رئیس‌جمهوری روسیه در پیامی به مناسبت «روز مدافع میهن» تأکید کرد تضمین توان دفاعی کشور، تأمین امنیت ملی و صلح و آرامش شهروندان، مهم‌ترین وظایف دولت است و مسکو آماده گفت‌وگوی صادقانه برای حل مشکلات بین‌المللی است. به گزارش خبرگزاری «تاس»، «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهوری فدراسیون روسیه دیروز چهارشنبه در پیامی ویدئویی به مناسبت «روز مدافع میهن» اعلام کرد روسیه آماده گفت‌وگوی شفاف و صادقانه درباره مسائل بین‌المللی است، در حالی که تضمین توان دفاعی کشور مهم‌ترین وظیفه دولت است. وی گفت: «در شرایط کنونی تضمین توان دفاعی کشورمان مهم‌ترین وظیفه دولت است و نیروهای مسلح روسیه به عنوان تضمین‌کننده قابل اعتماد امنیت ملی، زندگی مسالمت‌آمیز و در صلح و ثبات شهروندان و توسعه پایدار و مترقی روسیه نقش بزرگی ایفا می‌کنند». پوتین یادآور شد: «ما شاهد هستیم وضعیت بین‌المللی چقدر دشوار شده و چه خطرات و چالش‌های جدیدی از جمله تضعیف سیستم کنترل تسلیحات یا افزایش فعالیت نظامی بلوک ناتو، پیش روی ما است. در عین حال پیشنهادات روسیه برای ایجاد یک سیستم امنیتی برابر و غیرقابل تقسیم که به طور قابل اعتماد از همه کشورها محافظت کند، بی‌پاسخ مانده است». رئیس‌جمهور روسیه گفت: «کشور ما همیشه آماده گفت‌وگوی مستقیم و صادقانه، برای جست‌وجوی راه‌حل‌های دیپلماتیک برای پیچیده‌ترین مشکلات است اما تکرار می‌کنم: منافع روسیه و امنیت شهروندان روس برای ما اولویت بی قید و شرط است، بنابراین ما به تلاش برای بهبود اوضاع ادامه خواهیم داد و ارتش و ناوگان دریایی و هوایی تلاش می‌کنند با افزایش توان رزمی خود، به آخرین فناوری‌های روز مجهز شوند». پوتین در بخش دیگری از سخنان خود آمادگی رزمی ارتش روسیه را ستود و گفت این کشور به توسعه سلاح‌های پیشرفته ادامه خواهد داد. رئیس‌جمهور روسیه افزود: ما توسعه سیستم‌های تسلیحاتی پیشرفته از جمله تسلیحات مافوق صوت و استفاده از فناوری‌های دیجیتال پیشرفته و عناصر هوش مصنوعی را در دستور کار قرار داده‌ایم. در واقع این تسلیحات  سلاح‌های آینده هستند که پتانسیل رزمی نیروهای مسلح ما را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهند».

 

