سقوط 20 درصدی لیر طی هفته گذشته
در معاملات روز جمعه، ارزش واحد پول ترکیه برای پنجمین روز متوالی کاهش یافت که به منزله کاهش ارزش 20 درصدی آن نسبت به پایان هفته گذشته (جمعه) است. به گزارش رویترز، در معاملات کمحجم روز جمعه (آخرین روز کاری هفته در ترکیه) هر لیر 3/13 در برابر دلار فروخته شد که 6/0 درصد ارزانتر از روز پنجشنبه بود. این یعنی ارزش لیر ترکیه در یک هفته کاری 20 درصد سقوط کرده است.
بدین ترتیب نرخ تورم سالانه ترکیه در سال 2021 به بالای 21 درصد رسید و پیشبینی میشود سال جدید میلادی (2022) به بالای 30 درصد برسد. جرقه بحران ارزی در ترکیه با کاهش شدید نرخ بهره توسط بانک مرکزی این کشور زده شد.
با ادامه نگرانی سرمایهگذاران از سیاست پولی غیرمتعارف این کشور و افزایش تورم، افزایش ارزشهایی که طی یک هفته گذشته به دست آمده بود، از بین میرود. هر چند با معرفی یک طرح دولتی برای حفاظت از ذخیره ارز ملی در برابر سایر ارزهای معتبر، ارزش لیر در برابر دلار طی هفته گذشته از 4/18 به 25/10 رسید اما باز هم درآمد مردم ترکیه در ماههای اخیر کاهش یافته است.
***
توقف پروازهای 7 کشور به ترکیه
در پی شیوع سویه جهشیافته ویروس کرونا موسوم به اُمیکرون در ترکیه، کشورهای هلند، اسپانیا، ایسلند، سوییس، ایتالیا، لوکزامبورگ و کرواسی پروازهای خود به این کشور را ممنوع کرده و پروازهای وارد از آن را نیز پذیرش نمیکنند. با وجود تزریق 130 میلیون دوز واکسن کرونا در ترکیه که 83 درصد جمعیت هدف این کشور را تشکیل میدهد، کرونا در این کشور همچنان تلفات بالایی میگیرد، به طوری که روزانه بیش از 36 هزار مبتلا و 140 جان باخته در ترکیه به ثبت میرسد. در چنین شرایطی احتمال قرنطینه مسافرانی که وارد این کشور میشوند نیز وجود دارد. مسافران باید واکسن خود را 14 روز پیش از سفر به ترکیه زده باشند.
اداره کل هواپیمایی کشوری ترکیه در بیانیهای اعلام کرد افرادی که قصد ورود از سوئد را دارند میتوانند با کارت واکسن وارد شوند. در این بیانیه آمده است: افرادی که به عراق پرواز میکنند نیز ممکن است تا 14 روز در قرنطینه بمانند. کسانی که به بغداد، نجف و بصره میروند حداکثر باید ظرف 72 ساعت قبل و کسانی که به سلیمانیه میروند حداکثر 48 ساعت قبل باید تست پیسیآر منفی داشته باشند. این در حالی است که مدیرکل حملونقل بینالمللی سازمان راهداری کشورمان نیز از هفته گذشته سفر به ترکیه را به دلیل شیوع سویه اُمیکرون ممنوع اعلام کرد. کسانی که از ترکیه به ایران میآیند نیز باید حداکثر 72 ساعت قبل تست منفی داشته باشند. در مقابل کسانی که تست نداشته باشند، نمیتوانند وارد ترکیه شوند.
***
احتمال دیدار نمایندگان دولتهای آنکارا و ایروان
ارمنستان تحریم کالاهای ترکیه را برمیدارد
وزیر خارجه ترکیه با اشاره به روند عادیسازی روابط بین این کشور با ارمنستان، از دیدار نمایندگان ۲ طرف ظرف روزهای آتی خبر داد. این در حالی است که قرار است رهبران آذربایجان و ارمنستان برای حلوفصل نهایی مساله قرهباغ و راه ترانزیتی بین ۲ کشور، طی نخستین روزهای سال جدید میلادی (2022) با هم دیدار کنند که سومین دیدار علیاف و پاشینیان طی یک سال خواهد بود. مولود چاووشاوغلو، وزیر خارجه ترکیه روز پنجشنبه گفت: «با پایان جنگ قرهباغ، جمهوری آذربایجان نیز برای عادیسازی اقداماتی را انجام داده و نزد ما نیز جنگ تمام شده است. با گامهایی که از سوی ارمنستان برداشته شده، باید بگوییم نگاه مثبتی به این موضوع وجود دارد؛ طبیعی است که این وضعیت باید ماندگار شود. ما پیشداوری نمیکنیم اما در برخی موضوعات، ممکن نیست با یکدیگر همنظر باشیم». به گفته وی، ترکیه و ارمنستان نمایندگان ویژه برای عادیسازی روابط با یکدیگر را تعیین کردهاند اما هنوز تاریخ دقیقی مشخص نشده است ولی ماه ژانویه احتمال آن وجود دارد. چاووشاوغلو با اشاره به وجود گروهی در ارمنستان که با شکست در جنگ 44 روزه سال 2020 در قرهباغ تندروتر نیز شدهاند، مدعی شد کابینه فعلی ایروان - یعنی همان دولتی که در جنگ 44 روزه با باکو نیز در رأس کار بود- بینهایت منطقی بوده و به عادیسازی روابط کمک میکند. با این حال چاووشاوغلو، علیه جامعه ارامنه دیاسپورا (خارج از ارمنستان) چنین سخن گفت: «ما تاکنون ندیدهایم از جامعه ساکن خارج یک کشور تا این اندازه در راه منفی استفاده شود اما خود جامعه ساکن خارج، بویژه تندروهای آن یک مساله هستند». با وجود ادعای وزیر خارجه ترکیه، شواهدی وجود دارد که هر دو لابی آذربایجانیها و ارمنیهای آمریکا در کنگره توسط لابی بزرگ اسرائیلی موسوم به آیپک حمایت میشود. هفته گذشته نیز نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان گفته بود آماده عادیسازی روابط با ترکیه بدون پیششرط است. دیروز هم وزارت اقتصاد ارمنستان اعلام کرد در سال جدید میلادی تحریم واردات کالاهای ترکیهای را تمدید نمیکند. این تصمیم از اول ژانویه سال 2021 میلادی به دلیل حمایت ترکیه از جمهوری آذربایجان گرفته شده بود و یک دوره 6 ماهه نیز تمدید شد.