استقلال در دیدار با صنعت‌نفت آبادان با سیستم 4 دفاعه راهی میدان شد و در دقایقی از نیمه اول به وضوح شاهد نمایش درخشانی از این تیم بودیم. استقلال در طول این فصل در چند بازی به دلایل مختلف رو به بازی با سیستم ۴ دفاعه آورده و در مابقی فصل با سیستم ۳ دفاعه خودش وارد میدان شده است. بین نمایش استقلال در چیدمان ۳ دفاعه و ۴ دفاعه تفاوت چشمگیری از لحاظ عملکرد هجومی وجود دارد. 

در فوتبال باشگاهی ایران اکثر تیم‌های ما علاقه خاصی به بازی با دفاع فشرده دارند و همین قضیه هم‌ تیم‌های مدعی را به این فکر وامی‌دارد تا آنها هم با ارائه بازی منطقی‌تری به دنبال پیروزی باشند. برای مثال شما نگاهی به بازی‌های لیگ قهرمانان آسیای فصل گذشته بیندازید، جایی که ما شاهد بودیم تیم‌های کمتری به ساختار فشرده دفاعی علاقه‌مند بودند. همین تیم فرهاد مجیدی در مرحله گروهی آن رقابت‌ها در 6 بازی 14 گل به ثمر رساند و در هر بازی این تیم ما شاهد دیدارهایی پرگل و جذاب بودیم و حتی در تقابل با الهلال در مرحله حذفی هم ما شاهد بازی بسیار جذابی بودیم و استقلال با اینکه شکست خورد، موقعیت‌های زیادی خلق کرد. نتیجه‌گیری بحث ما این است که اکثر تیم‌های مدعی ایرانی مثل استقلال و پرسپولیس در رقابت‌های آسیایی بازی‌های جذاب‌تری را ارائه می‌دهند، چرا که ما در این رقابت‌ها کمتر شاهد حضور تیم‌هایی هستیم که فکر و ذکرشان دفاع فشرده باشد. 

 

* مهم‌ترین هدف تمام مکاتب فوتبالی

حالا با پذیرش این نکته که تیم‌های ایرانی با دفاع فشرده‌شان روی سبک بازی تیم‌های بزرگ تاثیر دارند، سراغ یک موضوع مهم در فوتبال می‌رویم؛ در پس پرده تمام تاکتیک‌های پیچیده و ساده فوتبال برای رسیدن به گل یک موضوع مهم‌تر از همه است، آن هم رسیدن به برتری عددی. یعنی شما به هر مکتب تاکتیکی و به هر سبکی وفادار باشید، برای رسیدن به گل باید اقداماتی در راستای رسیدن به برتری عددی داشته باشید. اگر تیمی با سیستم دفاعی را هم در نظر بگیرید، می‌بینید مدام به دنبال ضدحمله است، چرا؟ چون باید توازنی بین تعداد نفرات هجومی‌اش و مدافعان حریف برقرار کند و دقیقا از زمانی که مدافعان حریف شکل ندارند، استفاده کند. پس حالا به این قضیه می‌رسیم که برتری عددی تاثیر بسزایی در ایجاد موقعیت و حتی زیباتر کردن فوتبال دارد. 

 

* داستان آن یک نفر اضافه

حالا به نوعی دلیل تفاوت شکل بازی استقلال زمانی که با سیستم ۳ دفاعه بازی می‌کند و زمانی که با سیستم ۴ دفاعه بازی می‌کند پیدا شد؛ همان یک نفر اضافه. این تیم وقتی با ۳ دفاع راهی میدان می‌شود، عملا از خط جلوی خود یک بازیکن کم می‌کند و به خط دفاعی می‌دهد و همین قضیه ناخودآگاه باعث افت قابل توجه شدت حملات تیم می‌شود. استقلال این فصل ۲ بازی را با سیستم 1-3-2-4  آغاز کرد؛ دیدارهای رفت و برگشت مقابل نفت آبادان. در این 180 دقیقه هر زمانی که استقلال نیاز به گلزنی داشته، این تیم حملات پرتعداد و خطرناکی را شکل داد. شاید بگویید استقلال برای اینکه در این دیدار مدافعان میانی‌اش را در اختیار نداشت، به سمت این سیستم رفت اما آبی‌ها در دور رفت زمانی که به بحران مساوی و گل نزدن برخورد کرده بودند، به سمت این سیستم رفتند و نتیجه‌اش را هم دیدیم. استقلال در بازی رفت مقابل نفت آبادان xG1.83‌ را به ثبت رساند، عددی که بدون احتساب پنالتی، داده بسیار بزرگی برای استقلال در این فاکتور به حساب می‌آید. برای مثال 15 دقیقه ابتدایی بازی را به به یاد بیاورید؛ استقلال یک سکانس حمله را آغاز می‌کند و دامنه این حملات به چیزی حدود 2 یا 3 دقیقه می‌رسد و آبی‌ها در طول این مدت مدام به سمت دروازه نفت توپ را ارسال می‌کنند و باز هم سریعا پس از بازپس‌گیری توپ دوباره اقدام به حمله می‌کنند. در سیستم 1-3-2-4 آبی‌ها، مهره پشت مهاجم به تعریف واقعی خود می‌رسد و با حمایت ۲ بال کناری و فولبک‌ها که به جلو اضافه می‌شوند، این تیم از لحاظ هجومی بازی چشم‌نوازتری را ارائه می‌دهد. پس همین یک مهره اضافی تاثیر زیادی روی شکل بازی تیم دارد. 

به نظر می‌رسد فرهاد مجیدی فعلا باید چند بازی باقیمانده تا قهرمانی را به سلامت پشت سر بگذارد و برای فصل آینده سیستم 1-3-2-4 می‌تواند گزینه قابل تأملی برای این مربی باشد و به عنوان یک مربی جام‌دار به دنبال ساخت یک شکل بازی جذاب‌تر باشد تا انتقاداتی که نسبت به شکل بازی تیمش وجود دارد، از بین برود. برای داربی هم با توجه به اینکه استقلال در موضع برتر قرار دارد، عاقلانه است دست به ریسک نزند و با سیستم ۳ دفاعه به دنبال بردی منطقی یا یک مساوی باشد. آبی‌ها فعلا می‌توانند با سیستم ۳ دفاعه خود شرایط را بر وفق مرادشان جلو ببرند اما برای آنکه زیباتر بازی کنند و چشم‌نوازتر باشند، به همان یک نفر اضافه نیاز دارند.