سنگتمام قطریها برای رئیسی امضای توافقنامههای مهم در حوزههای اقتصادی، انرژی، زیرساختی، تجاری و سرمایهگذاری
گروه سیاسی: رئیسجمهور که به دعوت رسمی شیخ تمیم بن حمد آلثانی به منظور دیداری رسمی و نیز شرکت در ششمین اجلاس سران اوپک گازی به قطر دعوت شده بود، روز گذشته عازم دوحه شد.
به گزارش «وطنامروز»، حجتالاسلام سیدابراهیم رئیسی پیش از عزیمت به قطر، در فرودگاه مهرآباد با اشاره به فعال شدن دیپلماسی همسایگی بویژه با کشورهای حاشیه خلیج فارس، تصریح کرد: این سفر در جهت فعال شدن ارتباطات با کشورهای حوزه خلیجفارس و استفاده از ظرفیتهای این کشورها جهت توسعه روابط سیاسی و اقتصادی، بویژه با کشور قطر که با یکدیگر میدان مشترک داریم و همکاری در حوزه انرژی است. وی با تاکید بر اهمیت توجه به ارتباطات در حوزه انرژی، به مجمع کشورهای تولیدکننده و صادرکننده گاز نیز اشاره کرد و اظهار داشت: تشکیل این مجمع با ابتکار جمهوری اسلامی ایران انجام شده و ما از مؤسسان این مجمع هستیم. رئیسجمهور کشورمان ایران، قطر و روسیه را از مهمترین کشورهای تولید و صادرکننده گاز در جهان دانست و افزود: به عنوان کشوری که در میان کشورهای صادرکننده گاز، جزو ۳ کشور مهم در جهان هستیم، همکاری با اعضای مجمع و مذاکراتی که در این رابطه میتواند انجام بگیرد، میتواند در جهت همکاری بین کشورهای تولیدکننده و صادرکننده گاز و نیز گامی باشد در جهت همکاریهایی که میتوانیم در این رابطه داشته باشیم.
* استقبال غیرمنتظره امیر قطر از رئیسی
نخستین حاشیه سفر دیروز رئیسی در فرودگاه دوحه اتفاق افتاد و برخلاف اعلام قبلی «شیخ تمیم بن حمد آلثانی» امیر قطر برای استقبال از رئیسجمهور کشورمان در فرودگاه دوحه حاضر شد. امیر قطر همچنین پیش از آغاز جلسه گفتوگو با رئیسی، پیراهن تیم ملی فوتبال کشورش را که به شکلی نمادین به مناسبت برگزاری جامجهانی ۲۰۲۲ در این کشور، شماره ۲۲ نیز روی آن حک شده است به رئیسجمهور کشورمان هدیه کرد.
امضای قراردادهایی در حوزههای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، ورزشی و... از جمله برنامههای سفر رئیسجمهور به قطر بود که روز گذشته در جریان دیدار با امیر قطر انجام شد. در همین زمینه رئیسجمهور در نشست مشترک خبری با شیخ تمیم بن حمد آلثانی ضمن اشاره به دیدار خود با امیر قطر، افزود: در این دیدار توافق کردیم ۲ کشور از ظرفیتها و فرصتهای موجود برای گسترش همکاریها و تعمیق مناسبات در عرصهها و حوزههای مختلف بهرهمند شوند. رئیسی افزود: طرفین با توجه به قرابت سرزمینی و همسایگی و منافع و مزیتهای مشترک اقتصادی تصمیم گرفتند با افزایش روابط و تنوعبخشی به زمینههای همکاری، گامهای جدی و جدیدی برای تقویت روابط بردارند. وی خاطرنشان کرد: توافق کردیم در حوزههای اقتصادی، انرژی، زیرساختی، تجاری، سرمایهگذاری، امنیت غذایی، سلامت و فرهنگ همکاریهایمان را به صورت جدی افزایش دهیم. رئیسجمهور همچنین درباره همکاری ایران با قطر برای برگزاری بازیهای جامجهانی فوتبال، گفت: ایران برای برگزاری هر چه بهتر بازیهای جامجهانی که قطر میزبان آن است آمادگی کافی دارد.
