پروفسور نوام چامسکی، محقق و فعال ضدجنگ مشهور آمریکایی، در تازهترین هشدارش به جامعه و حاکمان ایالات متحده در آستانه نخستین سالگرد واقعه ششم ژانویه و اشغال کنگره به دست حامیان ترامپ، پیشآگهی داد آمریکاییها با روند فعلی در حال دویدن به سمت پرتگاه هستند. فیلسوف 93 ساله که در محافل علمی آمریکا به «پدر زبانشناسی نوین» معروف است، با ویرانگر توصیف کردن پیامدهای اقتصاد بازار آزاد در ۴دهه گذشته در ایالات متحده، اعلام کرد این کشور با وضعیت فروپاشی اجتماعی گسترده و جنگ طبقاتی به سمت فاشیسم حرکت میکند. او همچنین از حزب جمهوریخواه به دلیل همدستی در این روند انتقاد کرد.
چامسکی که با «ایمی گودمن» فعال سرشناس ضد جنگ آمریکایی و مجری شبکه تلویزیونی اینترنتی «دموکراسی ناو» (اینک مردمسالاری) صحبت میکرد، حزب جمهوریخواه را خطرناکترین گروه تاریخ بشر خواند که در آن مشتی دیگرآزار (سادیست) و ضد علم جمع شدهاند. او گفت: «شکی نیست که ضدیت با علم مدتهای مدیدی است بخشی عمده از جامعه فعلی آمریکا را در برگرفته است؛ گروهی در این کشور از اوانجلیستها (پیروان کلیسای تبشیری مشهور به مسیحیان صهیونیست) افراطی هستند که قدرتی نامعمول را نیز در دست دارند ولی از نظر سیاسی، این گروه هرگز تا این اندازه قدرت نداشته است. حزب جمهوریخواه در زمان ترامپ و اطرافیان دیوانه او به صورتی سازمانیافته تلاش کردهاند زندگی انسانی را روی زمین از بین ببرند؛ آنها نه فقط به صورت یکطرفه از توافق پاریس خارج شدند، بلکه به صورتی مشتاقانه تلاش کردند استفاده از سوختهای فسیلی را به حداکثر برسانند، نظامی را که آثار مخرب این سوختها را میکاست از میان برداشتند، آنچه را که روی میداد انکار میکردند و گرد خود گروهی از وفادارانی که آنها را میستودند، جمع کردند که بخشی از این کار را با نظام رسانهای انجام دادند».
دانشمند برجسته آمریکایی در این برنامه یک ساعته که هر پنجشنبه پخش میشود، در ادامه ظهور چهره جدیدی از فاشیسم در طیفهای سیاسی راستگرای افراطی را که در هر ۲ جناح اصلی آمریکا نفوذ کردهاند، چنین تشریح کرد: «ما در قالب آنچه آن را نئولیبرالیسم میخوانیم، بیش از 45 سال است شاهد حمله به جامعه هستیم و این اقدامات، پیامدها و آثار بسیار جدیای به همراه داشته است، به شکلی که موسسه برند بررسیهایی که انجام داده است، نشان از انتقال ثروت از 90 درصد اقشار پاییندست جامعه از جمله طبقه متوسط و طبقه ضعیف به طبقه بسیار ثروتمند در 40 سال اخیر دارد که گمان میرود مبلغی بالغ بر 50 تریلیون دلار باشد؛ انتقال ثروتی که میتوان آن را سرقت نیز نامید. همچنین موسسه پاندورا نیز در گزارشی، بخشهایی از این رویه را منتشر کرده است به شکلی که حقوق مدیران افزایشی سرسامآور داشت و بخش اکثریت جامعه در نهایت بتوانند از حقوقی به حقوق دیگر، خود را زنده نگه دارند و شمار بسیار اندکی از آنها پسانداز دارند و مشکلات سلامت در صورت بروز برای آنها به معضلی بسیار بزرگ تبدیل خواهد شد».
او با انتقاد از نظام تامیناجتماعی برای پوشش مرخصی و مزایای پس از زایمان برای زنان در آمریکا گفت: «در حال حاضر حزب جمهوریخواه صد درصد مخالف اقداماتی هر چند اندک و ضعیف برای کاستن از تغییرات آب و هوایی است؛ کسانی مانند بارن از وست ویرجینیا یا منشن از جمله اصلیترین دریافتکنندگان پول از شرکتهای تولیدکننده سوخت فسیلی، در هر اقدامی در این باره کارشکنی میکنند و با حمایت کامل و صددرصدی جمهوریخواهان همراه هستند. حتی کاری بسیار ساده و ابتدایی در حوزه زیستمحیطی در این کشور با تبلیغات گسترده مسموم شرکتهای خصوصی همراه میشود. اگر به معنی واژه نولیبرالیسم در واژهنامه نگاه کنید، در معنی آن «اعتقاد به بازار و اعتماد به بازار» آورده شده است، در حالی که در دنیای واقعی، معنای نولیبرالیسم جنگ تلخ بین طبقات است. به هر کجای جامعه ما که نگاه کنید، نشانههایی از آن را میبینید و سرقت 50 تریلیون دلار از سرمایهها نیز بخشی کوچک از آن به شمار میآید و وضعیت فاجعهبار کنونی نتیجه آن است».
چامسکی از زاویه نگاه یک فعال سیاسی که به حزب دموکرات نزدیکتر است، رویدادهای بیسابقه ششم ژانویه سال گذشته میلادی را تحلیل کرد و در پاسخ به این پرسش گودمن، مجری برنامه که آیا به باور او، ترامپ امکان رسیدن دوباره به ریاستجمهوری را دارد یا خیر، گفت: «این احتمال وجود دارد! راهبرد جمهوریخواهان موفقیتآمیز بود. اینکه تا جایی که امکان دارد به کشور آسیب وارد کنید و آن را گردن دموکراتها بیندازید. این امکان همچنان وجود دارد که این حزب انکارگرا (جمهوریخواهان) بار دیگر به قدرت بیاید و ترامپ یا شخصی مانند او را روی کار بیاورد. فاشیسم مایه نگرانی جدی است و برخی تحلیلگران و ناظران مطلع میگویند ما (آمریکا) در حال حرکت به سوی فاشیسم واقعی هستیم. باور من این است که بسیاری از عوارض و علائم فاشیسم کاملا در کشور ما جلوهگر است».
او که یک زبانشناس و نشانهشناس معاصر است، در نهایت نشانههای موجود در جامعه آمریکا را چنین تحلیل کرد: «نشانههایی از فروپاشی گسترده اجتماعی به چشم میخورد که نشان از این حقیقت دارد که مردم به اندازه کافی ذخیره مالی برای گذر از این بحران را ندارند و این مساله در جوامع محروم نگه داشته شده به مراتب بدتر است؛ مانند سیاهپوستان که واقعا در شرایط بسیار بدی زندگی میکنند».