مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران با بیان اینکه استفاده از سامانه بومی معاملات در انتظار تصمیم‌گیری‌ سازمان بورس برای نحوه بهره‌برداری از سامانه است، گفت: در صورت اتخاذ تصمیمات لازم، این سامانه در سال ۱۴۰۱ به بهره‌برداری خواهد رسید. روح‌الله دهقان به آخرین اقدامات انجام شده برای استفاده از سامانه بومی معاملات در بازار سرمایه اشاره کرد و افزود: اکنون زیرساخت‌های فنی مربوط به استفاده از این سامانه در نظر گرفته شده است و فقط باید تصمیم‌گیری‌های مربوط به نحوه بهره‌برداری از آن انجام شود. وی ادامه داد: این تصمیم‌گیری بر عهده سازمان بورس و سایر ارکان بازار سرمایه است تا نحوه بهره‌برداری از این سامانه را مشخص کنند. دهقان خاطرنشان کرد: پیشنهاد ما این است که فعلا این سامانه برای بخش کوچکی از بازار به بهره‌برداری برسد تا قابلیت‌های خود را در میان فعالان بازار مورد اثبات قرار دهد. مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران اظهار داشت: اکنون در انتظار نتیجه تصمیم‌گیری‌ها هستیم تا جمع‌بندی‌های مورد نیاز و اطلاع‌رسانی لازم انجام شود. وی با بیان اینکه اکنون کارگروهی در سازمان بورس برای پیگیری این موضوع تشکیل شده است، افزود: این اتفاق به دلیل برخی تحولات ایجاد شده در سازمان بورس با تاخیر همراه شده است. به گفته دهقان، ممکن است در صورت اتمام تصمیم‌گیری‌ها، این سامانه در سال ۱۴۰۱ به بهره‌برداری برسد. 

 

* تأثیر سامانه بومی معاملات در سرعت بخشیدن به روند معاملات بازار سرمایه

مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران با بیان اینکه از زمان تصمیم‌گیری‌ها یک بازه زمانی ۶ تا ۹ ماهه جهت فرآیند بهره‌برداری سامانه در نظر گرفته می‌شود، گفت: سامانه معاملات باید به برخی سامانه‌ها مانند سامانه‌های نظارتی، سامانه‌های ثبت سفارش و سامانه‌های انتشار اطلاعات متصل شود تا بعد از آن بتوانیم اقدامات لازم برای انجام معاملات را در دستور کار قرار دهیم. وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه به‌کارگیری سامانه بومی معاملات تا چه میزان می‌تواند در سرعت بخشیدن به روند معاملات بازار سرمایه تاثیرگذار باشد، افزود: این سامانه از لحاظ زیرساختی و توسعه ابزارهای جدید می‌تواند بر سرعت‌بخشی به انجام معاملات اثرگذار باشد. دهقان گفت: این موضوع باید در نظر گرفته شود که سامانه بومی معاملات نمی‌تواند نقشی را در فاکتورهای اقتصادی بازار ایفا کند، بلکه فقط در افزایش سرعت پیاده‌سازی ابزارها و پشتیبانی از تعداد تراکنش بیشتر، کمک‌کننده خواهد بود. 

 

* رفع اختلالات ایجاد شده در بازار سرمایه با کمک سامانه بومی معاملات

مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران در پاسخ به سوالی دیگر در این زمینه که آیا با استفاده از سامانه بومی معاملات می‌توان امیدوار به رفع اختلالات ایجاد شده در بازار سرمایه بود، گفت: مشکلات ایجاد شده در سامانه معاملات طی سال گذشته، ناشی از حضور تعداد زیادی سهامدار و ورود حجم انبوهی از سرمایه‌گذاران تازه‌وارد به این بازار بود. وی گفت: چنین اتفاقی می‌تواند هر سامانه‌ای را تحت تاثیر خود قرار دهد و منجر به افزایش فشار در سامانه معاملات شود؛ بنابراین این مساله باعث کندی در فعالیت سامانه معاملات شده بود. دهقان تاکید کرد: سامانه معاملات بومی از ظرفیت بیشتری برای پشتیبانی معاملات برخوردار است؛ بنابراین با به‌کارگیری این سامانه مشکلات ناشی از افزایش بار روی سامانه معاملات رفع خواهد شد اما برخی مشکلات که ناشی از کارکرد سامانه‌های برخط شرکت‌های کارگزاری یا عملکرد سامانه‌های شرکت سپرده‌گذاری است از حوزه عملکردی سامانه بومی معاملات جدا شده و در محل خود مورد بررسی قرار می‌گیرد. مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران ادامه داد: اگر حضور افراد در بازار افزایش پیدا کند، سامانه بومی معاملات می‌تواند پاسخگوی انجام بهتر معاملات در بازار باشد. 

 

* افزایش تدریجی دامنه نوسان

بورس تهران از ابتدای شکل‌گیری تاکنون، مدل‌های مختلفی از دامنه نوسان را تجربه کرده است طوری که در برخی دوره‌های زمانی، دامنه نوسان متقارن و در برخی دوره‌ها، به‌ صورت نامتقارن تعیین شده است. همچنین به‌ دنبال برخی تغییرات بازار سهام، دامنه نوسان کاهش یافته و به ‌دنبال برخی تغییرات تصمیم‌ به افزایش دامنه نوسان گرفته شده است. در همین راستا روز گذشته نایب‌رئیس هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه مقرر شد دامنه نوسان بورس تا ١٠درصد تغییر کند، گفت: بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده قرار است دامنه نوسان در سال آینده و به صورت فصلی به صورت یک درصدی اضافه شود. 

به گزارش «وطن‌امروز»، یکی از اصلی‌ترین مطالبات سهامداران و کارشناسان در سال‌های پر افت و خیز بازار سرمایه (از سال ۹۷ تاکنون) حذف یا اصلاح «دامنه نوسان» است. آنها معتقدند دامنه نوسان تبدیل به سرعت‌گیری شده که سهامداران را آزار می‌دهد. 

همچنین یکی از عوامل اصلی که اکنون مانع ورود بسیاری از اشخاص علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه شده، وجود محدودیت‌های متعددی است که در دامنه نوسان قیمت وجود دارد. 

می‌توان گفت دامنه نوسان کارایی بازار را کاهش می‌دهد و از جمله تبعات منفی دامنه نوسان زمانی است که بحث صف‌نشینی رخ می‌دهد. دامنه نوسان باعث پدیده‌ای به نام «سرخطی زدن» می‌شود که افرادی با استفاده از آن اقدام به کلاهبرداری یا با زد و بندهایی اقدام به خرید و فروش رانتی می‌کنند. این پدیده موضوع عرفی در بورس‌های بزرگ جهان نیست و صرفا در کشورهای محدودی وجود دارد. از سوی دیگر یکی از مؤلفه‌های مهم بازارهای سرمایه، نقدشوندگی سرمایه‌گذاری است، یعنی سهامدار بتواند ورود و خروج سرمایه را براحتی داشته باشد، در حالی که وجود متغیر دامنه نوسان این مؤلفه را تحت تاثیر منفی قرار می‌دهد.