سخنان رئیسجمهور آمریکا در افتتاحیه نشست دموکراسی که در حقیقت نمایش تبلیغاتی کاخ سفید با نقشآفرینی 100 دولت غربی یا وابسته به غرب نظیر رژیمهای ضدبشری نظیر سعودی، اسرائیل و حتی کشورهای مورد انتقاد غرب در زمینه حقوق بشر چون مصر، پاکستان و برزیل است، واکنشهای بینالمللی مهمی در پی داشته است.
جو بایدن در سخنرانی آغازین این اجلاس که در چارچوب وعدههای انتخاباتی پارسال او و به صورت مجازی برگزار شد، در حالی خواستار کنش جهانی برای حمایت از دموکراسی مورد ادعای آمریکاییها شد که بسیاری از کشورها از جمله قطبهای قدرتمند چین و روسیه، قطبهای منطقهای چون ایران و ترکیه و حتی مجارستان به عنوان یک کشور عضو اتحادیه اروپایی، به طور کاملا گزینشی به این نشست دعوت نشده بودند. از طرف دیگر دولت پاکستان بهرغم دعوت کاخ سفید با رد این دعوت، نارضایتی خود را به صورت ضمنی از سیاستهای آمریکا در قبال منطقه و افغانستان ابراز داشت و از شرکت در این نشست انصراف داد. در همان حال دولت چین به دعوت از تایوان در لیست دعوتشدگان به عنوان یک کشور مستقل اعتراض کرد.
این نشست به بهانه هفتادوسومین سالروز تصویب «اعلامیه جهانی حقوق بشر» برگزار شد، آن هم در حالی که رژیم ایالات متحده طبق نظرسنجیهای متعدد چه در داخل و چه خارج از این کشور، خود یکی از عوامل تهدیدکننده مردمسالاری در دنیا شناخته میشود. اوج افول دموکراسی آمریکایی سال گذشته در جریان انتخابات ریاستجمهوری این کشور نمایان شد. دونالد ترامپ، رئیسجمهور مستقر پس از شکست در انتخابات 2020 ادعای تقلب گسترده را مطرح کرد و در نهایت همزمان با تأیید پیروزی بایدن در کنگره آمریکا، هواداران ترامپ به این محل حمله کردند. سفرای چین و روسیه در واشنگتن پیش از آغاز این نشست در مقالهای مشترک اعلام کرده بودند دولت بایدن در حال نمایش ذهنیت جنگ سرد و برانگیختن تضاد ایدئولوژیک و شکاف در جهان است. آناتولی آنتونوف سفیر روسیه و کین گانگ سفیر چین در واشنگتن در این بیانیه مشترک ضمن محکوم کردن انگیزههای آمریکا برای برگزاری چنین نشست ریاکارانهای آوردند: «ایالات متحده نهم و دهم دسامبر میزبان نشست آنلاین دموکراسی خواهد بود تا خود را در جایگاهی قرار دهد که مدعوین را کشور دموکراتیک خطاب کرده و تعیین کند چه کشورهایی مستحق چنین برچسبی نیستند. آمریکا در این اقدام که ساخته ذهنیت جنگ سرد خود است، تقابل ایدئولوژیک را تشدید کرده و در جهان شکاف ایجاد خواهد کرد و خطهای تفرقه جدیدی ترسیم میکند».
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه نیز این اقدام آمریکا را تلاشی برای تقسیمبندی مغرضانه و مصنوعی جهان از سوی آمریکا به ۲ بخش دموکراتیک و غیردموکراتیک توصیف کرد. دیروز اما وزارت خارجه چین نخستین موضعگیری رسمی پس از برگزاری نشست به اصطلاح دموکراسی به میزبانی آمریکا را اتخاذ کرد. سخنگوی این وزارتخانه طی بیانیهای واشنگتن را به برانگیختن انقلابهای رنگی در گوشه و کنار جهان متهم کرد و افزود: «دموکراسی» مدتهاست به «سلاح کشتار جمعی» تبدیل شده که توسط ایالات متحده برای مداخله در کشورهای دیگر استفاده میشود. در این بیانیه پکن همچنین آمده: این اجلاس توسط واشنگتن سازماندهی شده تا خطوط تعصب ایدئولوژیک را ترسیم کند، از دموکراسی استفاده ابزاری و سلاحسازی کند و تفرقه و تقابل را برانگیزد. چین در ادامه متعهد شد قاطعانه در برابر انواع دموکراسیهای کاذب مقاومت و با آنها مخالفت کند. این نخستین بار نیست که پکن، دموکراسی آمریکایی را فاسد و شکستخورده توصیف میکند.
جو بایدن در حالی مدعی میزبانی آمریکا از جهان دموکراتیک در اجلاس اخیر شده که واشنگتن و متحدانش به بهانه برقراری آزادی و دموکراسی غربی، 20 سال افغانستان را تحت اشغال درآورده و در پایان ضمن اذعان به عدم توانایی در رسیدن به این هدف، خروج ناشیانه و سراسیمه از این کشور را رقم زدند. استفان والت، استاد دانشگاه هاروارد، نظریهپرداز و نویسنده مطرح آمریکایی با اشاره به دعوت دولت جو بایدن از چندین کشور برای برگزاری نشست دموکراسی نوشته بود: «متأسفانه آمریکا در جایگاهی نیست که چنین تلاشی را رهبری کند».
