گروه فرهنگ و هنر: بدون ‌شک محبوبیت سریال‌های مناسبتی از سریال‌های رمضانی شروع شد و در این میان نقطه عطف توجه مدیران رسانه ملی به تولید سریال‌های مناسبتی را که منجر به ایجاد جریانی در این حوزه شد باید «گمگشته» ساخته رامبد جوان دانست؛ سریالی که رمضان 1380 از شبکه سوم سیما روی آنتن رفت و تقریبا بعد از آن بود که روند سریال‌سازی مناسبتی برای ماه مبارک رمضان در تلویزیون تبدیل به یک روند ‌همیشگی و پرمخاطب شد. هر چند اوایل دهه 80 سریال‌هایی برای پخش از شبکه‌های اول و دوم سیما آماده شده بود اما تولید «گمگشته» و موفقیت آن در جلب نظر مخاطبان باعث شد نگاه مدیران رسانه ملی به این حوزه جدی‌ شود و در ادامه این مسیر سریال‌هایی چون «صاحبدلان»، «میوه ممنوعه»، «برای آخرین بار»، «زیر‌زمین»، «شکرانه»، «رسم عاشقی»، «در مسیر زاینده‌رود»، «او یک فرشته بود»، «کمکم کن»،«آخرین گناه»، «اغما»، «روز حسرت»، «پنجمین خورشید»، «ملکوت»، «سقوط یک فرشته»، «پنج کیلومتر تا بهشت»، «پشت‌کنکوری‌ها»، «رانت‌خوار کوچک»، «خانه به دوش»، «متهم گریخت»، «بزنگاه»، «پایتخت»، «دودکش»، «پادری»، «دردسرهای عظیم 2» و «سه‌دونگ، سه‌دونگ» توانستند لبخند رضایت را بر لب مخاطبان سریال‌های ماه رمضان بنشانند. اما متاسفانه باید گفت طی چند سال اخیر سریال‌های ماه رمضان از آن درخشش همیشگی فاصله گرفته‌اند و تنها یکی‌ دو مجموعه تا حدودی توانستند نظر مساعد برخی مخاطبان را جلب کنند. با شیوع ویروس کرونا و سخت شدن شرایط تولید سریال‌ها طی دو، سه سال اخیر از سطح کیفی سریال‌های ماه رمضان کاسته شد اما امسال به نظر می‌رسد با توجه به مساعدتر شدن شرایط کرونایی کشور در سال 1400، سریال‌های ماه رمضان 1401 از شرایط مناسب‌تری برخوردار باشند و تا حدودی بتوانند موفق‌تر عمل کنند. 

نکته بعدی که درباره سریال‌های ماه رمضان 1401 قابل توجه خواهد بود، این است که سریال‌های ماه رمضان بلافاصله پس از اتمام سریال‌های نوروزی روی آنتن می‌رود که این موضوع تاحدودی کار سریال‌های ماه رمضان را برای جذب مخاطب سخت‌تر خواهد کرد زیرا سریال‌های نوروزی 1401 تلویزیون در مجموع توانستند مخاطبان خود را راضی نگه دارند و اگر سریال‌های ویژه ماه رمضان از سطح کیفی پایین‌تری نسبت به سریال‌های نوروزی برخوردار باشند با واکنش منفی مخاطبان مواجه خواهد شد. به هر حال باید دید با شروع سریال‌های ماه رمضان این سریال‌ها همچون وعده سازندگان‌شان توانایی جلب نظر مساعد مخاطبان را دارند یا خیر. در ادامه نگاهی گذرا به سریال‌های ماه رمضانی 4 شبکه سیما که از امشب روی آنتن خواهند رفت شده است. 

 

تنها سریال طنز ماه رمضان

سریال «خوشنام» به کارگردانی علیرضا نجف‌زاده و تهیه‌کنندگی احمد زالی در ایام‌ ماه مبارک رمضان هر شب بعد از خبر ساعت ۲۱ از شبکه یک پخش خواهد شد. در خلاصه داستان این سریال می‌خوانیم: از مکافات عمل غافل مشو، گندم از گندم بروید، جو ز جو. عباس جمشیدی‌فر در این سریال نقش فریدون، امیر کربلایی‌زاده نقش ماشال داداش و حمید لولایی نیز نقش اوستا شفیع را ایفا می‌کنند. هومن حاجی‌عبداللهی، شهره لرستانی، فریده سپاه‌منصور، نیلوفر رجایی‌فر، محمدرضا داوودنژاد، مهرداد ضیایی، ساناز سماواتی، الهه جعفری، سیامک ادیب، سلمان خطی، فرزاد حاتمیان، سیدرضا حسینی، پروین ملکی و مهری‌ آل‌آقا بازیگران این سریال هستند و بتازگی هم رضا فیاضی به جمع بازیگران «خوشنام» پیوسته است. کارگردان این مجموعه تلویزیونی همچنین درباره موضوع و محتوای این سریال گفته بود: این سریال یک کمدیِ صرف خندیدن نیست، بلکه ملودرام شیرینی است که هم لحظات غم و گریه دارد و هم لحظات کمدی نشاط‌آور و شادی را به نمایش می‌گذارد. این کار به‌ جهت عمق محتوایی معنوی که دارد حتی می‌تواند جزو کارهایی باشد که در ماه مبارک رمضان روی آنتن برود، چون قصه‌مان بر اساس توبه است و اعتقاد دارم ماه رمضان ماه شادی و میهمانی خداست و باید بهترین و شادترین‌ کارها پخش شود. 
 

