کد خبر: 248719تاریخ: 1401/2/27 00:00
کارشناسان بر ضرورت همراهی مردم و نهادهای متولی برای تحقق سیاست‌های جوانی جمعیت تأکید دارند
جوانه‌های جمعیت
اجرای موفق سیاست‌های جمعیتی مستلزم ایجاد عزم و اراده جدی در دستگاه‌های مربوط و نیز اعتماد عمومی به تحقق وعده‌های مطرح شده است تا شاهد همراهی آگاهانه مردم در این مسیر باشیم.
به گزارش «وطن‌امروز»، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌ها و موضوعات امروز کشور، مساله جمعیت است، چرا که در صورت تداوم وضعیت موجود، طی چند سال آینده با چالش و معضل پیری جمعیت مواجه خواهیم بود.
به‌رغم کم‌کاری‌های گذشته برای جلوگیری از پیری جمعیت، این روزها شاهد تلاش دولت برای حمایت از فرزندآوری هستیم. با این حال چنانچه همه نهادها همراهی لازم را نداشته باشند و البته اعتماد عمومی جامعه در این مسیر جلب نشود، همچنان نباید منتظر تاثیر مثبت تلاش دولت بود.
حسین مروتی، کارشناس حوزه جمعیت درباره رویکرد دولت سیزدهم در زمینه جوانی جمعیت و حمایت از خانواده به «وطن‌امروز» گفت: با توجه به تلاش همه‌جانبه دولت آقای رئیسی در اجرای سیاست‌های کلی رشد جمعیت و حمایت از خانواده، اقدامات خوبی در این زمینه انجام و به دستگاه‌های اجرایی ابلاغ شده است.
وی با بیان اینکه روز چهارشنبه (28 اردیبهشت) ستاد ملی جمعیت برای تسریع در روند اجرای مفاد سیاست‌های کلی جمعیت تشکیل جلسه می‌دهد، افزود: تاکنون پیش‌نویس‌های خوبی برای عملیاتی کردن طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده آماده شده است تا هر چه سریع‌تر به موضوع رشد جمعیت که از حساسیت خاصی برخوردار است پرداخته شود.
کارشناس حوزه جمعیت در پاسخ به اینکه «با توجه وضعیت اقتصادی مردم و تردید آنها برای فرزندآوری، چه اقداماتی باید برای ایجاد اعتماد در خانواده‌ها انجام شود» اظهار داشت: حمایت‌های قانونی در طرح جمعیت و جوانی کشور بخوبی در تمام ابعاد دیده شده است که می‌توان به ارائه مشوق‌ها و تسهیلات و نیز رفع موانع اقتصادی پیش روی خانواده‌هایی که صاحب فرزند می‌شوند اشاره داشت.
مروتی خاطرنشان کرد: در بعد فرهنگسازی نیز باید اقدامات رسانه‌ای، آموزشی و اطلاع‌رسانی دقیق در دستور کار رسانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی قرار گیرد تا شرایط فرزندآوری در کشور مهیا شود.
* تعلل برخی دستگاه‌ها در اجرای قانون جوانی جمعیت
رئیس کمیسیون مشترک حمایت از خانواده و جوانی جمعیت گفت: همه دیدگاه‌های مختلف درباره موضوع جمعیت شنیده شد تا قانون جوانی جمعیت به بهترین شکل ممکن نهایی و تصویب شود. امیرحسین بانکی‌پور در گردهمایی تخصصی فعالان هفته جمعیت در سراسر کشور به مناسبت هفته جمعیت گفت: مساله جمعیت مهم‌تر از برخی مسائل است، چرا که بی‌توجهی به آن باعث آسیب‌های جبران‌ناپذیر به کشور می‌شود. مخالفت افراطی با جمعیت یا به دلیل دشمنی با کشور است یا به دلیل اصرار بر روش‌های نادرست قبلی. وی دیوانسالاری دولتی یا تعارض منافع را از دیگر دلایل عدم تحقق سریع قانون جوانی جمعیت عنوان کرد و افزود: عدم همراهی در بدنه برخی دستگاه‌های اجرایی به دلیل همین مقاومت در برابر تغییر و اصرار بر سکون انجام می‌شود.