***
یکی از کارکنان سابق کاخ سفید فایل برنامه رئیسجمهور پیشین برای حمله به کنگره را ارائه کرد
طرح کودتای ترامپ لو رفت
پس از ناکامی دونالد ترامپ در محرمانه نگه داشتن اسناد مربوط به حمله مرگبار ششم ژانویه حامیان جمهوریخواهش به ساختمان کنگره در قلب پایتخت، «مارک میدوز» رئیس سابق کارکنان کاخ سفید مجبور شد یک فایل پاورپوینت را که طرح کودتای ترامپ در آن ذکر شده، به کمیته منتخب خانه نمایندگان کنگره که درباره این حادثه تحقیق میکند، ارائه کند.
پیشتر یک دادگاه فدرال پنجشنبه گذشته درخواست ترامپ برای جلوگیری از انتشار اسناد کاخ سفید درباره حمله به ساختمان کنگره در روز ششم ژانویه سال جاری میلادی را رد کرد. کمیته تحقیقات خانه نمایندگان معتقد است دستکم میزانی هماهنگی بین کاخ سفید ترامپ و سازماندهندگان حمله مرگبار ۶ ژانویه به کنگره وجود داشته است.
به گزارش روزنامه انگلیسی گاردین، این واقعیت که میدوز یک روز قبل از حمله به ساختمان کنگره، پاورپوینتی در اختیار داشت که در آن راههای انجام کودتا را به تفصیل بیان میکرد، نشان میدهد او حداقل از تلاشهای ترامپ و متحدانش برای جلوگیری از تایید پیروزی جو بایدن در روز ششم ژانویه توسط کنگره آگاه بوده است. این فایل با عنوان «تقلب در انتخابات، مداخله خارجی و گزینهها برای ۶ ژانویه»، توصیههای متعددی را به ترامپ به منظور حفظ ریاستجمهوری برای دوره دوم بر اساس دروغها و توطئههای رد شده درباره تقلب گسترده در انتخابات ارائه میکند.
به گفته یک منبع آگاه، میدوز نسخهای از پاورپوینت را که در یک ایمیل دریافت کرده بود، در ۳۸ صفحه ارائه کرد. گاردین نسخه دوم ۳۶ صفحهای از آن را بررسی کرد که تفاوتهایی با آنچه کمیته تحقیقات مجلس نمایندگان دریافت کرد داشت اما به گفته این منبع، عنوان و توصیههای آن یکسان بوده است. در این فایل پاورپوینت آمده است سناتورها و اعضای کنگره ابتدا باید درباره مداخله خارجی مطلع شوند. در این مرحله ترامپ میتواند وضعیت اضطراری ملی اعلام و همه رایگیریهای الکترونیکی را نامعتبر اعلام کند و از کنگره بخواهد با راهحل قابل قبول از منظر قانون اساسی موافقت کند.
فایل مذکور همچنین ۳ گزینه را برای «مایک پنس» معاون وقت رئیسجمهور معرفی کرده که در همه آنها از او خواسته شده از نقش عمدتا تشریفاتی خود در جلسه مشترک کنگره در تاریخ ششم ژانویه سوءاستفاده کند تا مانع پیروزی بایدن و در نهایت ماندن ترامپ در کاخ سفید شود. سوءاستفاده از اختیارات پنس شامل تعدادی از گزینهها بود که جایگزینی الکتورها (گزینندگان) و رد الکتورهای بایدن یا تأخیر در صدور تایید پیروزی بایدن برای امکان بررسی و شمارش آرایی بود که آنها قانونی میدانستند.
گزینه آخر برای پنس مشابه گزینهای است که همزمان در چهارم و پنجم ژانویه دستیاران ترامپ به رهبری وکلای وی «رودی جولیانی» و «جان ایستمن» و همچنین «استیو بنن» استراتژیست او پیش میبردند. وقتی مشخص شد پنس برای همراهی با برنامهها آماده نیست، ترامپ از تیم خود خواسته بود بررسی کنند چگونه میتوان کل روند را متوقف کرد. تا زمانی که پاورپوینت تهیه شد، تمام تئوریها توسط ۲ نفر از منصوبان ترامپ یعنی «جف روزن» سرپرست دادستانی کل و «بیل بار» سلف او رد شده بود. این فایل تنها یکی از بیش از ۶۰۰۰ سندی است که توسط میدوز به کمیته تحقیقات ارائه شده و سایر مدارک به طور مثال شامل پیامهای متنی است که در آن طرح کودتا مورد بحث قرار گرفته بود. چنین سندی که طرحی برای کودتای ترامپ در آن مشخص شده، قطعا تبعات وقایع آن روز تاریخی را وارد مرحلهای جدید خواهد کرد.
ششم ژانویه پارسال (۱۷ دی 99) کنگره آمریکا در حال شمارش آرای مجمع گزینندگان (الکترال کالج) برای تایید نتیجه انتخابات ریاستجمهوری سوم نوامبر بود که بعد از اعتراض چند قانونگذار آمریکایی به نتیجه رأیگیری در ایالت آریزونا، ترامپ از هوادارانش خواست تظاهرات به اصطلاح مسالمتآمیز برگزار کنند. حامیان ترامپ اما در جمعیت بسیار گسترده به کنگره حمله کرده و بعد از درگیر شدن با نیروهای امنیتی، راه خود را به درون ساختمان و اتاقهای مختلف آن باز کردند. در جریان این حمله، 5 نفر از جمله یک نیروی پلیس کشته شدند. حمله هواداران ترامپ به ساختمان کنگره آمریکا استیضاح دوم او در کنگره را رقم زد. با این حال محاکمه ترامپ در مجلس سنای آمریکا با مخالفت جمهوریخواهان مواجه شد و شکست خورد.