گروه اقتصادی: رئیس‌جمهور دیروز بار دیگر بر محوریت محمد مخبر در موضوعات اقتصادی و حتی اطلاع‌رسانی این حوزه تاکید کرد. 

به گزارش «وطن‌امروز»، دیروز هر ۲ جلسه ستاد تنظیم بازار و هیات دولت رنگ و بوی اقتصادی داشت و اصلی‌ترین نقطه نظرات سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور در این جلسات حول موضوع کنترل قیمت‌ها و حفظ معیشت مردم بود. رئیسی در جلسه هیات دولت با اشاره به توفیقات دولت سیزدهم در عرصه‌های مختلف از جمله رشد قابل توجه فروش نفت، افزایش تبادلات با کشورهای منطقه اوراسیا و نظایر آن گفت: با وجود دستاوردهای امیدوارکننده در حوزه‌های مختلف اما وضعیت موجود در عرصه تنظیم و کنترل بازار و قیمت‌ها قابل قبول نیست. 

رئیس‌جمهور با تاکید بر ضرورت هماهنگی کامل در دولت در زمینه اطلاع‌رسانی گفت: اعلام مواضع و اطلاع‌رسانی از مسائل مرتبط با دولت باید کاملا با هماهنگی سخنگوی دولت انجام شود. از سوی دیگر مدیر و محور اقدامات و برنامه‌های اقتصادی دولت شخص معاون اول است و هر گونه اطلاع‌رسانی درباره مباحث اقتصادی نیز باید با هماهنگی ایشان باشد. 

تاکید رئیس‌جمهور بر حفظ وحدت کلمه و مرجعیت بخشیدن به فرماندهی اقتصادی محمد مخبر، درست چند روز پس از اظهار نظرهای ضد و نقیض درباره زمان افزایش یارانه‌هاست. 

هفته گذشته یکی از معاونان رئیس‌جمهور در گفت‌وگو با یکی از رسانه‌ها گفته بود: مسؤولان اجرایی تلاش خواهند کرد در ۳ ماه باقیمانده سال نیز یارانه‌ها را ۲ برابر کنند. وی افزود: مسؤولان اجرایی تلاش خواهند کرد در ۳ ماه باقیمانده سال نیز یارانه‌ها را ۲ برابر کنند و اگر این طرح بخوبی انجام شود، هر خانوار 4‌ نفره 800 هزار تومان کالا و پول دریافت خواهد کرد، البته قرار بود این طرح از آذر اجرا شود اما به‌ علت بروز مشکلی به دی موکول شد. طبق این طرح بن‌کارتی در اختیار خانوار‌ها قرار می‌گیرد که بخشی از یارانه‌ها به‌ شکل کالا به مردم ارائه می‌شود اما به‌ علت اینکه این بن‌کارت آماده نشد، به دی موکول شد. 

چند ساعت بعد البته سیداحسان خاندوزی این موضوع را رد کرد و گفت: تاریخ دقیقی برای افزایش یارانه‌ها تعیین نشده است. سخنگوی اقتصادی دولت افزود: درباره زمان تغییر یارانه‌ها و افزایش میزان پرداخت یارانه‌ها، هیچ تاریخ دقیقی تعیین نشده است. 

 

* بازار ایران به اخبار حساس است!

به طور کلی بازارهای اقتصادی رفتار هوشمندانه‌ای نسبت به اخبار دارند؛ این واکنش و هوشمندی در اقتصاد ایران به دلیل داشتن لبه بسیار زیاد دولت و اقتصاد از کشورهای دیگر بیشتر است. این یعنی کوچک‌ترین اختلاف نظری از دولتمردان یا اخبار ضد و نقیض می‌تواند باعث اتفاقات غیرقابل پیش‌بینی و ایضا غیرقابل کنترلی شود. اجرای هر سیاست اقتصادی احتیاج به یک پیوست اطلاع‌رسانی و اقناع‌سازی جدی دارد. در یک دهه گذشته مردم با گوشت و پوست و استخوان تبعات اظهار نظرهای اشتباه سیاسیون را در بازار ارز چشیده‌ و هزینه آن را با تورم داده‌اند. حتی می‌توان یکی از اصلی‌ترین مشکلات کنونی بازار سرمایه را اظهارات نسنجیده دولتمردان در ابتدای سال‌های 98 و 99 دانست؛ اظهار نظرهایی که حس بیمه‌گری بازار را در سهامداران ایجاد کرده است. 