* فصل نوین روابط تهران و دوحه
حجتالاسلام رئیسی با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی ایران به دنبال تحول و جهش در روابط منطقهای است و این سفر فصل نوینی را در روابط ایران و قطر ایجاد خواهد کرد، اظهار داشت: سطح همکاریهای موجود بین کشورهای منطقه متناسب با ظرفیتهای عظیم موجود نیست و جمهوری اسلامی ایران به دنبال آن است که در چارچوب سیاست همسایگی و تقویت و ارتقای روابط منطقهای کمک کند. رئیسجمهور با بیان اینکه به دنبال تحول در روابط منطقهای در جهت تعامل، همکاری و همگرایی هستیم، تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران ثابت کرده است همیشه در کنار منافع کشورها و ملتهای مستقل میایستد. ما در دوران سختی دوستی خود را به همه کشورهای منطقه ثابت کردهایم. بسیاری از کشورهای منطقه این حقیقت را درک کردهاند و در این زمینه تجربیات مشابهی دارند.
* مسائل منطقه راهحل نظامی ندارد
رئیسجمهور در ادامه با اشاره به مذاکرات هستهای ایران و 1+4 گفت: جمهوری اسلامی ایران فاتح ۲ میدان جنگ علیه تروریسم و کارزار فشار حداکثری اقتصادی بوده است. آمریکا باید اراده خود را برای برداشتن تحریمهای اصلی به اثبات برساند. برای رسیدن به توافق «تأمین منافع ملت ایران بویژه لغو تحریمها»، «تضمین معتبر» و «بسته شدن پرونده ادعاهای سیاسی»، ضروری است. وی خاطرنشان کرد: اکنون واضح است که منطقه ما وارد مرحله جدیدی شده است. بعد از چند دهه حضور متجاوزانه و اشغالگرانه نیروهای سلطهگر، منطقه در حال بازگشت به دست ملتهای منطقه است و این پیروزی ممکن نبود و نیست مگر با مقاومت ملتها. رئیسی با اشاره به اینکه کشورهای منطقه باید با رایزنی و گفتوگوهای بیشتر مدیریت بحرانها و حلوفصل مسائل را به صورت درونمنطقهای پیگیری و عملیاتی کنند، ادامه داد: درس مهم تحولات چند دهه گذشته این است که اول تجاوزگری محکوم به شکست است، دوم مقاومت جواب میدهد و سوم اینکه هیچ یک از مسائل منطقه راهحل نظامی ندارد. رئیسجمهور با اشاره به مباحث مطرحشده در دیدار امیر قطر گفت: درباره مسائل منطقهای از جمله مبارزه با تروریسم، وضعیت افغانستان و قاچاق مواد مخدر نیز تبادلنظر کرده و توافق کردیم که مبارزه با تروریسم و اشکال مختلف آن یکی از اولویتهای ما است. توانمندیهای ایران در مبارزه موفق با تروریسم در سوریه و عراق، قدرتی امنیتساز نهتنها برای منطقه بلکه برای جهان محسوب میشود. وی با اشاره به صحبتهای مطرحشده درباره یمن ادامه داد: رفع حصر این ملت مظلوم یک الزام بشردوستانه است. تنها راهحل بحران یمن، توقف تجاوز و گفتوگوهای یمنی- یمنی است.
رئیسی همچنین بعد از دیدار روز گذشته با امیر قطر با انتشار توئیتی در صفحه توئیتر خود نوشت: ایران برادری خود را در دورانهای سخت به ملتهای منطقه ثابت کرده و امروز فاتح دو میدان علیه تروریسم تکفیری و مبارزه با فشار حداکثری آمریکاست. تحولات منطقه بخوبی نشان داد تنها مقاومت جواب میدهد.
