عقب نشینی آمریکا مقابل درخواست روسیه مبنی بر اینکه تحریمهای اعمالشده علیه این کشور پس از جنگ اوکراین مانعی برای همکاریهای تهران - مسکو ایجاد نکند
گروه سیاسی: وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که صبح روز گذشته در رأس هیأتی راهی مسکو شد با همتای روس خود سرگئی لاوروف، وزیر خارجه فدراسیون روسیه، گفتوگو و تبادلنظر کرد. به گزارش «وطنامروز»، این سفر در فضایی انجام شد که روند گفتوگوهای نهایی با تنفس و وقفهای جدید مواجه شده است؛ روندی که آمریکا و ۳ کشور اروپایی با آنچه عوامل خارجی میخوانند مسکو را به ایجاد بنبست در مذاکرات متهم کردهاند. این در حالی است که دولت بایدن از پذیرش برخی خطوط قرمز و روشن ایران که برای تضمین انتفاع اقتصادی از توافق برای کشورمان حیاتی است خودداری کرده است.
با این وصف، در جریان سفر رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان به مسکو، مقامات روسیه تلاش کردند روشن کنند مسکو در روند مذاکرات دستانداز ایجاد نکرده است. مقامات روسیه در همین راستا اعلام کردند توانستهاند تضمینهای لازم را از آمریکا اخذ کنند. وزیر خارجه روسیه در کنفرانس خبری مشترک با وزیر امور خارجه کشورمان با نفی اظهارات آمریکا درباره مانعتراشی روسیه در مذاکرات وین، گفت مسکو از واشنگتن در زمینه همکاریها در چارچوب برجام ضمانت کتبی دریافت کرد. سرگئی لاوروف گفت اظهارات آمریکا مبنی بر اینکه مسکو در حال مانعتراشی بر سر راه تلاشها در راستای احیای توافق هستهای است، صحت ندارد. وی اضافه کرد: روسیه تضمین کتبی از واشنگتن دریافت کرده است که تحریمهای اعمالشده بر مسکو در پی حمله روسیه به اوکراین مانع همکاری[با ایران] در چارچوب توافق نخواهد شد. این در حالی است که درخواست روسیه از آمریکا مبنی بر اینکه تحریمهای اعمالشده علیه مسکو پس از جنگ اوکراین مانعی بر سر راه همکاریهای روسیه با ایران ایجاد نکند با موجسازی دولت بایدن و شرکای اروپایی مواجه شده و به سنگاندازی روسیه در مسیر نهایی شدن توافق تعبیر و تفسیر شد. در همین حال رویترز گزارش داد یک مقام ارشد آمریکایی گفته مشارکت روسیه در پروژههای هستهای ایران مشمول تحریمها نیست. مقام آمریکایی گفت: «آمریکا مشارکت روسیه در پروژههای هستهای را که بخشی از اجرای کامل توافق هستهای ایران هستند مشمول تحریم قرار نمیدهد». وی در ادامه گفت: «تحریمهای جدید ضد روسیه ارتباطی با توافق هستهای ندارد و نباید هیچ تأثیری بر اجرای توافق داشته باشد».
* اظهارات امیرعبداللهیان و لاوروف
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه دیروز سهشنبه در دیدار با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران که به مسکو سفر کرده است، درباره روند اوضاع پیرامون اوکراین گفتوگو و تأکید کرد مقامات مسکو از مواضع اصولی و واقعبینانه جمهوری اسلامی ایران در قبال آنچه در اوکراین رخ میدهد، قدردانی میکنند.