ادامه قصه جوانانه

سریال «از سرنوشت ۴» به کارگردانی محمدرضا خردمندان و تهیه‌کنندگی اکبر تحویلیان در ماه رمضان از شبکه ۲ سیما پخش می‌شود. «از سرنوشت» تاکنون ۳ فصل را پشت سر گذاشته و فصل چهارم موانع تولید داخل بر سر راه جوانان و تشویق به تولید دانش‌بنیان را دنبال می‌کند. علی‌اکبر تحویلیان، تهیه‌کننده این مجموعه تلویزیونی گفت: فصل چهارم به‌ صورت گسترده‌تر وارد موضوع تولید ملی می‌شود. این فصل با آزاد شدن هاشم از زندان آغاز می‌شود و در ادامه اتفاقی می‌افتد که زندگی هاشم و سهراب را تحت تأثیر قرار می‌دهد و همین باعث جذابیت قصه برای مخاطبانی می‌شود که 4 فصل با این سریال همراه بودند. همچنین محوریت این فصل درباره تولید ملی، حمایت و مانع‌زدایی‌ها، دغدغه جوان‌ها و انگیزه دادن به جوان‌ها، آسیب‌شناسی ازدواج، خودباوری، تعامل و ‌اعتماد به جوان‌هاست. برخی بازیگران «از سرنوشت ۴» عبارتند از: مجید واشقانی، حسین پاکدل، لیلا بلوکات، رضا داوودنژاد، ساناز سعیدی، سید مهرداد ضیایی، نگین صدق‌گویا، سولماز غنی، مائده طهماسبی و رضا بنفشه‌خواه. «از سرنوشت ۴» محصول گروه فیلم و سریال شبکه ۲ سیماست که هر شب ساعت ۲۱:۳۰ به روی آنتن‌ می‌رود. 
 

سریال نوروزی‌ای که به ماه رمضان رسید

شبکه 3 سیما، پخش فصل دوم سریال «نجلا» به کارگردانی خیرالله تقیانی‌پور و تهیه‌کنندگی سعید سعدی را که از اول فروردین آغاز کرده تا پایان ماه رمضان ادامه می‌دهد. این سریال در ساعت ۲۰ و ۴۵ دقیقه پخش می‌شود. فصل یکم «نجلا»، مهر ۱۳۹۹ همزمان با اربعین حسینی روی آنتن رفت و حسام منظور، محیا دهقانی، ملیکا شریفی‌نیا، مصطفی ساسانی، سوگل طهماسبی، ایوب آقاخانی، مرتضی شاه‌کرم، بدرالسادات برنجانی، محسن پوشایی، هدایت هاشمی، سیدمهرداد ضیایی و آزیتا حاجیان برخی بازیگرانی هستند که در این سریال به ایفای نقش می‌پردازند. یکی از اتفاقاتی که کار را برای سایر سریال‌های رمضانی شبکه‌های دیگر سخت می‌کند جا افتادن مجموعه نجلا روی آنتن است، چرا که زودتر از دیگر سریال‌های رمضانی پخش خود را آغاز کرده د و عقبه خوب محتوایی و استقبال مخاطبان از فصل اول «نجلا» می‌تواند رقیبی جدی در ماراتن سریال‌های ماه رمضان باشد. قصه سریال نجلا در سال 1358 می‌گذرد. نجلا در اوضاع آشفته و ناامنی‌ها به عبد که عاشق او شده است وعده‌ای می‌دهد که طی آن اگر عبد بتواند او را از مرز ایران و عراق رد کند و به زیارت اربعین برسد، در قبال عشقش به او پاسخ مثبت می‌دهد اما همه اینها در طول مسیر دستخوش اتفاق‌هایی می‌شود. قصه فصل دوم از مسیر بازگشت از کربلا به نجف روایت می‌شود و تمرکز آن بیشتر روی حصر آبادان است. نجلا سریال عاشقانه‌ای را روایت می‌کند که همچنان در بستر تاریخی و حوادث جذاب و گیرا، کاراکترهایش را پیش می‌برد. 
 

ملودرام اجتماعی در شبکه ۵

«مسافران شهر» سریال رمضانی شبکه ۵ است. این سریال که در ژانر ملودرام اجتماعی به معضلات روز جامعه می‌پردازد، نگاهی ویژه به رزمندگان دوران ۸ سال دفاع‌مقدس و ایثارگران دارد. سریال «مسافران شهر» به صورت اپیزودیک طراحی شده و هر اپیزود حول یک شخصیت اصلی و با داستانی متفاوت در چند قسمت است که یک خط داستانی مشترک، همه اپیزودها را به هم مرتبط کرده است. تهیه‌کننده «مسافران شهر» پرویز امیری است و سیروس حسن‌پور و احمد معظمی از جمله کارگردان‌های این سریال‌اند. از بازیگران «مسافران شهر» می‌توان به حبیب دهقان‌نسب، اسماعیل محرابی، ویدا جوان، آشا محرابی، شهرام قائدی، پوراندخت مهیمن، فریبا کوثری، شهرزاد کمال‌زاده و نسرین نکیسا اشاره کرد. سریال «مسافران شهر» از ابتدای ماه مبارک رمضان، هر شب ساعت ۲۰ از شبکه ۵ سیما پخش می‌شود و تکرار آن ساعت ۲۳ خواهد بود.