حجتالاسلام محمدمهدی ماندگاری٫ استاد حوزه: خداوند متعال انسانها را با فطرتهای پاک خلق کرده است؛ «فِطْرَتَالله الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا». از طرفی هم خداوند یک قیامتِ درون، در وجود همه انسانها گذاشته است: «لَا أُقْسِمُ بِیَوْمِ الْقِیَامَهِ وَلَا أُقْسِمُ بِالنَّفْسِ اللَّوَّامَه».
این فطرت پاک انسانها، این قیامت و محکمه درونی انسانها نمیتواند به انسانها دروغ بگوید. تمام اعتقادات توحیدی، صحنههای توحیدی، واقعیتهای توحیدی، اشخاص توحیدی و اعمال توحیدی را با تمام وجود تحسین و پذیرش میکند.
اما چرا بسیاری از مردم خلاف حق و حقیقت حرکت میکنند؟ دلیل آن این است که متأسفانه طبیعت حیوانی ما، گاهی فطرت توحیدی ما را از میدان به در میکند و بر آن غلبه میکند. این جنبه حیوانیت ما و نفس اماره، وجدان توحیدی ما را تعطیل میکند و با اینکه چشم ظاهر میبیند اما چشم باطن را کور میکند و عقل ما ظاهربین میشود و از باطن دور میشود. ولی وقتی صحنهای مثل عاشورا یا شهادت حاجقاسم سلیمانی اتفاق میافتد حتی برای فرصت کوتاهی فطرت و وجدان توحیدی مردم، بیدار میشود و ظالمان را محاکمه میکند، لذا ترور حاجقاسم سلیمانی را مردم ایران و دنیا محکوم کردند. انسانهای آزادیخواه و صاحب فطرت و وجدان بیدار وقتی در برابر چنین صحنهای قرار بگیرند ناخدآگاه طرف مظلوم را میگیرند و با ظالم دشمن میشوند. آیه 65 سوره عنکبوت میفرماید: «فَإِذَا رَکِبُوا فِی الْفُلْکِ دَعَوُاالله مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ»؛ «هنگامی که سوار بر کشتی شوند خدا را با اخلاص میخوانند». انسان در سختترین مشکلات هم فطرت و محکمه وجدانش بیدار میشود و فقط خدا و حقیقت را صدا میزند. شهادت حاجقاسم به همه دنیا نشان داد که مقاومت حاجقاسم حق بود، دفاع حاجقاسم حق بود، خط حاجقاسم حق بود و از آن طرف دشمنان حاجقاسم باطل بودند. این فطرت توحیدی انسانها و محکمه وجدان درونی انسانهاست که میتوان روی آن حساب کرد.
نکته دیگر این است که همه ما میگوییم خواستن، توانستن است اما یک حلقه مفقوده بین خواستن تا توانستن است. درست است که روایت میگوید «من جَدَّ، وَجَدَ»؛ «هر که بخواهد میرسد» اما مهم آن حلقه دانستن است. اگر بخواهیم و بدانیم و درست هم بدانیم، توانستن ما هم اتفاق میافتد اما اگر بخواهیم و دانستنمان ناقص یا باطل باشد، توانستن ما هم در جهت باطل میشود، لذا انسانهایی از معصومین و غیرمعصومین که تا به بینهایت سیر صعودی داشتند، هم خواستند و هم دانستند، لذا موفق شدند و توانستند.
این نکته بسیار مهم است. آیه 69 سوره نساء بیانگر این نکته است که غیرمعصوم هم اگر بخواهد میتواند تا بینهایت پرواز کند به شرطی که بداند مسیر پرواز تا بینهایت چیست و خدا هم به او توان بدهد و کمک کند تا بینهایت پرواز کند.