دور هفتم مذاکرات 18 روزه وین در حالی به پایان رسید که طرفین تلاش کردند پیشنویس مدنظر خود را به عنوان مبنای گفتوگوهای آتی قرار دهند
اولیانوف: پس از کشمکش طولانی، شرکای اروپایی بالاخره اصلاحات مورد نظر طرف ایرانی در سند مسائل هستهای را به تصویب رساندند
گروه سیاسی: دور هفتم مذاکرات وین روز جمعه با نشست اختتامیه کمیسیون برجام رسما به پایان رسید و طرفین برای برگزاری نشست دور آینده تا پیش از پایان سال میلادی (12 روز دیگر) ابراز امیدواری کردند.
به گزارش «وطنامروز»، جمعبندی مذاکرات وین 7 را که از 8 آذرماه آغاز به کار کرد باید در تقابل پیشنویسها جستوجو کرد. بر این مبنا طرفین تلاش حداکثری برای اعمال نظر خود به طرف مقابل انجام دادند. ۳ کشور اروپایی برجام اصرار میکردند آنچه باید مبنای گفتوگوهای آتی قرار گیرد پیشنویس ژوئن (خرداد) باشد که پس از دور ششم مذاکرات در هتل کوبورگ به دست آمد، از طرف دیگر تیم ایرانی استدلال کرد در ایران دولت جدیدی سر کار آمده و باید نظرات و اصلاحات ایران در پیشنویسی که حاصل جمعبندی در دولت قبل ایران است، اعمال شود تا اینکه تیم ایرانی و طرف غربی جمعه از رسیدن به یک متن مشترک جدید خبر دادند و طرف اروپایی مجاب شد دیدگاههای ایران هم به عنوان مبنایی برای مذاکرات جدی و نتیجهبخش پذیرفته شود.
دیپلماتهای ارشد ایران و ۱+۴ به همراه اتحادیه اروپایی سرانجام پس از ساعتها گفتوگو در هتل کوبورگ وین، به ۲ سند دست یافتند که دیدگاهها و پیشنهادات تمام هیاتها را درباره ۲ موضوع تحریمها و مسائل هستهای شامل میشود. این سند مبنایی خواهد بود برای ادامه مذاکرات در دور هشتم که قرار است طی ۲ هفته آینده از سرگرفته شود.
* مورا: اکنون یک مبنای مشترک داریم
بر این اساس، «انریکه مورا» معاون دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپایی گفت: مشارکتکنندگان در جلسه جمعه، به یک متن مشترک برای مذاکره درباره احیای مفاد توافق ۱۳۹۴ دست یافتند. مورا در رشته توئیتی درباره دور هفتم مذاکرات وین توضیحاتی ارائه کرد و نوشت: دور هفتم منطق و هدف خاص خود را در ۳ مرحله داشت: وارد کردن هیأت جدید جمهوری اسلامی در مذاکرات جاری و نسبتا کامل از نظر رویه؛ گفتوگو درباره ایدههای جدید بالقوه یک دولت جدید (در ایران)؛ دیدن اینکه آیا هیأتهای دیگر مایلند هر یک از این ایدهها را در متن اصلی، مبنای پذیرفته شده برای نتیجه نهایی گفتوگوهای وین بگنجانند یا خیر. مورا افزود: دور 5/7 (اشاره به وقفهای که در دور هفتم ایجاد شد) درباره وظیفه سوم بود که سختترین هم بود. در غیر این صورت دور هفتم ناقص میماند. نماینده اتحادیه اروپایی در مذاکرات وین در ادامه نوشت: اکنون یک مبنای مشترک داریم که البته در فصل رفع تحریمها آن بخش دارای منطق داخلی متفاوتی است، بنابراین خیلی هم مساله مهمی نیست. امیدوارم روشن شده باشد که چرا دور بعدی، دور هشتم است.
