محمدرضا پورصفار: گلآقا شاید عمومیترین طنزنویس رسانهای ایران پس از انقلاب است که نام او را زیاد شنیدهایم و به جرأت میتوان گفت روند حرکت طنز در رسانههای ایران مرهون کار کیومرث صابری مشهور به «گلآقا» است.
مطبوعات و جراید که در سالهای نخست پس از پیروزی انقلاب در جایگاه شبکههای فعلی اجتماعی بودند تأثیر بسزایی در بسط عدالت اجتماعی و نقد درونگفتمانی جامعه داشتند که بعضا با برخوردهایی از سوی موافقان و مخالفان نیز مواجه میشدند.
این روزها را که مرور میکنیم و گستردگی شبکههای مجازی را که میبینیم شاید چندان حرکتی را که گلآقا آن سالها آغاز کرد به چشم نیاید اما در آن دوران، وزرا هم قدیس بودند و انتقاد از آنها سخت و دشوار بود، حال اینکه بخواهی باب شوخی و طنز را باز کنی و از آن دریچه نسبت به عملکرد سیاستمداران نقدی داشته باشی، این مساله از دست هر کس برنمیآمد.
پرداختن به حرکتی که کیومرث صابری در دهه 60 آغاز کرد و در دهه 70 به اوج رسید مسالهای ساده نیست؛ اینکه گلآقا از کجا شروع کرد و چگونه و با چه ادبیاتی توانست طنز را در ادبیات رسمی کشور پس از انقلاب وارد کند را مستندساز توانسته بخوبی در «روزگار گلآقایی» برای مخاطب بازگو کند.
«روزگار گلآقایی» مستند طنز نیست، بلکه بیشتر تلاش کرده تا بیوگرافیای از طنز دهه 60 آن دوره به مخاطب عرضه کند.
شاید یکی از مهمترین ویژگیهای گلآقا را زمانهشناس بودن او بتوان قلمداد کرد؛ مسالهای که مستند بخوبی از پس نمایش آن برآمده است، اینکه در چه شرایطی چه چیزی نیاز است و تو چه کاری انجام دهی، مسالهای است که گلآقا بخوبی آن را انجام داده است.
مستندساز توانسته در مصاحبه با دوستان و همکاران کیومرث صابری، فضای آن روزهای مجله گلآقا و تأثیراتی را که این مجله بر جامعه گذاشته بود بخوبی برای مخاطب ترسیم کند.
زوم کردن بر محورهای کمتر شنیده شده از زندگی گلآقا و اینکه او پیش از مسؤولیت در مجله، مشاور فرهنگی رؤسای جمهوری نظیر آیتالله خامنهای و شهید رجایی بوده و جنس شوخیهایی که با مسؤولان وقت داشته و چگونگی ایجاد پیوند میان خود و سیاستمداران بهگونهای که رابطهای دوستانه میانشان شکل بگیرد، از دیگر نکاتی است که با دیدن مستند «روزگار گلآقایی» متوجه آن خواهید شد.
گفتنی است دوازدهمین جشنواره مردمی فیلم عمار، از شنبه ۱۸ دیماه شروع شده و تا ۲۳ دیماه آثار جشنواره در سینما فلسطین تهران و به صورت مجازی در سایت Ammarayar.ir به نمایش درمیآید. آیین اختتامیه جشنواره عمار نیز ۲۴ دی با تقدیر از برگزیدگان بخش مستند و داستانی برگزار میشود.
«روزگار گلآقایی» به کارگردانی محمدحسن یادگاری، چهارشنبه هفته جاری در سانس چهارم (ساعت 16) از اکرانهای مرکزی دوازدهمین جشنواره مردمی فیلم عمار در سینما فلسطین و به صورت مجازی در
Ammaryar.ir به نمایش درمیآید.