بانکی‌پور با اشاره به معطلی ۹ ماهه قانون جوانی جمعیت در نهادهای مختلف تصریح کرد: البته در این زمان طولانی همه دیدگاه‌های مختلف شنیده شده و سپس با چکش‌کاری کامل طرح قانون به بهترین شکل ممکن نهایی و تصویب شد.
رئیس کمیسیون مشترک حمایت از خانواده و جوانی جمعیت با بیان اینکه نباید طرح دیدگاه‌های انتقادی باعث شود اجرای قانون با اختلال روبه‌رو شود، گفت: باید دقت داشت که قانون لازم‌الاجراست و عدم توجه به این ضرورت آسیب‌های زیادی به همراه خواهد داشت، ضمن اینکه فرصت برای اصلاح قانون در آینده وجود دارد. بانکی‌پور خاطرنشان کرد: امروز وقت آن است که همه ارگان‌ها، نهادها و تشکل‌های مردمی با همدلی، تعامل و دوشادوش یکدیگر برای اجرایی کردن قانون اهتمام ورزند.
* تأکید سیاست‌های کلی جمعیت بر ارائه تسهیلات به مادران
وزیر ورزش و جوانان با اشاره به سیاست‌های کلی جمعیت گفت: در این سند به جبران کاهش نرخ رشد جمعیت و رساندن نرخ باروری به بیش از سطح جانشینی، ارائه تسهیلات مناسب به مادران بویژه در دوره بارداری و شیردهی، پوشش بیمه‌ای هزینه‌های زایمان و درمان ناباروری مردان و زنان تاکید شده است. سیدحمید سجادی افزود: با توجه به کاهش قابل توجه فرزندآوری در دهه‌های اخیر و با توجه به روند کاهشی رشد جمعیت کشور در سال‌های اخیر و پیامدهای آن از جمله کاهش جمعیت نیروی کار و سالخوردگی جمعیت در دهه‌های آینده، رهبر معظم انقلاب سال ۹۳ سیاست‌های کلی جمعیت را به دستگاه‌های مختلف ابلاغ کردند.
وی اظهار داشت: پس از ابلاغ سیاست‌های کلی جمعیت از سوی مقام معظم رهبری به پیشنهاد سازمان ثبت احوال کشور و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، ۳۰ اردیبهشت مصادف با روز ابلاغ سیاست‌های کلی جمعیت از سوی مقام معظم رهبری به عنوان «روز ملی جمعیت» در تقویم رسمی کشور به ثبت رسید تا دستگاه‌های اجرایی و مرتبط با مسائل جمعیتی به صورت جدی روی موضوع رشد جمعیت کار کنند.
وزیر ورزش و جوانان با بیان اینکه متاسفانه پس از ابلاغ این سیاست‌ها، دستگاه‌های اجرایی آنچنان که باید و شاید نتوانستند در این حوزه کارنامه قابل قبولی از خود ارائه دهند، گفت: اجرای کامل مفاد این سیاست‌ها علاوه بر اقدام هماهنگ دستگاه‌های اجرایی مستلزم مشارکت جدی مردم و فعالان اجتماعی است و در این مسیر از نقش فعالان وتاثیرگذاران اجتماعی این عرصه نباید غفلت کرد.
وی ادامه داد: با هدف ایجاد هم‌افزایی بین این گروه‌ها رویدادی با عنوان «ایران جوان» با مشارکت معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در ۲ روز برگزار می‌شود که در آن، گروه‌های مردمی فعال در این حوزه با مسؤولان و قانونگذاران موضوع جمعیت و خانواده جلسات مشترکی خواهند داشت.