وزیر خارجه روسیه ابراز اطمینان کرد مذاکرات وین برای ازسرگیری برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به خط پایان خود نزدیک شده است. سرگئی لاوروف در ابتدای مذاکره با همتای ایرانی خود گفت: «من مطمئن هستم با توجه به رسیدن به خط پایان مذاکرات مربوط به احیای کامل برنامه جامع اقدام برای حل و فصل اوضاع پیرامون برنامه هستهای ایران، چشماندازها بیش از پیش روشن و سازنده خواهند بود». وی یادآور شد گردش مبادلات تجاری بین روسیه و ایران بدون توجه به عوامل خارجی، به طور پیوسته در حال رشد است. به گفته وی، مسکو و تهران در حال آمادهسازی اسناد مهم و جدیدی هستند که باید کیفیت جدید مشارکت روسیه و ایران را اصلاح کرده و ارتقای روابط ۲ کشور را نشان دهد. وزیر امور خارجه ایران نیز گفت ملاقات امروز (سهشنبه) فرصت بسیار مهمی برای گفتوگو درباره رویدادهای کنونی در اوکراین و همچنین روند اوضاع در افغانستان، یمن، سوریه و همچنین سایر موضوعات مهم در عرصه بینالمللی است. امیرعبداللهیان تاکید کرد: صرف نظر از اینکه در عرصه بینالمللی چه اتفاقاتی رخ میدهد، توسعه روابط با کشورهای همسایه و فدراسیون روسیه، برای جمهوری اسلامی ایران اهمیت بسیار زیادی دارد.
وزرای خارجه روسیه و ایران پس از دیدار با یکدیگر، در نشست مشترک خبری پاسخگوی سوالات خبرنگاران شدند. وزیر خارجه ایران گفت: با وزیر خارجه اوکراین درباره مسائل دوجانبه گفتوگو کردیم. وزیر امور خارجه اوکراین در پیامی از من خواست آمادگی اوکراین را برای راهحل سیاسی این وضعیت به طرف روسی ابلاغ و اعلام کنم که طرف اوکراینی خواهان توقف جنگ است. امیرعبداللهیان همچنین با بیان اینکه «امروز درباره مذاکرات وین برای رفع تحریمهای یکجانبه علیه ایران گفتوگو کردیم»، تصریح کرد: روسیه هیچ مانعی برای رسیدن به توافق نخواهد بود و هیچ ارتباطی بین تحولات اوکراین و مذاکرات وین وجود نخواهد داشت. وی گفت: ما چنانچه با طرف آمریکایی درباره برخی مسائل باقیمانده که از خطوط قرمز اصلی جمهوری اسلامی ایران است به توافق برسیم و توافق نهایی در وین حاصل شود، بر مبنای گفتوگوهایی که امروز با آقای لاوروف داشتیم، روسیه همچنان که از ابتدای این دور از مذاکرات نقش بسیار مثبت و سازنده داشت تا پایان مذاکرات و رسیدن به یک توافق خوب، قوی و پایدار در کنار ایران خواهد بود و از رسیدن ایران به چنین توافقی حمایت خواهد کرد. وی درباره مذاکرات وین اظهار داشت: امیدواریم طرف آمریکایی دست از زیادهخواهی خود در دقایق نزدیک به توافق بردارد و بتوانیم در آینده نزدیک رسیدن به یک توافق خوب و پایدار را با حمایت همه طرفهایی که در مذاکرات وین حضور دارند اعلام کنیم. امیرعبداللهیان با بیان اینکه وقفه ایجاد شده در مذاکرات میتواند زمینهساز حل موضوعات باقیمانده و بازگشت نهایی همه طرفها به تعهداتشان در برجام باشد، تصریح کرد: حفظ منافع و اصول ایران مستقل و مقتدر و تامین منافع قطعی ملت ایران مورد اهتمام جدی ماست. امروز جمهوری اسلامی ایران یک کنشگر فعال، مستقل و تاثیرگذار است که در چارچوب سیاست خارجی متوازن خودش نه برای خود اقماری میطلبد و نه اقمار هیچ طرفی خواهد بود.لاوروف نیز در این باره گفت: امیرعبداللهیان پیام وزیر خارجه اوکراین را به من دادند و این جنگ باید متوقف شود. وزیر خارجه روسیه اظهار داشت: مذاکرات با امیرعبداللهیان در فضای دوستانه و مفیدی برگزار شد و ما مسیرهای آینده پیشروی دو کشور را بررسی و درباره آن بحث کردیم. وی از تهیه پیشنویس بزرگی میان ۲ کشور خبر داد و اضافه کرد: این قرارداد، سند بزرگ و مهمی است که در آن درباره اصول همکاری ما در عرصههای بینالمللی، تجاری و اقتصادی بحث شده است. وزیر خارجه فدراسیون روسیه تصریح کرد: این سند 82 درصد حجم روابط اقتصادی با ایران در دوران تحریمها را افزایش داده است.