نماینده اتحادیه اروپایی در مذاکرات وین همچنین جمعه در گفتوگو با خبرنگاران ابراز امیدواری کرد ادامه مذاکرات با ایران طی سال ۲۰۲۱ (۱۳ روز آینده) از سرگرفته شود. مورا در ادامه سخنانش گفت: «برای دور هشتم، ما کار بسیار زیاد و وظیفه بسیار پیچیدهای در پیش داریم». نماینده اتحادیه اروپایی در مذاکرات وین اضافه کرد: «تصمیمات سیاسی سختی باید اتخاذ شود». مورا گفت که احساس فوریت برای احیای توافق سال ۲۰۱۵ وجود دارد، اگر چه وی هیچگونه ضربالاجلی برای آن تعیین نکرده است. وی درباره احیای توافق سال ۲۰۱۵ با ایران گفت: ما دیگر درباره ماهها صحبت نمیکنیم، بلکه درباره هفتهها صحبت میکنیم.
* باقری: به ۲ سند جدید رسیدیم
«علی باقری» مذاکرهکننده ارشد جمهوری اسلامی ایران هم بعد از نشست اختتامیه کمیسیون مشترک برجام در جمع خبرنگاران اعلام کرد: به اسناد جدید مذاکراتی برای مبنا قرار دادن ادامه گفتوگوها دست یافتیم. رئیس هیات ایرانی در وین در این باره گفت: به طور مشخص ۲ سند (رفع تحریمها و اقدامات هستهای) برای مذاکرات مهم بود، یکی سند مربوط به لغو تحریمها که اولویت اصلی و دستور کار مهم تیم مذاکراتی ایران بود، البته این اولویت صرفا مربوط به ما نیست، بلکه طرفهای دیگر از جمله برخی اعضای ۱+۴ مانند چین هم به صراحت در جلسات تصریح کردند که اولویت مدنظر آنها منطبق با اولویت جمهوری اسلامی ایران است و آن موضوع لغو تحریمهاست. باقری بیان کرد: بر همین اساس، این اصلاحات و موارد مورد نظر تیم جدید در سند مربوط به لغو تحریمها درج و به طرف مقابل ارائه شد. بر این اساس چارچوب جدیدی برای گفتوگو درباره لغو تحریمها شکل گرفت.
دیپلمات ارشد کشورمان خاطرنشان کرد: در طول چند روزی که گفتوگوهای وین ۷ را داشتیم، در حدود کمتر از ۲۰ روز، چند جلسه درباره موضوع لغو تحریمها بین طرفین هم در سطح روسای هیأتهای مذاکرهکننده، هم در سطح کارگروهها و هم در سطح کارشناسان برگزار شد. چند سند هم بین طرفین مبادله شد درباره دیدگاههای ۲ طرف درباره اصلاحات یا تغییراتی که در متن باید داده شود که این اسناد بین ۲ طرف یعنی طرف ایرانی و طرف مقابل مورد مبادله قرار گرفت که آخرین سند را جمعه درباره لغو تحریمها دریافت کردیم. معاون سیاسی وزیر امور خارجه درباره موضوع هستهای نیز عنوان کرد: در آن موضوع نیز ما دیدگاهها و مواضع و اصلاحات مدنظر خودمان را روی پیشنویسی که در دور ششم گفتوگوهای وین تنظیم شده بود درج کرده و به طرف مقابل ارائه کردیم.
وی یادآور شد: تفاوت سند مربوط به هستهای با سند مربوط به لغو تحریمها این بود که طرف اروپایی، اصلاحاتی را که ایران در آن سند اعمال کرده بود که در واقع نظرات دولت جدید بود و در آن سند اعمال شده بود، به عنوان مبنای مذاکرات نمیپذیرفت و تصریح داشت همه باید به پیشنویسی که در دور ششم نهایی شده برگردند و مذاکرات بر اساس آن پیشنویس ادامه یابد. وی ادامه داد: اما ما بر اساس منطق و استدلالی که داشتیم، در مقابل این موضع غیرمنطقی ایستادگی کردیم و تصریح کردیم باید مواضع تیم جدید لحاظ شود و در طول مذاکرات با هم مباحثه خواهیم داشت تا به یک جمعبندی مورد وفاق ۲ طرف دست یابیم.