***
۸۵ درصد خانوارهای ایرانی کمتر از ۴ نفر هستند
یک جمعیت‌شناس با بیان اینکه در حال حاضر حدود ۲۷ میلیون خانوار در ایران وجود دارد، درباره تعداد خانوارهای تکنفره گفت: ۹ درصد کل خانوارهای ایران «تکنفره» هستند و می‌توان گفت طی سال‌های اخیر تعداد خانوارهای تکنفره به دلیل افزایش مهاجرت، افزایش طلاق و گرایش جوانان به تجرد زیستی بیشتر شده است. شهلا کاظمی‌پور در گفت‌وگو با ایسنا به مناسبت «روز جهانی خانواده» به ارائه آماری درباره تعداد خانوارها و خانواده‌های ایرانی پرداخت و اظهار کرد: جمعیت ایران در حال حاضر بیش از ۸۵ میلیون نفر است و نزدیک به ۲۷ میلیون خانوار در ایران وجود دارد. وی تصریح کرد: از میان این ۲۷ میلیون خانوار، حدود ۱۰ الی ۱۲ درصد «خانوار» و باقی «خانواده» هستند، یعنی از این ۲۷ میلیون، ۳ میلیون خانوار و ۲۴ میلیون خانواده‌اند. به گفته این جمعیت‌شناس، تعداد خانوارهای ایرانی می‌تواند از یک نفره تا در نهایت ۵ و ۶ نفره باشد و در حال حاضر تعداد خانوارهای ۷ و ۸ نفره بسیار کم است.
کاظمی‌پور با بیان اینکه بعد خانوار در ایران بسیار کم شده و حداکثر خانوارها ۴ نفره هستند، افزود: ۸۵ درصد خانوارهای ایرانی کمتر از ۴ نفر و ۱۵ درصد بالای ۴ نفر و نیز اغلب ۵ و ۶ نفره هستند و خانوار ۷ و ۸ نفره بسیار کم است. وی درباره تعداد خانوارهای ۲ نفره نیز گفت: در حال حاضر تعداد خانوارهای ۲ نفره حدود ۱۵ درصد یعنی 4.5 میلیون است. به طور کلی به دلیل افزایش جمعیت از طریق ازدواج، مهاجرت، طلاق یا جدا شدن جوانان به هر دلیلی از خانواده و تشکیل زندگی جداگانه، تعداد خانوارها بیشتر شده است.
***
تسهیلات فرزندآوری برای زوج‌های دانشجو
با امضای تفاهمنامه همکاری بین بنیاد ١۵خرداد ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) و نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه‌ها، فرآیند ارائه تسهیلات فرزندآوری به زوج‌های دانشگاهی آغاز شد. عارف نوروزی، سرپرست ستاد اجرایی فرمان حضرت امام در این مراسم اظهار داشت: از یک سال پیش و بعد از پیوستن مجموعه بنیاد ۱۵ خرداد به ستاد اجرایی فرمان حضرت امام، مأموریت پیگیری و پرداختن به موضوعات اجتماعی مهمی مانند فرزندآوری و جوانی جمعیت، درمان ناباروری و مسائل خانواده را به این بنیاد واگذار کردیم و به صورت جدی از روش‌های مختلف برای این هدف برنامه‌ریزی کردیم. وی با اشاره به موج جدید فعالیت‌های این بنیاد و ارائه خدمات به زوج‌های دانشگاهی گفت: براساس تفاهمنامه‌ای که امروز با نهاد رهبری در دانشگاه‌ها امضا شد، به دانشجویان دارای فرزند با اولویت ۲ فرزند و بیشتر خدمات و تسهیلات متنوعی از قبیل یک میلیون تومان کارت هدیه به مادر، ٢ میلیون تومان افتتاح حساب سرمایه‌گذاری بلندمدت و ١۵ میلیون تومان وام قرض‌الحسنه خرید کالا اختصاص داده می‌شود. حجت‌الاسلام مصطفی رستمی نیز در این مراسم اظهار کرد: متاسفانه توجه به حفظ جمعیت جوان کشور و فرزندآوری و تحدید نسل جزو موضوعاتی است که در دوره‌های قبل با غفلت همراه بود و به حاشیه‌های نامناسب گرفتار شد اما در سال‌های اخیر و با تأکید چندین باره رهبر معظم انقلاب، حرکت‌هایی در این زمینه آغاز شده که ستاد اجرایی فرمان حضرت امام مانند سایر موارد به عنوان دستگاه پیشرو در این زمینه اقدامات بسیار خوبی انجام داده است.