* امیدوار به توافقی هستیم که حق استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای را تضمین کند
شیخ تمیم بن حمد آلثانی نیز در این نشست خبری با ابراز خرسندی از امضای چند توافقنامه و یادداشتتفاهم بین قطر و جمهوری اسلامی ایران، گفت: با رئیسجمهوری اسلامی ایران درباره مسائل منطقهای و بینالمللی، امنیت و ثبات منطقه گفتوگو کردیم و در این نشست بر حل اختلافات و مقابله با چالشهایی که منطقه با آن مواجه است، تأکید داشتیم. امیر قطر که چندی پیش نیز راهی واشنگتن شده و با مقامات آمریکایی دیدار و گفتوگو کرده بود با اعلام آمادگی کشورش برای کمک به ایران برای رسیدن به توافق خوب و امنیتآفرین تأکید کرد: دولت قطر با تمام توان مسیر مذاکرات را پیگیری میکند و امیدوار است در آینده نزدیک مسأله هستهای ایران حل و به توافقنامهای منجر شود که همه طرفها از آن راضی شوند و حق کشورها برای استفاده صلحآمیز بر اساس معاهدات بینالمللی محترم شمرده شود. وی ادامه داد: با رئیسجمهوری اسلامی ایران درباره مسأله فلسطین هم که مسأله اصلی منطقه است صحبت و بر ضرورت توقف تجاوزات اسرائیل علیه ملت فلسطین و ایجاد راهحلی برای احقاق حق فلسطینیها در تعیین سرنوشت خودشان و زندگی مسالمتآمیز و با کرامت آنها بر اساس قطعنامههای بینالمللی تأکید کردیم. امیر قطر همچنین افزود: درباره مسائل افغانستان، سوریه و یمن هم در این نشست صحبت کردیم و امیدواریم برای این مسائل راهحل مسالمتآمیزی در نزدیکترین فرصت ممکن فراهم شود.
***
فصل تازه همکاری 2 شریک و همسایه
روابط ایران و قطر به حدی دارای اهمیت و در عین حال همکاریجویانه است که سیدابراهیم رئیسی نخستین سفر منطقهای خود را به دوحه انجام دهد. روابط این 2 همسایه همیشه در فضای مثبتی که ناشی از نگاه مقامات ۲ کشور به یکدیگر بوده پیش رفته است و در هیچ مقطعی رابطه 2 کشور به سمت تخاصم میل پیدا نکرده است.
در سابقه روابط 2 کشور موارد متعدد فراوانی از حسن اعتماد و روح همکاریجویانه به چشم میخورد. به عنوان نمونه ایران از نخستین کشورهایی بود که استقلال قطر را به رسمیت شناخت. همچنین قطر در میانه مناقشه هستهای ایران با آمریکا و برخی متحدانش به عنوان عضو غیردائم شورای امنیت سازمان ملل در جریان رایگیری پیشنویس نخستین قطعنامه ضدایرانی این شورا به آن رای منفی داد که در نگاه کارشناسان و ناظران جهانی اقدامی غیرمنتظره محسوب میشد. افزون بر سابقه خوب رابطه ۲ کشور، در سایه تحولاتی که در عرصه جهانی و محیط آنارشیک بینالملل در جریان است -که بارزترین آن خروج تدریجی ایالات متحده از منطقه غرب آسیا و کاهش نقش این کشور در خاورمیانه است- دوحه، تهران را شریکی قابل اعتماد برای اتکا به این همسایه خود برای حفظ ثبات در منطقه میداند. پیشتر پس از محاصره اقتصادی قطر توسط سعودی و متحدان منطقهایاش و در پی آن کمک بیشائبه تهران به قطر، دوحه مزایای همکاری و ارتقای سطح روابط با ایران را به طور عینی آزموده است. در چنین شرایطی با شکلگیری افقهای جدید همکاری