پانزدهمین جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت پنجشنبه گذشته برگزیدگان خود را معرفی کرد. به گزارش «وطن‌امروز»، اختتامیه پانزدهمین دوره جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت شامگاه پنجشنبه ۲۵ آذرماه در تالار وحدت برگزار شد. محمد حمیدی‌مقدم، دبیر پانزدهمین جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت در ابتدای این مراسم گفت: شرایط سخت ۲ سال گذشته مستند را نحیف و مستندسازان را ناگزیر کرد با دستان خالی دست به تولید بزنند؛ اینجاست که حمایت‌ها می‌تواند راهگشا باشد. وقتی از مستند حرف می‌زنیم از یک خانواده گسترده در سراسر ایران و از مخاطبانی به وسعت دنیا حرف می‌زنیم. راه‌های نرفته زیادی برای ایجاد ارتباط مؤثر با مخاطبان جهانی پیش روی ما است اما مستندهای ما هنوز تأثیرگذاری کافی در منطقه ندارند و عدم ارتباط با کشورهای مسلمان، همسایه و هم‌زبان ایراد بزرگی است که باید برای رفع آن تلاش کنیم. برای بیان حرف‌های ملی خود با دستور زبان بین‌المللی نیازمند مهارت و تجربه بیشتری هستیم تا بتوانیم فرهنگ ارزشمند خودمان را به شکل برجسته در حوزه بین‌الملل بیان کنیم. در فرهنگ ما همیشه سختکوشی و صبر تشویق و یأس و ناامیدی تقبیح می‌شود. حمیدی‌مقدم به ظرفیت‌هایی که در سال‌های اخیر برای مسائل اجتماعی در سینمای مستند ایجاد شده اشاره کرد و گفت: سنگین شدن کفه ترازو به سمت فیلم‌های اجتماعی یکی از دلایلی است که چنین فیلم‌هایی حضور خود را بیشتر به رخ می‌کشند. باید با تفکر راهبردی سرمایه‌گذاری در حوزه گونه‌های دیگر تقویت شود. وی افزود: جایزه «سرباز وطن» با نگاه عمق بخشیدن به نگاه حاج‌قاسم طراحی شده است؛ مفاهیم ارزشمندی که جامعه ما و دنیای معاصر نیازمند آن است. ما کوشیدیم با تمام توان جشنواره را پیش ببریم. مستند به حمایت‌های جدید در همه حوزه‌ها نیاز دارد تا به عنوان یک سند ملی مورد حمایت قرار بگیرد و آثار بیشتری تولید شود و چشم‌انداز روشنی از ظرفیت‌های کشور نمایان شود. وقتی از مستند حرف می‌زنیم از زندگی با تمام وسعت خود حرف می‌زنیم. در ادامه محمد خزاعی، رئیس سازمان سینمایی به عنوان یکی دیگر از سخنرانان این مراسم درباره برنامه‌هایش درحوزه سینمای مستند گفت: در جلساتی که با مستندسازان داشتیم بحث عرضه و اکران فیلم‌ها بود، مستندسازان به اکران، پخش تلویزیونی و... توجه داشتند. از آقای حمیدی‌مقدم می‌خواهم با صنوف برنامه‌ای داشته باشند تا ببینیم چگونه می‌توانیم به راهکاری برسیم که سینمای مستند در کشور بهتر دیده شود و منحصر به عرضه و تقاضا در جشنواره‌ها نباشد. برنامه‌ریزی در این موضوع خواهیم داشت، چرا که این دغدغه مستندسازان است و باید برطرف شود. بحث دیگر بودجه است، با حمایت خوبی که وزیر دارد این نوید را می‌دهم که سال بعد سال جهش تولید باشد و در بودجه تولید مستند جهش چشمگیری داشته باشیم. 

همچنین محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخشی از برنامه اختتامیه با اشاره به طرح مسائل اجتماعی در سینمای مستند گفت: یکی از حسرت‌های من این است که نتوانستم فیلم‌های جشنواره را ببینم اما تلاش می‌کنم ببینم و آنها را در جاهای مهم نظام به نمایش بگذارم. حتما کاری که درباره آسیب‌های اجتماعی ساخته شده باید در هیات دولت به نمایش گذاشته شود، باید تصمیم‌گیران ما در بخش‌های مختلف این فیلم‌ها را ببینند، این فیلم‌ها آیینه کاملی است از آنچه وجود دارد، در این فیلم‌ها اغراق، بزرگنمایی و... صورت نگرفته و هر آنچه اتفاق افتاده، به تصویر کشیده شده است. اگر شورای اجتماعی کشور تشکیل می‌شود و می‌خواهد برای ناهنجاری‌ها تصمیم بگیرد نباید این موضوعات را در پشت درهای بسته ببیند. این فیلم‌ها فرصتی است که بتوانیم از واقعیت‌ها باخبر شویم. 