 

* ارز ترجیحی و سفره‌های مردم

از آنجا که در مقوله اصلاح ارز ترجیحی قرار است قیمت کالاهایی مانند روغن، گوشت، تخم‌مرغ و روغن خوراکی تحت تاثیر حذف ارز دولتی دانه‌های روغنی، کنجاله، روغن خام، ذرت، جو، گندم و دارو تغییر کند، دولت باید شفاف به مردم توضیح دهد حمایت جایگزین چگونه خواهد بود. همچنین باید محدوده‌ای را برای افزایش قیمت احتمالی این اقلام مشخص کند که به دنبال آن اولا مردم از لحاظ روانی به یک آرامش نسبی دست پیدا کنند و از سوی دیگر دست دلالان و سودجویان برای افزایش قیمت‌های افسارگسیخته بسته شود. در روزهای اخیر که زمزمه اصلاح دلار 4200 طرح شده است، برخی دلالان دست به کار شدند و ارقام نجومی برای کالاهایی مانند مرغ و تخم‌مرغ در رسانه‌ها مطرح کردند، البته دیری نپایید که هیچ کس مسؤولیت این شیطنت را نپذیرفت و به کلی از اساس تکذیب شد.  

دولت باید ضمن شفافیت کامل تبدیل به اصلی‌ترین مرجع خبر در این رابطه شود و هرگونه سوداگری را در نطفه خفه کند. 

 

* راه‌اندازی سامانه‌های هوشمند توزیع کالا در کشور ضروری است

رئیسی تقویت و توسعه سامانه‌های هوشمند توزیع کالا در سراسر کشور را برای ایجاد آرامش در بازار و اطمینان مردم ضروری دانست و گفت: شرایط رهاشدگی و قیمت‌های دلخواه در بازار به هیچ عنوان پذیرفتنی نیست و در این راستا راه‌‌اندازی و توسعه سامانه‌های هوشمند توزیع کالا بویژه کالاهای معیشتی و روزمره مردم می‌تواند نقش مهمی در کنترل بازار و قیمت‌ها داشته‌ باشد. 

رئیسی بر استفاده از بهترین روش‌ها برای رسیدن کالا به دست مردم تاکید کرد و گفت: برنامه و سیاست دولت رسیدن عادلانه کالا به دست مردم است و هیچ تعصب یا محدودیتی بر استفاده از روش خاصی وجود ندارد و مهم این است که کالای مورد نیاز مردم با حفظ کرامت و عزت به دست آنان برسد و مواردی که در گذشته مردم را به حضور در صف‌های طولانی کشانده و کرامت‌شان را خدشه‌دار کرد، نباید تکرار شود. 

رئیسی تاکید کرد: مجموعه‌هایی که به موجب مقررات، اختیاراتی برای افزایش قیمت‌ها دارند، حق ندارند خودسرانه در این رابطه اقدام کنند و باید پیشنهاد خود را به ستاد تنظیم بازار ارائه کند تا پس از بررسی و با توجه به شرایط بازار نسبت به پیشنهاد آنها تصمیم‌گیری شود. 

رئیس‌‌جمهور اهمیت نظارت بر بازار و استفاده از اتحادیه‌های صنفی در این زمینه را مورد تاکید قرار داد و گفت: برای نظارت بازار اگر از مردم و بازاری‌ها و اتحادیه‌های صنفی و شرکت‌های تولید کالا و خدمات استفاده شود، در کنترل بازار، تولید و توزیع بسیار موثر و موفق خواهیم بود. 

رئیسی تصریح کرد: نظارت بر بازار از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و لازم است به طور روزانه قیمت کالا و خدمات پیگیری و کنترل شود و حتی یک روز هم از آن نباید غفلت شود. رئیسی در ادامه وزیر صنعت، معدن و تجارت، وزیر جهاد کشاورزی، استانداران و اعضای ستاد را مخاطب قرار داد و تاکید کرد: در شرایطی که با واکسیناسیون عمومی موفقیت حاصل شد، از جانِ مردم صیانت شود، نان مردم هم بسیار اهمیت دارد و باید با کنترل، پیگیری و نظارت بر حلقه تامین، توزیع و مصرف مراقبت شود تا به مردم اجحاف نشود و سوداگران نتوانند نان مردم را با مشکل مواجه کنند.

فارغ از اهمیت تشریح نحوه اجرای سیاست اصلاح ارز ترجیحی، هر چه زودتر دولت باید به طور دقیق محل تامین منابع یارانه نقدی را در بودجه سال 1401 مشخص کند تا کارشناسان و نمایندگان مجلس شورای اسلامی هم بتوانند در این باره اظهار نظر کنند. بررسی‌ها نشان می‌دهد ردیف معروف به 106 هزار میلیارد تومان صرفا تامین‌کننده یارانه ارزی گندم و دارو خواهد بود و در بهترین حالت هزینه خرید تضمینی گندم و یارانه نقدی به بیمه‌ها برای خرید دارو خواهد شد. یعنی اساسا دولت مشخص نکرده در بودجه سال 1401 در ازای حذف یارانه ارزی تامین کالاهای اساسی می‌خواهد چه سیاستی را در پیش بگیرد. ادامه‌دار بودن این بلاتکلیفی و حذف نقش نمایندگان مجلس در تصمیم‌گیری‌ها می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در آینده نزدیک شود.