مهدی جابری: اسفند سال گذشته (همزمان با روز درختکاری و هفته منابع طبیعی) بود که رهبر حکیم انقلاب ضمن تاکید بر ضرورت حفظ محیطزیست، «حفاظت از حیات وحش» را مسالهای حائز اهمیت برشمردند. این نشان میدهد ما در این نقطه، ضعف اساسی داریم و باید در پی جبران و رفع آن باشیم.
تلف شدن ۲ قلاده پلنگ و خرس قهوهای در استانهای مازندران و اردبیل، آن هم به خاطر ناآگاهی مردم و نهادهای محلی از چگونگی مواجهه با این حیوانات، زنگ خطر جدی را در زمینه حفاظت از حیات وحش بویژه گونههای نادر به صدا درآورد.
برخی استانهای کشور هر چند از نظر تنوع زیستی و حضور گونههای حیات وحش بسیار غنی هستند اما وقوع این ۲ اتفاق تلخ به فاصله کمتر از 48 ساعت، نشاندهنده آن است که آموزشها و امکانات تخصصی به میزان لازم در چنین مناطقی وجود ندارد. تلاش برای زندهگیری خرس قهوهای با توسل به ابزاری همچون تراکتور، لودر و موتوسیکلت و همچنین ترساندن پلنگ و شلیک به او از فاصله نزدیک و با ابزار غیراصولی را باید طنز تلخ حیات وحش ایران دانست؛ موضوعی که هر از گاهی تکرار و موجب تاسف و تاثر کارشناسان و افکار عمومی میشود اما گویا با این شرایط نمیتوان نقطه پایانی بر آن متصور بود. جای خالی فرهنگسازی و آموزش عمومی در چنین اتفاقاتی بشدت احساس میشود و این سوالات و ابهامات را ایجاد میکند: «رسانههای محلی بویژه شبکههای تلویزیونی و رادیویی در استانهایی که میزبان گونههای حیات وحش هستند، چه برنامههای مستمر و موثری برای آگاهیبخشی به شهروندان دارند؟ چرا کمبود تجهیزات تخصصی برای زندهگیری حیوانات اطلاعرسانی نمیشود و مطالبهای به صورت جدی در این زمینه وجود ندارد؟ آیا مقامات محلی برای جبران کمبودها و تامین نیازهای اساسی حیات وحش پیگیریهای لازم را انجام دادهاند؟»
هرچند رئیس فراکسیون محیطزیست مجلس، فقر تجهیزات را دلیل تلف شدن گونههای حیات وحش دانسته است اما باید فقر آگاهی و فقر فرهنگسازی را هم در این زمینه دخیل دانست. این نوع فقرها باید به صورت همزمان درمان شود تا حیات وحش ایران از تونل وحشتی که در آن گرفتار شده است، خارج شود.
هر چند تعداد زیادی از مردم برای محیطزیست و حیات وحش احترام قائل هستند اما همان تعداد اندکی که هنوز این بینش و نگرش را ندارند، میتوانند آسیبرسان باشند. همه ما انسانها در همه جای دنیا باید یاد بگیریم به محیطزیست و حیات وحش احترام بگذاریم و بدانیم دوره رفتارهای ناشیانه و وحشیانه در این حوزه سپری شده و به پایان رسیده است.