گروه سیاسی: در میانه تنفس و وقفه دوباره در مذاکرات وین و تشدید رایزنی‌های دیپلماتیک، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران برای دیدار و گفت‌وگو با مقامات فدراسیون روسیه عازم مسکو شد. 

به گزارش «وطن‌امروز»، خواست روسیه از آمریکا مبنی بر اینکه تحریم‌های اعمال‌شده علیه مسکو پس از جنگ اوکراین مانعی بر سر راه همکاری‌های روسیه با ایران ایجاد نکند با موج‌سازی دولت بایدن و شرکای اروپایی واشنگتن به سنگ‌اندازی روسیه در مسیر نهایی شدن مذاکرات وین و دستیابی به توافق تعبیر شد. 

در همین حال روز گذشته وال‌استریت ژورنال در ادامه گمانه‌زنی‌ها به نقل از یک مقام ارشد در دولت آمریکا مدعی شد واشنگتن با خواست روسیه برای معاف شدن از تحریم‌ها برای اجرای برجام مخالف است و یک هفته به مسکو مهلت داده که این درخواست را پس بگیرد. 

روزنامه آمریکایی همچنین از قول این مقام آمریکایی که نام وی اعلام نشده، نوشت: اگر کرملین از خواسته خود برای مستثنی شدن تحریم‌ها برای اجرای برجام کوتاه نیاید، آمریکا در پی توافقی خواهد رفت که روسیه را از برجام مستثنی کند. 

در شرایطی که دولت بایدن همچنان از پذیرش خطوط قرمز ایران برای انتفاع اقتصادی کشورمان طفره می‌رود و درخواست تضمین مسکو از واشنگتن بر پیچیدگی‌های کنونی مذاکرات افزوده است، پس از فعال شدن کانال دیپلماتیک دوحه برای میانجی‌گری میان تهران و واشنگتن، از نقطه نظر کارشناسان سفر رئیس دستگاه دیپلماسی ایران به روسیه مهم ارزیابی شده است. 

در این راستا سخنگوی وزارت امور خارجه روز گذشته با اعلام سفر وزیر امور خارجه به روسیه، درباره‌ روند مذاکرات وین گفت:‌ آقای امیرعبداللهیان در این سفر درباره چند موضوع دوجانبه و همچنین تحولات وین رایزنی‌ها و گفت‌وگوهایی با مقامات مسکو خواهد داشت. یکی دیگر از محورهای رایزنی‌ها در این سفر تحولات اوکراین است. ما همه باید مسؤولانه کمک کنیم که این جنگ به مناطق دیگر سرریز نکند، چرا که اوراسیا تحمل جنگ و بحران دیگری را ندارد. 

سعید خطیب‌زاده همچنین در ارتباط با اینکه برخی مقامات آمریکایی گفته‌اند در صورت کوتاه نیامدن روسیه از خواسته‌های مطرح‌شده در برجام ممکن است بدون حضور روسیه توافق انجام دهیم یا اینکه به سمت توافق موقت برویم و اینکه روسیه در توافق نباشد بنابراین موضع ایران در این ارتباط چیست، تصریح کرد: آمریکا باید اول برادری خود را ثابت کند و بعد ادعای ارث و میراث کند. آمریکا خود عضو برجام نیست که بخواهد درباره برجام، چگونگی برجام و اعضای برجام تصمیم بگیرد. بهتر است اول عضو متعهد برجام شود و بعد درباره اعضای دیگر صحبت کند. سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین گفت: آمریکا درخواست‌های شاذ و عجیب زیادی در جریان برگزاری این مذاکرات به کمیسیون مشترک برجام داده و در آنجا بحث شده است. آمریکا می‌داند اگر درخواستی بدهد همیشه به صورت غیرمستقیم به کمیسیون مشترک می‌آید و معمولا آنجا بحث می‌شود. وی ادامه داد:‌ آقای امیرعبداللهیان ابتدا عازم روسیه خواهد شد و بعد عازم تعدادی از کشورهای منطقه در حوزه شامات خواهد بود. ایشان چند سفر منطقه‌ای دیگر نیز در دستور کار دارد. ما دعوت برای شرکت در نشست سازمان همکاری اسلامی در پاکستان را نیز داریم. 

سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری درباره تنفس ایجادشده در جریان مذاکرات وین و پیش‌شرط‌های طرف روس در این مذاکرات و نقش این کشور در توقف مذاکرات گفت: ما طرف ثالثی در برجام نداریم. 4 کشور عضو برجام هستند به علاوه ایران،‌ کمیسیون مشترک برجام هم با حضور تمام اعضا شکل می‌گیرد. 

وی تأکید کرد: نباید فراموش کنیم آنچه در وین رخ می‌دهد برای اطمینان از بازگشت قابل راستی‌‌آزمایی و متعهدانه آمریکا به برجام است و اینکه آمریکا به تعهداتش ذیل این توافقنامه بین‌المللی که دارای مصوبه شورای امنیت سازمان ملل است،‌ عمل کند. 

خطیب‌زاده گفت:‌ همان طور که پیش از این نیز اعلام کرده‌ایم آنچه موضوع مذاکره بوده تعهدات آمریکاست. سخنگوی وزارت خارجه در ارتباط با خواسته‌های مطرح‌شده از سوی روسیه در جریان مذاکرات وین و تحلیل‌های منتشر شده مبنی بر اینکه این خواسته‌ها و نوع موضع‌گیری روسیه باعث توقف مذاکرات وین شده است،‌ اظهار کرد: آنچه درباره درخواست روسیه مطرح می‌شود به صورت رسمی، علنی و شفاف گفته شده است و ما نیز آن را دریافت کرده‌ایم. این موضوع باید در کمیسیون مشترک برجام بحث و گفت‌وگو شود مانند درخواست‌های درست و غلطی که پیش از این نیز توسط برخی طرف‌های برجامی مطرح شده و در کمیسیون مشترک برجام مورد بررسی قرار گرفته است. برخی از این درخواست‌ها تعدیل و برخی رد شده است. وی افزود: من چندین بار به صورت صریح گفته‌ام تحقق منافع ملت ایران تعیین‌کننده مسیر ما است. خطیب‌زاده تصریح کرد: فرو کاستن آنچه در وین اتفاق می‌افتد به یک درخواست روسیه، خواست آمریکاست تا مسؤولیت واشنگتن در شرایط کنونی به فراموشی سپرده شود. 

دیپلمات ارشد کشورمان با تأکید بر اینکه مسؤولیت وضعیت فعلی‌ای که در آن هستیم با آمریکاست،‌ اظهار کرد:‌ رویکرد روسیه و چین تا به امروز در مذاکرات سازنده بوده و در بین مذاکره‌کنندگان در وین در 11 ماه گذشته نزدیک‌ترین و حمایت‌گونه‌ترین بوده است و ما اطمینان داریم این مسیر تا پایان ادامه پیدا می‌کند. وی با بیان اینکه رایزنی‌ها و مذاکرات به‌‌رغم حضور هیات‌ها در پایتخت‌ها ادامه دارد تا آخرین گام‌ها برداشته شود، تصریح کرد:‌ آخرین گام‌ها همیشه سخت است. همه موضوعات در سبد آمریکاست و اگر امروز پاسخ مناسب بدهد و تصمیمات سیاسی درباره مسائل باقیمانده که کلیدی هستند بگیرد، هیات‌ها فردا می‌توانند به وین برگردند. خطیب‌زاده در بخش دیگری از صحبت‌های خود در پاسخ به سوالی گفت:‌ مقامات روسیه در گفت‌وگوهای خصوصی و در کمیسیون مشترک به این موضوع اشاره کرده‌اند که مانع هیچ توافق خوبی نمی‌شوند. وی افزود: اجازه ندهیم روایت‌های دیگر این وضعیت را به گونه‌ای دیگر تصویر کند. 

***