مذاکرهکننده ارشد ایران یادآور شد: متاسفانه با یک مقاومت غیرموجه از سوی طرف اروپایی مواجه شدیم ولی این باعث نشد که تیم ایرانی از مواضع اصولی، مبنایی، منطقی و مشروع خودش دست بکشد. باقری خاطرنشان کرد: بویژه در طول یک هفته گذشته، مذاکرات بسیار سنگین و فشرده بین طرفین در سطوح مختلف، چه در سطح روسای هیأتها، چه در سطح کارگروهها و چه در سطح کارشناسی شکل گرفت و دیدگاههای طرفین با هم مبادله شد تا در نهایت طرف اروپایی نیز مجاب شد دیدگاههای جمهوری اسلامی ایران به عنوان مبنایی برای مذاکرات جدی و نتیجهبخش پذیرفته شود.
میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین و مذاکرهکننده ارشد این کشور در مذاکرات نیز گفت: «پس از کشمکش طولانی، شرکای اروپایی بالاخره اصلاحات مورد نظر طرف ایرانی در سند مسائل هستهای را به تصویب رساندند. آنها با احترام با عناصر جدید در مواضع ایران برخورد کردند و این مساله بسیار مهم است و این موفقیت حاصل شده است».
* واکنش مبهم آمریکا
در همین حال خبرگزاری روسی «تاس» گزارش داد یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا در یک کنفرانس خبری ویژه تلفنی تصریح کرد مطمئنا امکان ازسرگیری مذاکرات وین تا پایان سال جاری میلادی وجود دارد و ایالات متحده برای این مذاکرات آمادگی دارد. وی در ادامه افزود طرفهای برجام موضعی مشابه دارند. بر اساس این گزارش، این مقام وزارت خارجه آمریکا گفته است تنفس در مذاکرات به درخواست طرف ایرانی صورت گرفته و تصمیم هیأت آمریکایی در مذاکرات وین نبوده است.
لورا روزن، خبرنگار مشهور المانیتور، فارن پالیسی و پولیتیکو در رشته توئیتی نوشت: «یکی از مقامات وزارت خارجه آمریکا، درباره مذاکرات ایران که بتازگی در وین به پایان رسید، گفت پیشرفت اندکی حاصل شده است اما آنها باید سرعت خود را افزایش دهند. آنها توانستند اساسا درباره دستور کار بخش هستهای مذاکرات به توافق برسند. حالا باید دید آیا میتوانند شکافها را کم کنند یا نه. وی افزود: به لطف دیپلماسی اتحادیه اروپایی، اکنون ما درک مشترکی از متنی داریم که مبنای مذاکرات درباره مسائل هستهای خواهد بود؛ یک قدم رو به جلو. اما او هشدار داد که باید شور و شوق خود را مهار کنیم. طرفین موارد در دستور کار را تعریف و مجموعهای از موضوعات را برای بررسی مشخص کردهاند اما هنوز مجموعهای از راهحلها قابل قبول نیست».
این در حالی است که «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی آمریکا روز جمعه در «شورای روابط خارجی» تصریح کرد مذاکرات وین به خوبی پیش نمیرود و این به مفهوم آن است که هنوز راهی برای بازگشت به برجام پیدا نشده است.
* واکنش سازمان انرژی اتمی ایران به ادعای «رافائل گروسی»
یک مقام مطلع در سازمان انرژی اتمی در گفتوگو با نورنیوز درباره ادعای رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی مبنی بر مفقود شدن کارت حافظه یکی از دوربینهای آژانس در جریان خرابکاری در تأسیسات هستهای کرج، خاطرنشان کرد کارت حافظه مورد ادعای مدیرکل آژانس در عملیات خرابکاری منهدم شده و اتفاقا آژانس باید پاسخ بدهد که چرا از ظرفیتهایش برای ممانعت از اینگونه عملیاتهای خرابکارانه که منشأ آن هم مشخص است استفاده نمیکند. مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی عصر روز جمعه در یک نشست خبری مدعی شد پس از خرابکاری در تاسیسات هستهای کرج، تصاویر یکی از دوربینهای مداربسته نصب شده مفقود شده است. وی در ادامه توضیح داد: ایران هر ۴ دوربین را از محلهای نصب شده برداشته و آنها را به آژانس بینالمللی انرژی اتمی نشان داده اما دوربینی که از بین رفته کارت حافظهای که تصاویر را در آن نگهداری میکند، نداشت.