گروه اقتصادی: روز گذشته سیداحسان خاندوزی، وزیر اقتصاد در سخنان پیش از نماز جمعه گفت: نخستین ثمره گسترش تعاملات با روسیه رخ داد و آنها در نامه رسمی به وزارت اقتصاد اعلام کردند نخستین بخش خط اعتباری برای احداث نیروگاه سیریک تخصیص داده شد. 29 دی‌ بود که سیدابراهیم رئیسی در سفری 2 روزه وارد مسکو شد و با ولادیمیر پوتین، همتای روس خود دیدار و گفت‌وگو کرد. یکی از محور‌های مهم توافقات انجام شده میان ۲ طرف در این سفر، افزایش همکاری‌ها در حوزه بالادستی نفت و گاز و حوزه نیروگاهی بود. همچنین در این سفر بر سر تسریع و تکمیل استفاده از خط اعتباری ۵ میلیارد یورویی که بعد از گذشت چند سال از تصویب آن همچنان پیشرفتی نداشته، توافقاتی شد. به گزارش «وطن‌امروز»، یکی از طرح‌های مشترک میان ایران و روسیه، احداث نیروگاه حرارتی 1400 مگاواتی سیریک است که از سال 1393 مقدمات آن انجام شده بود اما در این سال‌ها پیشرفت چندانی نداشت. 

اواخر سال ۱۳۹۵ و در دولت یازدهم بود که طبق تصمیمات رؤسای‌جمهور 2 کشور ایران و روسیه، نیروگاه ۱۴۰۰ مگاواتی سیریک هرمزگان کلنگ‌زنی شد تا این نیروگاه نیز به لیست ۴ نیروگاه دیگر از جمله نیروگاه منتظرقائم اصفهان و نیروگاه رامین اهواز که توسط روس‌ها احداث شده بود، بپیوندد. طبق قرارداد بین ایران و روسیه، بنا شد نیروگاه سیریک با ۴ واحد ۳۵۰ مگاواتی بخار (در مجموع 1400 مگاوات) از طریق تأمین مالی روسیه احداث شود. 

دولت وقت در لایحه اصلاح بودجه سال 1395 بحثی را برای اخذ تسهیلات اعتباری از دولت فدراسیون روسیه به میزان 5میلیارد یورو مطرح می‌کند و این موضوع در لایحه ارائه ‌شده در مجلس شورای اسلامی به تصویب می‌رسد که مطابق با آن تصویب‌نامه به دولت اجازه داده می‌شود با رعایت سقف مقرر در قانون بودجه تا سقف 5 میلیارد یورو برای طرح‌های تملک دارایی سرمایه از کشور روسیه وام اخذ شود. 

این بند در لایحه‌های بودجه سنوات آتی هم تکرار می‌شود و به تصویب مجلس شورای اسلامی می‌رسد. بر همین اساس در دی‌ماه سال 95 یک موافقتنامه بین دولت جمهوری اسلامی و دولت فدراسیون روسیه مبادله می‌شود تا برای طرح‌های زیرساختی و طرح‌های سرمایه‌گذاری مشترک پروژه‌هایی تصویب شود که بتوانند از محل وام 5 میلیارد یورویی استفاده کنند. 

یکی از پروژه‌هایی که برای این منظور کاندیدا می‌شود، احداث یک نیروگاه حرارتی در ایران است. با توجه به اینکه قبلا هم بحث احداث نیروگاه بخار در جنوب شرق کشور مطرح بوده است و به منظور پایداری شبکه در آن منطقه و همچنین ضرورت توسعه سواحل مکران، پروژه نیروگاه بخار سیریک کاندیدا می‌شود که از محل این تسهیلات بتواند استفاده کند. 

در نهایت پیمانکار توسط وزارت انرژی روسیه معرفی می‌شود و مصوبه‌های لازم از هیات‌وزیران، شورای اقتصاد، کمیسیون ماده 28 قانون برگزاری مناقصات برای بحث ترک تشریفات و مجوزات لازم از بانک مرکزی، وزارت صمت و سایر دستگاه‌ها اخذ می‌شود. در دولت دوازدهم تا سال 99 خبری از پیشرفت این پروژه نبود تا اینکه در نهایت سال 99 پس از تعویض پیمانکار پروژه، قرارداد اجرای پروژه به تصویب و تأیید وزارت دارایی ایران و روسیه رسید و اجرایی شدن پروژه و گشایش خط اعتباری LC در دستور کار طرفین قرار گرفت و خرداد امسال عملیات ساخت آن آغاز شد. 

نیروگاه سیریک در ۱۴۰ کیلومتری شرق شهرستان بندرعباس و ۳۰ کیلومتری جنوب شهرستان میناب در ساحل تنگه هرمز قرار دارد. از آنجا که این نیروگاه در مجاورت دریا قرار دارد، امکان استفاده از سوخت جایگزین را داراست، یعنی در صورت لزوم تا 2.3 میلیون مترمکعب در مصرف گاز صرفه‌جویی به دنبال خواهد داشت که از نظر رونق فعالیت‌های اقتصادی و اشتغال‌زایی دارای اهمیت است و پیش‌بینی می‌شود در فرصت ۴۰ ماه، هر ۴ واحد این نیروگاه یکی پس از دیگری به بهره‌برداری برسند. 