* دکترین جدید سیاست خارجی روسیه

پروفسور سرگئی کاراگانوف، رئیس افتخاری شورای سیاست خارجی و دفاعی روسیه در مقاله‌ای با عنوان «دکترین پوتین؛ سیاست خارجی جدید روسیه» از ورود مسکو به دوره جدیدی از سیاست خارجی و لزوم پرداختن به الزامات این سیاست خارجی نوشت. او در ابتدای این مقاله آورده است: به نظر می‌رسد روسیه وارد دوره جدیدی از سیاست خارجی خود شده است. بیایید آن را «تخریب سازنده» مدل قبلی روابط با غرب بنامیم؛ بخش‌هایی از این طرز تفکر جدید در 15 سال گذشته دیده شده است- که با سخنرانی معروف ولادیمیر پوتین در مونیخ در سال 2007 شروع شد- اما خیلی چیزها تازه در حال روشن شدن است. در بخش دیگری از این مقاله آمده است: تخریب سازنده تهاجمی نیست. روسیه معتقد است قصد حمله به کسی یا از بین بردن آنها را ندارد. جهان خارج فرصت‌های ژئوپلیتیک بیشتری را برای توسعه (اقتصادی) میان‌مدت به روسیه می‌دهد. با یک استثنای بزرگ: گسترش ناتو و الحاق رسمی یا غیررسمی اوکراین (به ناتو) خطری را برای امنیت روسیه به همراه دارد که مسکو به سادگی آن را نمی‌پذیرد. روسیه پیشتاز است و مطمئن است برای دهه آینده، از نظر استراتژیک نسبتاً آسیب‌ناپذیر خواهد بود و در صورت بروز درگیری در مناطقی که در حوزه منافع خود رخ می‌دهد، قادر به «تسلط بر سناریوی تشدید تنش» خواهد بود. اولتیماتومی که روسیه در پایان سال 2021 به ایالات متحده و ناتو داد و از آنها خواست توسعه زیرساخت‌های نظامی در نزدیکی مرزهای روسیه و گسترش آن به شرق را متوقف کنند، آغاز «تخریب سازنده» بود. هدف صرفا متوقف کردن سلطه خطرناک فشار ژئواستراتژیک غرب نیست، بلکه شروع ایجاد پایه‌ای برای نوع جدیدی از روابط بین روسیه و غرب است؛ متفاوت از آنچه در دهه 1990 روی آن استوار شده بود. توانایی‌های نظامی روسیه، بازگشت حس عدالت اخلاقی، درس‌های آموخته شده از اشتباهات گذشته و اتحاد نزدیک با چین می‌تواند به این معنا باشد که غرب که نقش یک دشمن را انتخاب کرده، منطقی خواهد بود، حتی اگر نه همیشه. سپس، در یک دهه یا زودتر، من امیدوارم سیستم جدیدی از امنیت و همکاری بین‌المللی ساخته شود که این بار کل اوراسیای بزرگ را شامل می‌شود و براساس اصول سازمان ملل و قوانین بین‌المللی خواهد بود، نه «قوانین» یکجانبه که غرب در دهه‌های اخیر سعی در تحمیل به جهان داشته است.

غرب می‌تواند با تحریم‌های ویرانگر ما را بترساند اما ما هم می‌توانیم با تهدید خودمان مبنی بر واکنش نامتقارن که اقتصادهای غربی را فلج می‌کند و کل جوامع را مختل می‌کند، از تحریم غرب جلوگیری کنیم. به طور طبیعی، مفید است که هر از گاهی به شرکای خود یادآوری کنیم جایگزینی برای همه این موارد سودمند وجود دارد. اگر روسیه سیاست‌های معقول اما قاطعانه (در داخل کشور نیز) را اجرا کند، با موفقیت (و نسبتا مسالمت آمیز) بر آخرین موج خصومت غرب غلبه خواهد کرد. 

در حین تلاش برای بهبود روابط خود با غرب (حتی اگر نیاز به داروی تلخی داشته باشد)، باید به خاطر داشته باشیم در حالی که از نظر فرهنگی به ما نزدیک است، زمان جهان غرب رو به اتمام است- در واقع، اکنون ۲ دهه است این اتفاق افتاد - چشم‌انداز و چالش‌های واقعی حال و آینده ما در شرق و جنوب است. اتخاذ موضع تندتر با کشورهای غربی نباید روسیه را از حفظ محوریت خود در شرق منحرف کند و ما شاهد کاهش سرعت این چرخش در ۲ یا ۳ سال گذشته بوده‌ایم بویژه وقتی نوبت به توسعه مناطق فراتر از کوه‌های اورال می‌رسد. 

 سرمایه‌گذاری در شرق، در توسعه سیبری بسیار مؤثرتر خواهد بود. با ایجاد شرایط مساعد کاری و زندگی، ما نه تنها شهروندان روسیه، بلکه افرادی را از سایر نقاط امپراتوری روسیه سابق، از جمله اوکراینی‌ها، جذب خواهیم کرد. امیدوار‌کننده‌ترین مسیر برای روسیه توسعه و تقویت روابط با چین است. مشارکت با پکن پتانسیل هر ۲ کشور را چندین برابر خواهد کرد. اگر غرب به سیاست‌های خصمانه خود ادامه دهد، فکر کردن به یک اتحاد دفاعی موقت ۵ ساله با چین غیرمنطقی نخواهد بود.