد: «دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد و ما برای نزدیک‌تر کردن این دیدگاه‌ها به یکدیگر تلاش می‌کنیم. چندین پیشنهاد مورد بحث قرار خواهد گرفت و آنچه حائز اهمیت است، غلبه بر اختلافات است». وی همچنین درباره پیشنهاداتی که هیأت مذاکره‌کننده ایران به طرف‌های مقابل ارائه کرده نیز تأکید کرد: «در جریان مذاکرات تمام طرف‌ها پیشنهادات خود را ارائه خواهند داد و هر گونه پیشنهادی باید بر اساس آنچه ۲۰ ژوئن حاصل شد، باشد. ما در مذاکرات یک نقطه شروع داریم و با آنچه در ژوئن گذشته به دست آمد، شروع می‌کنیم». هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام همچنین درباره جدیت‌ طرف‌ها برای رسیدن به توافق گفت: «حس هدفمندی جدیدی در بین هیأت‌ها برای رسیدن به توافق وجود دارد. زمان در حال گذر است و حس فوریت بیشتر و بیشتر احساس می‌شود».

 

* بازگشت به زبان تهدید!

در همین حال دولت آمریکا همزمان با مذاکرات جاری در وین با بازگشت به سیاست قدیمی خود یعنی راهبرد اعمال فشار همزمان با مذاکرات روی آورده است. بر این اساس، دولت بایدن که طی روزهای گذشته با وضع تحریم علیه برخی اشخاص و نهادهای ایرانی رویکرد غیرسازنده دولتش را نشان داد، بنا بر گزارش وال‌استریت‌ژورنال قصد دارد در صورت شکست مذاکرات، اجرای تحریم‌ها علیه ایران را سخت‌گیرانه‌تر کند. سفر پنجشنبه وزیر جنگ رژیم صهیونیستی به آمریکا هم که برای تاثیرگذاری روی مذاکرات صورت پذیرفت با تهدید وزیر دفاع آمریکا و همتای صهیونیست وی علیه ایران همراه شد. لوید آستین که در یک کنفرانس خبری با «بنی گانتس» حضور داشت، گفت: «اگر دیپلماسی شکست بخورد ما آماده توسل به گزینه‌های دیگر هستیم. ما از خودمان دفاع خواهیم کرد، از دوستان‌مان دفاع خواهیم کرد و از منافع‌مان دفاع خواهیم کرد». همزمان «جنیفر ساکی» در نشست خبری روزانه کاخ سفید گفت: «با توجه به پیشرفت‌های مداوم در برنامه هسته‌ای ایران، رئیس‌جمهور بایدن از تیمش خواسته برای حالتی که دیپلماسی شکست بخورد آماده باشند».«رابرت مالی»، نماینده آمریکا در امور ایران هم با دنبال کردن این سرخط در مصاحبه با الجزیره گفت: «ما نمی‌توانیم دست روی دست بگذاریم و برای مواجهه با دنیایی که ایران می‌خواهد برنامه هسته‌ای‌اش را پیش ببرد آماده نباشیم. مشخص است مجبوریم به چنین رویدادی پاسخ بدهیم و این همان کاری است که داریم انجام می‌دهیم».ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم این چرخه را تکمیل و تصریح کرد: «در حال حاضر تمرکز ما روی دیپلماسی است. ما کماکان معتقدیم بازگشت متقابل به پایبندی برجام مثمرثمرترین روش است اما داریم با نزدیک‌ترین متحدان‌مان از جمله اسرائیلی‌ها درباره گزینه‌های‌مان رایزنی می‌کنیم. درباره این رایزنی می‌کنیم که چگونه می‌توان اطمینان حاصل کرد که ایران هرگز نمی‌تواند به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند».با این وجود باید این تهدیدات را پاسخ مثبت دولت بایدن به فراخوان ترساندن ایران که چندی قبل «دنیس راس» مشاور سیاست خارجی رئیس‌جمهور آمریکا در زمان «باراک اوباما» در صفحه توئیترش تجویز کرد، دانست. این دیپلمات کهنه‌کار آمریکایی نوشت: «ایران، مذاکرات را به عنوان امتیاز به ما تلقی می‌کند. تهران فکر می‌کند بالا و پایین کردن ترس از برنامه هسته‌ای‌اش باعث پذیرش طرح «بیشتر در برابر کمتر» [از سوی آمریکا] خواهد شد، به این معنا که رفع تحریم‌ها بیشتر از آنچه در برجام آمده باشد و در ازای آن ایران امتیازهای کمتری بدهد. برای اینکه به دیپلماسی شانس بدهیم باید ترس ایران از خودمان را برگردانیم». 

***