در شرایطی که صنعت برق به دلیل نبود افزایش متناسب تعرفه فروش برق و تحریم‌های ظالمانه با کمبود جدی منابع مالی برای توسعه طرح‌های تولید برق روبه‌‌رو است، استفاده از شیوه‌های مختلف تامین منابع برای پیشبرد پروژه‌های پیش‌بینی شده در این بخش از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. 

اجرای طرح احداث نیروگاه سیریک با استفاده از منابع مالی خارجی با توجه به شرایط اقتصادی حاکم بر کشور، کمبود منابع در دسترس دولت جهت هزینه‌کرد در پروژه‌های عمرانی و نداشتن دسترسی مستقیم کشور به منابع ارزی خود، اقتصادی‌ترین روش تامین مالی این طرح بوده است. 

 

* نیاز به ۵/۳ میلیارد یورو اعتبار

برای احداث نزدیک به ۴ هزار مگاوات ظرفیت نیروگاهی جدید در هر سال، منابعی افزون بر 3.5 میلیارد یورو صرفا در بخش تولید برق نیاز است؛ این مهم در حالی است که همه منابع درآمدی شرکت تولید نیروی برق حرارتی در هر سال کمتر از یک‌‌ششم منابع مورد نیاز در بودجه پیش‌بینی شده است. 

بدین منظور پس از گذشت ۴ سال با رایزنی‌های صورت‌گرفته مقرر شده است تا از اعتبار 1.4 میلیارد یورویی مورد نیاز برای ساخت نیروگاه سیریک، حدود ۸۵ درصد آن یعنی 1.2 میلیارد یورو توسط طرف روسی و مابقی از منابع داخلی دولت ایران تامین شود. 

بر اساس قرارداد احداث نیروگاه 1400 مگاواتی سیریک، شرایطی پیش‌بینی شده است که 30 درصد از کل فرآیند ساخت با مشارکت شرکت‌های ایرانی فعال انجام شود. این 30 درصد می‌تواند شامل خدمات مهندسی، تامین تجهیزات و حوزه اجرا باشد. با توافقی که انجام شده با هدف استفاده حداکثری از توانمندی کشور، مقرر شد کل بخش اجرا اعم از فرآیند ساختمانی، نصب و راه‌اندازی تجهیزات توسط شرکت‌های ایرانی انجام شود که این بند قراردادی 320 میلیون یورو ارزش دارد و می‌تواند به شرکت‌های ایرانی تزریق شود. علاوه بر این مساله، مطابق قرارداد پیمانکار موظف است تجهیزاتی به ارزش 110 میلیون یورو را از شرکت‌های ایرانی فعال در این حوزه خریداری کند. 

 

* راه توسعه مکران 

نیروگاه بخار ۱۴۰۰ مگاواتی سیریک استان هرمزگان دارای ۴ واحد بخار ۳۵۰ مگاواتی با راندمان ناخالص حدود ۴۶ درصد است. بویلر نیروگاه از نوع Super Critical‌ یکبار گذر با سوخت اصلی گاز و تامین آب مورد نیاز نیروگاه از دریا صورت خواهد گرفت که برای تامین آب مصرفی نیروگاه، آب‌شیرین‌کن (MED‌)‌ با ظرفیت خروجی ۲۱۰ مترمکعب در ساعت در دستور کار قرار گرفته است. 

از مزایای این پروژه تصویب احداث خط لوله آب از پایین‌‌دست سد سرنی به شهرستان سیریک است که با مشارکت شرکت مادرتخصصی تولید نیروی برق حرارتی ظرف حداکثر ۶ ماه احداث و مشکل آب روستاهای این شهرستان نیز از این طریق رفع خواهد شد. بر اساس ارزیابی صورت‌گرفته افزون بر ۳۰ روستای سیریک که با مشکل جدی تامین آب روبه‌رو هستند، با اجرای این پروژه از نعمت آب شرب پایدار برخوردار خواهند شد. 

نیروگاه سیریک به عنوان یکی از گام‌های موثر و کلیدی در راستای توسعه همه‌‌جانبه این منطقه مهم و استراتژیک است و ساخت آن یکی از طرح‌های مهم ملی و توسعه‌ای برای این بخش از کشورمان خواهد بود که می‌تواند این منطقه بندری را توسعه داده و به طور یقین جهش بزرگی در منطقه مکران ایجاد کند؛ جهشی که منجر به تولید انرژی الکتریکی مورد نیاز منطقه مکران و ایجاد اشتغال قابل توجهی برای نیروهای جوان منطقه نیز خواهد شد. بر اساس برآوردهای صورت گرفته، اشتغال زمان ساخت نیروگاه سیریک در 67 ماه ابتدایی معادل 5000 نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم در منطقه خواهد بود. از سوی دیگر در دوره بهره‌برداری نیز پیش‌بینی می‌شود 800 نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم در این نیروگاه مشغول به کار شوند. لازم به ذکر است شرکت مادرتخصصی تولید نیروی برق حرارتی تاکید دارد حداکثر استفاده از نیروهای بومی را در این پروژه به کار گیرد.