لاوروف در ادامه تأکید کرد: هیچگونه تحریم غیرقانونی نمیتواند مانع رشد تصاعدی ایران و روسیه رو به جلو باشد. وی با بیان اینکه غربیها به سرپرستی آمریکا اصلی به نام نظم را به پیش میبرند که ما بر مبنای قاعده مخالف آن هستیم، گفت: ما به منشور ملل متحد و اصول آن پایبند هستیم و در چارچوب سازمان ملل پیش میرویم. لاوروف درباره مذاکرات لغو تحریمها نیز بیان کرد: ما خواهان احیای سریعتر برجام هستیم و آمریکاییها باید به این معاهده برگردند و تحریمهای غیرقانونی را لغو کنند. وی اظهار کرد: ما از همکاران ایرانی تشکر میکنیم، چراکه نگرانیهای ما را که دلیل آن آمریکاست، درک میکنند. خبرگزاری اینترفاکس به نقل از لاوروف نوشت: روسیه تضمینهایی از آمریکا دریافت کرده مبنی بر اینکه تحریمها بر همکاری میان ایران و روسیه در بخش هستهای اثرگذار نخواهد بود.
* واکنش ریابکوف به ادعای تلاش روسیه برای جلوگیری از احیای برجام
معاون وزیر خارجه روسیه در اظهاراتی ادعای تلاش مسکو برای جلوگیری از احیای توافق هستهای با ایران را رد کرد. سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه روز سهشنبه در جمع خبرنگاران تصریح کرد اتهامات درباره اینکه روسیه در تلاش است فرآیند احیای توافق جامع هستهای را تضعیف کند «بیاساس و اتکاناپذیر» است. وی در ادامه عنوان کرد هیچ کدام از طرفین، شرایط برای ازسرگیری توافق هستهای را ایجاد نکردهاند.
* توضیح کرملین درباره مواضع جدید برجامی روسیه
به گزارش ریانووستی، دیمیتری پسکوف، سخنگوی دفتر ریاستجمهوری روسیه سهشنبه در جمع خبرنگاران اعلام کرد: به عقیده مقامات مسکو، اکنون در زمان ازسرگیری توافق هستهای با ایران باید تحریمهای اعمالشده علیه روسیه نیز در نظر گرفته شود. سخنگوی کرملین در پاسخ به این سؤال خبرنگاران درباره اینکه آیا تفکیک توافق هستهای ایران و تحریمهای بینالمللی علیه روسیه امکانپذیر است، گفت: «واقعیت این است که تحریمهای اعمالشده علیه روسیه مستقیما منافع کشور ما را در چارچوب توافق هستهای با ایران و ادامه آن تحتتأثیر قرار میدهد، بنابراین این تحریمها باید مورد توجه قرار گیرد، این یک جنبه جدید از مساله است که نباید کنار گذاشته شود و باید مورد توجه قرار گیرد، این موضعگیری فدراسیون روسیه است که در ایالاتمتحده آمریکا نیز بهخوبی از آن اطلاع دارند».پسکوف افزود: «باید بدانید این موضوع هنوز غیرعلنی است. ما مشکل را بیان میکنیم، البته این مساله به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) مربوط میشود و نمیتوانیم کاملا علنی درباره آن صحبت کنیم، مسلما این موضوعی برای ادامه مذاکرات بوده و برای ما بسیار با اهمیت است».