حمله راکتی و پهپادی به پایگاه آمریکا در بغداد
گزارشها حاکی از حمله قابل توجه راکتی و پهپادی به پایگاه نظامیان آمریکا در فرودگاه بغداد است. صبح دیروز ابتدا کانال تلگرامی صابریننیوز بود که از هدف قرار گرفتن محل استقرار نظامیان آمریکایی در پایگاه ویکتوری (نزدیک فرودگاه بینالمللی بغداد) دستکم با ۶ راکت خبر داد. شبکههای الجزیره قطر و اسکاینیوز عربی (انگلیس) نیز ساعاتی بعد به نقل از منابع امنیتی و منابع خبری خود این گزارش را تایید کردند. در عین حال، یک منبع امنیتی به پایگاه خبری ارثنیوز خبر داد پایگاه ویکتوری ساعت ۴ بامداد جمعه (به وقت محلی) با یک پهپاد هدف حمله قرار گرفته؛ اگرچه این روایت به سرنگونی پهپاد مهاجم اشاره داشت. خبرگزاری ریانووستی روسیه اما به نقل از یک منبع در این باره گزارش داد یکی از راکتها با یک هواپیمای غیرنظامی برخورد کرده است. ساعاتی بعد خبرگزاری رسمی عراق (واع) به نقل از وزارت حملونقل این کشور گزارش داد این یک هواپیمای مسافری از رده خارج شده در پایگاه ویکتوری بوده است. در این میان هنوز هیچ گروهی مسؤولیت این حمله را بر عهده نگرفته است.
عمار حکیم، رهبر جریان حکمت ملی عراق در توئیتی هدف قرار گرفتن فرودگاه بینالمللی بغداد به وسیله راکت را محکوم کرد و خواستار تحقیق فوری در این زمینه شد. او گفت: «خواهان تحقیق فوری در قبال این قبیل اقدامات هستیم که زیرساختهای کشور و مراکز مدنی را هدف قرار میدهد، تا عاملان آن و کسانی که در پشت پرده این حملات هستند و بیثباتکنندگان عراق شناسایی شوند. ما مجددا از نهادهای امنیتی میخواهیم بر دامنه اقدامات اطلاعاتی خود برای تامین جان شهروندان و حمایت مراکز حیاتی کشور بیفزایند».
***
توافقنامه نفتی آذربایجان و ترکمنستان در خزر
جمهوریهای آذربایجان و ترکمنستان در حال تدوین پیشنویس توافقنامهای برای توسعه مشترک منابع هیدروکربنی میدان «دوستلیک» دریای خزر هستند. در چهارمین نشست روسای مشترک کارگروه 2 کشور در زمینه همکاریهای نفتی که به صورت آنلاین برگزار شد، طرفین به تفاهم درباره توافق زودهنگام درباره تعدادی از ضمائم توافقنامه بین دولتی دست یافتند. طبق توافق اولیه قرار است شرکت نفت روسیه «لوکاویل» ساخت این پروژه را بر عهده بگیرد.
به گزارش وزارت خارجه و رسانههای آذربایجان، منابع هیدروکربنی دوستلیک بر اساس توافقنامه به نسبت 30 درصد (آذربایجان) و 70 درصد (ترکمنستان) توزیع میشود. ذخایر نفت این میدان حدود 60 میلیون تن و مقدار گاز طبیعی 100 میلیارد مترمکعب تخمین زده شده است. موضوعات توسعه منابع هیدروکربنی منطقه خزر و پروژه دوستلیک در دیدار «قربانقلی بردی محمداف» رئیسجمهور ترکمنستان و «واگیت علی اکبراف» رئیس شرکت لوک اویل در فوریه، اکتبر و نوامبر 2021 مورد بررسی قرار گرفت. پروژه دوستلیک در حال تبدیل شدن به نمونه مهمی از همکاری در دریای خزر است. میدان نفت و میعانات گازی (سردار/ کیاپاز) سال 1986 در مرز آذربایجان و ترکمنستان در دریای خزر کشف شد و موضوع مناقشه ۲ کشور بود. اختلافات پس از امضای کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر در سال 2018 برطرف شد.
ترکمنستان و آذربایجان ژانویه 2021 با امضای یادداشتتفاهم بیندولتی درباره اکتشاف و توسعه مشترک منابع هیدروکربنی میدان دوستلیک به توافق رسیدند. با این حال از آنجا که هنوز تکلیف نهایی کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر مشخص نشده، ادعای 2 کشور مزبور نسبت به مالکیت این میدان نفتی و گازی در وسط دریای خزر مبهم به نظر میرسد.
***
احتمال شکلگیری کریدور هند به آسیای میانه
«رینت ساندهو» معاون وزیر خارجه هند از توفق دهلینو و کشورهای آسیای مرکزی درباره ایجاد یک گروه مشترک در امور افغانستان خبر داد. این در حالی است که مهمترین چشمانداز این گروه مشترک اتصال شبهقاره هند به آسیای مرکزی از طریق باریکه وخان در شمال شرق افغانستان است.
دیپلمات هندی درباره نتیجه اجلاس مجازی سران کشورهای هندوستان، تاجیکستان، قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان و ترکمنستان با بیان اینکه شرکتکنندگان این نشست درباره ادامه رایزنیهای نزدیک درباره افغانستان توافق کردند، تاکید کرد گروه کاری در سطح مقامات عالی در این زمینه ایجاد خواهد شد.
بر اساس اعلامیه مشترک دهلینو که در پایان این نشست مجازی به تصویب رسید، سران کشورهای شرکتکننده در این اجلاس وضعیت کنونی افغانستان و تاثیر آن بر امنیت و ثبات منطقه را بررسی کردند.
شرکتکنندگان علاوه بر این بر اهمیت قطعنامه 2593 شورای امنیت سازمان ملل متحد تاکید کردند که به صراحت خواستار عدم استفاده از خاک افغانستان برای پناه دادن، آمادهسازی، برنامهریزی یا تامین مالی اقدامات تروریستی و اتخاذ اقدامات هماهنگ علیه همه گروههای تروریستی است.
با همه اینها نشست اخیر بیش از آنکه رویکردهای امنیتی و بشردوستانه داشته باشد، چشماندازی ژئوپلیتیک را دنبال میکند. شبه قاره هند در شمال منطقه کوهستانی کشمیر، لداخ وگیلگیت از طریق خاک پاکستان با باریکه شمال شرقی خاک افغانستان به عرض کمتر از 40 کیلومتر هممرز است که تنها فاصله میان شبهقاره و کشور تاجیکستان است. هندیها و روسها با همراهی کشورهای آسیای میانه قصد دارند کریدوری راهبردی شامل خطوط ترابری و انتقال انرژی را از این باریکه عبور دهند.