 

* معرفی برگزیدگان سینما حقیقت

در بخش مستند کوتاه و نیمه‌بلند مسابقه بین‌الملل، جایزه بهترین مستند کوتاه بین‌الملل به فیلم «یک سال در تبعید» از کشور ترکیه اهدا شد. در این بخش جایزه بهترین مستند نیمه‌بلند بین‌الملل هم به مستند «یک تصویر، دو برداشت» به کارگردانی ساناز سهرابی از کشور کانادا اهدا شد. جایزه ویژه هیأت داوران در این بخش به فیلم «در جریان کلمات» از کشور هلند اهدا شد. جایزه بهترین فیلم بلند مسابقه بین‌الملل این دوره از جشنواره سینماحقیقت نیز به صورت مشترک به ۲ مستند «بچه‌های اعجوبه» به کارگردانی احمد نکترکوپور از کشور فرانسه و مستند «چهره‌پرداز» ساخته جعفر نجفی از ایران اهدا شد. در ادامه جایزه ویژه هیأت داوران در بخش مستندهای بلند مسابقه بین‌الملل هم به مستند «استخوان‌های شکسته» به کارگردانی علیرضا معماریانی از ایران اهدا شد. جایزه ویژه بهترین فیلم مستند از نگاه داوران ناجی هنر در بخش ملی جشنواره به فیلم «هیچکس منتظرت نیست» به کارگردانی محسن اسلام‌زاده اهدا شد. اسلام‌زاده پس از دریافت جایزه‌اش گفت: ما خواستیم تلاش‌های خانم علیزاده، سوژه این فیلم را به تصویر بکشیم. آسیب‌هایی که در شهر تهران وجود دارد و غیرقابل کتمان است اما تلاش کردیم یک نگاه راهبردی داشته باشیم. یک نگرانی بزرگ وجود دارد و آن این است که مرکزی که ما از آن فیلم ساختیم در حال تعطیل شدن است و می‌خواهند این مرکز را با بهانه و تهدیدهایی از خانم علیزاده بگیرند. حال منطقه شوش و هرندی خوب نیست و با شعار دادن درست نمی‌شود. کارتن‌خواب‌ها وجود دارند و نیازمند افرادی مثل خانم علیزاده هستند. خانم علیزاده در حال کوچ به کرج است و این یک نقطه سیاه در فعالیت‌های اجتماعی در تهران است. خواهش می‌کنم هر کسی که کاری از دستش برمی‌آید، فکری برای این قضیه کند. در ادامه با حضور محسن یزدی، مدیر شبکه مستند سیما، مستند «تفنگ برادرم» به کارگردانی کامران جاهدی به ‌عنوان مستند برگزیده هیأت داوران این شبکه معرفی شد. 

