همزمان با اعلان رسمی تلفات رزم‌ناو غرق شده روسی توسط وزارت دفاع این کشور، نقش کشورهای خارجی در این سانحه آشکارتر می‌شود. 

وزارت دفاع روسیه اعلام کرد یک خدمه ناو ماسکوا که 10 روز پیش در دریای سیاه هدف قرار گرفت و غرق شد، کشته شده و ۲۷ خدمه دیگر مفقود شده‌اند. 

 به گزارش اسپوتنیک، روسیه همچنین از نجات ۳۹۶ خدمه دیگر این رزم‌ناو خبر داد که به سلامت به پایگاه اصلی‌شان در شرق دریای سیاه بازگشته‌اند. 

بر اساس بیانیه رسمی وزارت دفاع روسیه، این کشتی جنگی پرچمدار در حالی که به سمت بندر مقصد در حال حرکت بود، به دلیل آسیب‌ دیدن بدنه‌اش در جریان آتش‌سوزی ناشی از انفجار مهمات، تعادل خود را از دست داد و در دریای توفانی غرق شد. 

شنبه هفته گذشته بود که منابع رسمی روسیه، فیلم سان دیدن دریادار نیکولای یومنوف، فرمانده کل ناوگان سواستوپول نیروی دریایی روسیه از حدود 100 ملوان نجات یافته از رزم‌ناو ماسکوا را پخش کردند. 

با این حال روس‌ها هیچ‌گاه به طور شفاف علت آسیب اولیه‌ای که به بدنه این رزم‌ناو وارد شده بود را اعلام نکردند. 

نخستین‌بار این فرماندهی ارتش اوکراین بود که از هدف قرار دادن مهم‌ترین ناو روسیه در دریای سیاه که از مقر ناوگان سواستوپل کریمه مشغول عملیات بود، با موشک‌های هدایت شونده ضدکشتی موسوم به نپتون در جنوب بندر اودسا خبر داد. 

این موشک‌ که برای نخستین‌بار سال ۲۰۲۱ عملیاتی شد، بر اساس الگوی موشک ضد کشتی کایاک AS-۲۰دوران شوروی که مشابه موشک هارپون تولید آمریکاست، ساخته شده‌ است. 

ماکسیم مارچنکو، فرماندار اودسا در پیام تلگرامی اجرای این عملیات را توسط نیروهای مرزبانی در جزیره مار برشمرده بود. 

ماسکوا مهم‌ترین شناور روس‌ها در این عملیات بود. این رزم‌ناو سال ۱۹۸۲ به نیروی دریایی شوروی اضافه شد و یکی از ۳ رزم‌ناو موشک هدایت‌شونده کلاس اسلاواست. ۲ اسلاوای دیگر مارشال اوستینوف و واریاگ هستند که در مدیترانه فعالیت می‌کنند. 

البته ماسکوا نخستین کشتی جنگی روسیه نیست که در طول نبرد ۵۰ روزه اوکراین آسیب دیده است. پیش از این گزارش شده بود یک کشتی دیگر روسی در نزدیکی بندر بردیانسک اوکراین پس از حمله نیروهای اوکراینی غرق شده است. 

آنچه هنوز در پرده‌ای از ابهام قرار دارد، این است که چگونه اوکراینی‌ها موفق شدند سامانه پدافند هوایی ماسکوا را که نماد اقتدار روس‌هاست خنثی کنند. بر اساس اطلاعاتی که طرف اوکراینی داده است، پهپاد رزمی مشهور ساخت ترکیه‌ نقش اساسی در این حمله احتمالی داشته است. البته کلاهک موشک‌های پهپاد بیرقدار تی‌بی‌2 که به طور لیزری هدایت می‌شوند، کوچک‌تر از آن هستند که بتوانند به یک رزم‌ناو آسیب جدی وارد کنند، مگر آنکه توانسته باشند کلاهک‌های موشک‌های سوار بر رزم‌ناو ماسکووا را با دقتی بسیار بالا مورد اصابت قرار دهند. 

همچنین این گمانه‌زنی وجود دارد که یک بمباران اولیه توسط چندین پهپاد می‌توانسته سامانه پدافند موشکی رزم‌ناو روسی را گمراه کرده باشد. در پی این گمراه‌سازی ۲ موشک نپتون که در سطحی پایین پرواز می‌کنند و قابل تشخیص برای رادارها نیستند، به سوی این رزم‌ناو شلیک شده‌اند. 

فرض اصلی اما آنجاست که پهپاد بیرقدار تی‌بی‌2 که به طور وسیع در جنگ اوکراین مورد استفاده قرار گرفته، به ‌احتمال زیاد مختصات هدف را به پایگاه موشک‌های نپتون در ساحل جنوب غربی اوکراین انتقال داده به طوری که ۲ موشک کروز ضد کشتی توانسته‌اند بدون اینکه شناسایی شوند، به رزم‌ناو روسی برخورد کنند. 

از طرف دیگر روزنامه انگلیسی تایمز با اشاره به پرواز یک بوئینگ جاسوسی گشت دریایی و ضد زیردریایی P-۸ آمریکایی در حوالی منطقه هدف قرار گرفتن ماسکوا، احتمال داد موقعیت مکانی این کشتی روس را آمریکایی‌ها در اختیار اوکراین قرار داده باشند. 

بر اساس این گزارش، هواپیمای جاسوسی مزبور از پایگاه هوایی ناتو در جزیره سیسیل ایتالیا به ساحل دریای سیاه در رومانی پرواز و از آنجا موقعیت کشتی فرماندهی روسی را شناسایی کرده و در اختیار ارتش اوکراین قرار داده است. 

با این حال برخی منابع نزدیک به ارتش روسیه، به طور جدی روی فرض چهارمی کار می‌کنند که عملیات هدف قرار دادن رزم‌ناو پرچمدار نیروی دریایی این کشور در دریای سیاه به طور کامل توسط انگلیسی‌ها سازماندهی شده است.  گفته می‌شود نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا از ماه‌ها پیش برای ضربه زدن به نیروی دریایی روسیه در دریای سیاه برنامه‌ریزی کرده بود و حال جنگ اوکراین را بهترین فرصت برای اجرای عملیات خود دیده است. 

یک منبع امنیتی روس به روزنامه ماسکوفسکی کامسامولتس نزدیک به کرملین گفته است پس از رسوایی بزرگ نیروی دریایی انگلیس در دریای سیاه که اوایل تابستان گذشته رخ داد، لندن به دنبال انتقام بود. در آن رویداد، یک فروند رزم‌ناو و یک فروند سوخو24 به سوی یک ناو انگلیسی کلاس مدافع در دریای سیاه که وارد آب‌های سرزمینی روسیه شده بود، شلیک هشدار انجام دادند. متعاقب آن طی یکی از بزرگ‌ترین رسوایی‌های نظامی معاصر بریتانیا، برنامه سری ناوهای این کشور در دریای سیاه که به شکل نامعلومی از مقر نیروی دریایی سلطنتی خارج شده بود، در یک سطل آشغال کشف شد. 

بر اساس این گزارش، همچنین شرکت‌های نظامی و هوایی انگلیسی در پشت پرده توسعه، ساخت، بهره‌برداری، ناوبری و عملیات پهپادهای رزمی جدید ترکیه از جمله سری بیرقدار قرار دارند که عملیات اوکراین نیز جدا از این موضوع نیست.