رئیس‌جمهوری و نخست‌وزیر فنلاند دیروز رسما اعلام کردند این کشور درخواست عضویت خود در ناتو را ارسال خواهد کرد. این درحالی است که اعضای ناتو هنوز نظر مثبت ترکیه به عنوان تنها عضو این ائتلاف را که مخالف الحاق فنلاند و سوئد به ناتو است، جلب نکرده‌اند. به گزارش رویترز، «گرلیک رادمن» وزیر خارجه کرواسی نیز اعلام کرد مذاکرات ترکیه با سوئد و فنلاند بر سر عضویت این دو کشور در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی در مسیر خوبی قرار دارد. رادمن دیروز در نشست وزیران خارجه ناتو در برلین به خبرنگاران گفت: گفت‌وگوها در مسیر خوبی قرار دارد و امیدواریم یک نتیجه خوب برای نشان دادن همبستگی و کلام واحد داشته باشیم. «بوگدان آئورسکو» همتای رومانیایی او هم گفت تسریع در پیشبرد روند عضویت کشورهای شمال اروپا برای ارسال یک پیام به روسیه مهم است. پس از توصیه پارلمان سوئد برای عضویت این کشور در ناتو، دولت فنلاند نیز در یک جلسه مشترک تصمیم به ارسال درخواست عضویت در این ائتلاف نظامی گرفت. این تحولات در شرایطی در حال رخ دادن است که ترکیه تاکنون چراغ سبز به پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو نشان نداده است. رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه روز جمعه گفت عضویت استکهلم و هلسینکی در ناتو مثبت نیست و آنها از ناتو علیه آنکارا استفاده می‌کنند. «مانفرد وبر» رئیس بزرگ‌ترین گروه پارلمان اتحادیه اروپایی، حزب مردم اروپا (EPP)، ترکیه را تهدید کرد در صورت تصمیم‌گیری برای ممانعت از عضویت فنلاند و سوئد، در ناتو منزوی خواهد شد. به گزارش خبرگزاری «اسپوتنیک»، وبر گفت: هر کسی که وحدت ناتو را زیر سوال ببرد، خود را در این جامعه منزوی خواهد کرد. این قانونگذار اتحادیه اروپایی در ادامه تاکید کرد اگر فنلاند و سوئد خواستار پیوستن به ناتو هستند، باید اجازه داده شود. وبر مدعی شد هیچ دلیل منطقی برای رد حق پیوستن ۲ کشور مذکور به این اتحاد نظامی وجود ندارد. 

 

* چرا ترکیه مخالف پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو است؟

تبدیل برخی کشورهای حوزه اسکاندیناوی بویژه سوئد و فنلاند به پایگاه مخالفان دولت آنکارا موجب شده مقامات ارشد ترکیه موضع قاطعی علیه پیوستن استکهلم و هلسینکی به ناتو بگیرند. خبرگزاری آناتولی ترکیه در گزارشی تحت عنوان «سوئد و فنلاند، میهمانسرای تروریست‌ها» به تلاش‌های ترکیه برای امن‌سازی مرزهای خود از طریق انجام عملیات علیه عوامل «پ‌ک‌ک»(حزب کارگران کردستان) و  یگان‌های مدافع خلق (شاخه سوری پ‌‌ک‌‌ک) اشاره کرد و نوشت: «پکا هاویستو» وزیر خارجه فنلاند از جمله معدود افرادی بود که اکتبر ۲۰۱۹ عملیات ترکیه در مرزها علیه تروریست‌ها را محکوم کرد. «آنتی رینه» نخست‌وزیر فنلاند نیز در واکنش به عملیات ترکیه علیه تروریست‌ها، این اقدام را باعث بدتر شدن وضعیت انسانی در سوریه عنوان کرده بود. آناتولی از قطع صادرات تسلیحات فنلاند به ترکیه خبر داد و نوشت: دولت هلسینکی در اکتبر ۲۰۱۹ هر گونه فروش تسلیحات به ترکیه را ممنوع کرد.  آناتولی، فنلاند را مأمن هواداران «پ‌ک‌ک» و یگان‌های مدافع خلق عنوان کرد و نوشت: قطع صادرات تسلیحات از فنلاند به ترکیه اصلا عجیب نیست. این خبرگزاری به تظاهرات هواداران گروه‌های مخالف آنکارا در فنلاند اشاره کرد و نوشت: مراکز دیپلماتیک ترکیه در فنلاند همواره مورد هجمه هواداران «پ‌‌ک‌‌‌ک» بوده‌اند. آناتولی، بازگرداندن یک زن فنلاندی و ۲ فرزندش از اردوگاه الهول در شرق سوریه توسط دولت فنلاند را یادآور شد و نوشت: روابط فنلاند و «پ‌ک‌ک» فراتر از میزبانی هواداران این گروه است. خبرگزاری دولتی ترکیه نوشت: جز  «پ‌ک‌ک» و یگان‌های مدافع خلق، فنلاند میزبان سازمان تروریستی فتح‌الله گولن است که عامل کودتای شکست خورده ۲۰۱۶ بود. 

 

* ترکیه بر موضع خود در مخالفت با پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو خواهد ماند؟

ترکیه به عنوان کشوری که در 70 سال اخیر، تنها کشور اسلامی عضو پیمان نظامی ناتو بوده، به دنبال بازی‌های تازه‌ای است. بر اساس قوانین ناتو، هر کدام از اعضای این پیمان می‌تواند به شکل مستقل، عضویت یک کشور دیگر را وتو کند و اجازه ندهد تازه‌وارد، در جمع اعضا حضور پیدا کند. بر اساس همین قانون، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه ۲ روز پیش اعلام کرد نگرش مثبتی درباره پیوستن ۲ کشور مزبور ندارد. اردوغان معتقد است در عضویت یونان، خطای بزرگی رخ داده و حالا نباید آن خطا یک بار دیگر تکرار شود.

 به زعم رئیس‌جمهور ترکیه، علاوه بر یونان، کشورهای اسکاندیناوی نظیر سوئد، دانمارک، نروژ و فنلاند، به لانه تردد تروریست‌ها تبدیل شده‌اند. با این حال «ییلماز اوزدیل» روزنامه‌نگار مشهور ترکیه که از مخالفان اردوغان است و هواداران و خوانندگان میلیونی دارد، در ستون تحلیل خود در روزنامه سوزجو به شکلی تاریخی، به بررسی مواضع نخست‌وزیران و رؤسای‌جمهور ترکیه و رؤسای ستاد کل نیروهای مسلح این کشور در مواجهه با آمریکا و ناتو پرداخته است. نمونه‌ها و مصادیقی که در تحلیل جالب ییلماز اوزدیل آمده، نشان‌دهنده این است که هر جا کار آمریکا درباره ناتو با گیر و گرفت مواجه شده، به یکی از مقامات ترکیه یک مدال لیاقت داده و آب بر آتش ریخته است. حتی درباره بازگشت مجدد یونان به ناتو، با یک تماس تلفنی ساده مقامات ناتو، ترکیه به راحتی از تصمیم وتو عقب‌نشینی کرده و اجازه داد یونان مجددا به خانه خودش یعنی ناتو بازگردد. تحلیلگر روزنانه سوزجو بر این باور است سخنان اردوغان در بیان مخالفت با عضویت سوئد و فنلاند در جمع اعضای ناتو، بسیار سست‌تر از آن است که از آن بوی مخالفت قاطعانه به مشام برسد.