که انتظار میرود در جریان سفر رئیسی به قطر بستر اجرای طرحهای مشترک دارای منافع راهبردی برای 2 کشور را فراهم آورد، اهمیت این رابطه از سوی امیر قطر روز گذشته در کنفرانس خبری با رئیسی بیان شد؛ جایی که او عنوان کرد امیدوار است این سفر فصل جدیدی در روابط میان ایران و قطر باشد. شیخ تیم بن حمد تصریح کرد: درباره مسائل منطقهای و بینالمللی که برای قطر و ایران مهم است و در رأس آنها، امنیت و ثبات منطقه گفتوگو کردیم. تأکید کردیم گفتوگو بهترین راه برای حل اختلافات و مقابله با چالشهاست. موضوع انرژی که این روزها به واسطه بحران اوکراین دوباره به کانون توجهات جهانی تبدیل شده است از مباحث اساسی است که ایران و قطر سهم بسزایی در آن دارند. سفر رئیسجمهور به دعوت «شیخ تمیم بن حمد آلثانی» امیر قطر بوده و حجتالاسلام رئیسی قرار است در ششمین نشست کشورهای صادرکننده گاز که امروز در دوحه برگزار میشود، شرکت کند. مجمع کشورهای صادرکننده گاز با ابتکار ایران با هدف تنظیم و کنترل قیمت گاز طبیعی در جهان با حمایت قطر و پشتیبانی روسیه تاسیس شد. در همین راستا همزمان با سفر رئیسجمهور به دوحه، روزنامه «الشرق» چاپ قطر، در گزارشی با اشاره به ابعاد روابط دوجانبه تهران- دوحه نوشت: در سالهای اخیر روابط تهران- دوحه شاهد پیشرفتی ملموس در تمام زمینههای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، بخشهای انرژی و همکاریهای مرزی بوده است. این نتیجه توجه مقامات ۲ کشور است که به گسترش روابط دوجانبه و توسعه آن اهتمام دارند و تلاش میکنند همکاریها را به بالاترین سطوح ارتقا دهند. روابط اقتصادی، هماهنگیهای سیاسی و فعالیت بخشهای انرژی مهمترین حوزههای همکاری تهران- دوحه هستند.
در ادامه گزارش الشرق آمده است: روابط دوستانه قطر و جمهوری اسلامی ایران از دهههای گذشته، بر اصولی همچون احترام و حسن همجواری بنا شده است و هماهنگی و مشورت بین ایران و قطر همچنان در برخی پروندههای منطقهای و بینالمللی ادامه دارد؛ پروندهها و موضوعاتی که شامل دغدغههای مشترک و امنیت ۲ کشور هستند.
این روزنامه با اشاره به روابط همکاریجویانه ۲ همسایه در زمینههای سیاسی، اقتصادی، امنیتی و بخشهای انرژی با هدف تامین صلح و ثبات در منطقه، افزود: تهران و دوحه روابط اقتصادی پایداری بویژه در صنایع نفت و گاز با یکدیگر دارند و ۲ کشور مهم صادرکننده گاز در جهان هستند. ایران و قطر در حال حاضر بزرگترین میدان گازی جهان را با ظرفیت ذخیره 50.97 تریلیون مترمکعب گاز به طور مشترک اداره میکنند.
الشرق ادامه داد: حجم تبادلات تجاری ۲ کشور در سال ۲۰۲۰ شاهد رشدی میلیارد دلاری بوده و انتظار میرود در سالهای آینده حدود 5 میلیارد دلار افزایش داشته باشد. سال ۲۰۱۴ دو کشور تفاهمنامهای مشترک برای ایجاد یک منطقه آزاد اقتصادی امضا کردند و پس از آن شهر بوشهر به عنوان منطقه اقتصادی مشترک با دوحه انتخاب شد؛ این تفاهمنامه همکاریهای دوجانبه بین ۲ کشور را تقویت و سطحی از رشد مداوم را در بازارهای ۲ کشور به وجود آورد.