در ادامه مراسم با حضور هیأت داوران، برگزیدگان بخش مسابقه ملی معرفی شدند. جایزه بهترین صدا به میثم حسن‌لو و بامداد افشار برای مستند «بی‌بی‌جان» اهدا شد. در بخش بهترین موسیقی، جایزه به صورت مشترک به مهدی محمودخانی برای مستند «تکیه دولت» و یونس اسکندری برای مستند «ماجرای سال آخر» اهدا شد. در بخش بهترین فیلمبرداری، جایزه اصلی به فرشاد و فرزاد فداییان برای مستند «قلعه برقرار» اهدا شد. جایزه بهترین پژوهشگر به برهان احمدی برای مستند «زندگی در آرشیو» اهدا شد. جایزه بهترین نویسنده و گفتار متن مستند به حسن نقاشی و هادی اسفندیاری برای مستند «دبستان پارسی» تعلق گرفت. در بخش بهترین تدوین، جایزه به حجت طاهری و عبدالخالق طاهری برای مستند «احتضار» اهدا شد. همچنین جایزه بهترین کارگردانی مستند کوتاه به حمید جعفری برای مستند «برگ» اهدا شد. جایزه بهترین کارگردانی مستند نیمه‌بلند به فرشاد فداییان برای مستند «قلعه برقرار» اهدا شد. در ادامه جایزه ویژه هیأت داوران به مستند «خروج ممنوع» ساخته علی همراز و مستند «آن شب» ساخته مینا قاسمی زواره اهدا شد. در ادامه مراسم محمدمهدی اسماعیلی وزیر ارشاد، زینب سلیمانی رئیس بنیاد مکتب شهید سلیمانی، محمد خزاعی رئیس سازمان سینمایی و محمد حمیدی‌مقدم دبیر جشنواره برای اهدای جایزه «سرباز وطن» یادبود شهید حاج‌قاسم سلیمانی روی سن حاضر شدند. در این بخش جایزه «سرباز وطن» به حسن وزیرزاده برای مستند «آورتین» اهدا شد.  در دومین بخش برگزیدگان مسابقه ملی جایزه بهترین کارگردانی مستند بلند به حسن نقاشی برای مستند «دبستان پارسی» اهدا شد. همچنین جایزه بهترین مستند جشنواره برای مستند «قلعه برقرار» به تهیه‌کنندگی فرشاد فداییان و الهه نوبخت اهدا شد. جایزه ویژه دبیر جشنواره در بخش مسابقه ملی به محمد صیاد، عکاس پیشکسوت و سوژه مستند «آقای صیاد را ول کنید» اهدا شد. دومین جایزه ویژه دبیر در این بخش به کارگردان مستند «بوی مادر، بوی دریا» اهدا شد. در بخش پایانی این مراسم با حضور منوچهر شاهسواری، مدیرعامل خانه سینما، جایزه مستند برگزیده مخاطبان جشنواره به نرگس جودکی و آقای پاکنهاد تهیه‌کنندگان مستند «بی‌بی‌جان» اهدا شد. 

***

همه از شرایط موجود ناراضی‌اند

محمد خزاعی در بخشی از سخنانش در اختتامیه جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت به نگرانی جامعه سینمایی از وضعیت تولید و عرضه در سینما اشاره کرد و گفت: در ۶۰ روز اخیر با حدود ۵۰۰ نفر ملاقات‌ داشته‌ام. همه از شرایط موجود ناراضی بودند، یک نفر نبود که بگوید مشکلی وجود ندارد، همه گلایه داشتند، بررسی اجمالی کردم تا ببینم چرا به این شکل است و چرا همه نگران هستند. به این رسیدم که در سال‌های گذشته تساهل و تسامحی بوده که باعث شده دغدغه‌های جدی شکل بگیرد اما ما برنامه‌ریزی جدی بویژه در تولید و عرضه خواهیم داشت. سینمای ایران متعلق به 10 هزار نفر است. نمی‌توانیم بگوییم همه تجهیزات و فرآیندها در اختیار 30-20 نفر باشد. امروز دوران پدرخواندگی سینمای ایران تمام شده و احتیاج به پدری داریم که خوب بشنود، بیندیشد و خوب عمل کند. این چیزی است که سینماگران از ما می‌خواهند. سینما متعلق به همه است و قرار نیست منافع عده‌ای خاص را تأمین کند. دوستان به طور واضح می‌گفتند مشکل ما با یک تلفن در سازمان سینمایی حل می‌شد. خدمت دوستان باید بگویم امروز قوانین حکمفرماست و تا زمانی که من در سازمان سینمایی باشیم سفارش‌ها و تلفن‌ها جایی ندارد. بر اساس قانون عمل می‌کنیم. قول توسعه عدالت فرهنگی در همه جای کشور را می‌دهم و از همه تفکرات و اندیشه‌ها در جهت توسعه استفاده خواهم کرد. در سازمان سینمایی به روی همه شما با هر گرایش و اندیشه باز است، منتظر شما هستیم؛ این مأموریت دولت به ما است. کمی نگرانم؛ نگران چشمان منتظر فیلمسازان دارای استعداد در شهرستان‌ها، نگران فیلمسازان مستقل و مستعدی که ناامید از ادامه حضور خود هستند، نگران هنرمندانی که درهای مختلف را به روی خود بسته می‌بیند، نگران کسانی که به سختی روزگار می‌گذرانند. من به عنوان یک عضو کوچک، بسیاری از این مسائل را می‌دانم و دغدغه دارم. با این حال به آینده مطمئنم که سال آینده سال شکوفایی و تولید و اتفاقات خوب حداقل در بین مستندسازان، فیلمسازان کوتاه و حرفه‌ای‌ها خواهد بود، این قول را به شما می‌دهم. امیدوارم با همراهی شما و ایستادن در کنار هم و دور شدن از حواشی‌ای که در اختیار چند نفر از اهالی سینماست روزهای بسیار خوبی را برای سینمای ایران رقم بزنیم.