گروه اقتصادی: با وجود اینکه یکشنبه هفته جاری بازرگانان و واردکنندگان تلفن‌های همراه از ممنوعیت و عدم توانایی ثبت سفارش تلفن‌های همراه تولیدی کمپانی آمریکایی اپل در سامانه جامع تجارت وزارت صمت به دلیل قرار گرفتن در گروه کالایی ۲۷ خبر دادند، ساعات پایانی روز دوشنبه یک مقام مسؤول در وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کرد: ثبت سفارش تمام رده‌های موبایل از فردا (سه‌شنبه) بلامانع است! جالب اینجاست که بررسی‌ها حاکی از آن است که در شرایط کنونی ممنوعیتی برای ثبت سفارش وجود ندارد اما تامین ارز نیمایی در مرحله بعد سامانه جامع تجارت انجام نمی‌شود. به گزارش «وطن‌امروز»، پس از حدود 48 ساعت از ممنوعیت ثبت سفارش گوشی‌های آیفون که در سال 1400 باعث خروج بیش از 1.3 ‌میلیارد دلار از کشور شده بود، ناگهان شامگاه دوشنبه سعید عباسپور، مدیر کل دفتر مقررات صادرات و واردات سازمان توسعه تجارت اعلام کرد: عدم امکان ثبت سفارش جدید آیفون «به خاطر یک اختلال بوده» که از سوم خردادماه برطرف خواهد شد. وی افزود: ثبت سفارش موبایل برای همه نشان‌های تجاری (برندها) هیچ محدودیتی ندارد. طبق اطلاعیه وزارت صمت، عباسپور گفته پیرو به‌روزرسانی برخی گروه‌های کالایی و برخی اولویت‌بندی‌ها برای تامین کالاهای اساسی، برخی اولویت‌بندی‌های کالایی مقطعی یا برخی اختلالات پیش می‌آید که امری طبیعی است. بنابراین با رفع این اختلالات و تعیین اولویت‌بندی‌های جدید، از روز آینده ثبت سفارش این کالا از سرگرفته می‌شود. وی همچنین تاکید کرده که سازمان توسعه تجارت هیچ ابلاغیه و مقرراتی دال بر ممنوعیت ثبت سفارش واردات موبایل با برندهای خاص به بانک مرکزی و گمرک ابلاغ نکرده است. به گفته این مقام مسؤول، تنها در ۲ ماه ابتدایی امسال بیش از ۶ میلیارد دلار ثبت سفارش واردات گوشی تلفن همراه صورت گرفته که از نظر ارزش دلاری، سهم بالایی در ثبت سفارش‌های سال جاری دارد. امسال هم با توجه به افزایش میزان ثبت سفارش گوشی تلفن همراه، کماکان اولویت‌بندی گروه‌های کالایی برای واردات کالا برقرار بوده و رویه‌های تخصیص و تامین ارز بر اساس مقررات و اولویت‌بندی‌های کالایی انجام می‌شود. 

 

* بانک مرکزی ارز نمی‌دهد

با وجود اعلام آزادسازی سفارش قانونی واردکنندگان، ثبت سفارش جدید آیفون همچنان امکان‌پذیر نیست. اگر چه حالا واردکنندگان می‌توانند ثبت اولیه را انجام دهند اما در مرحله بعدی درخواست رد می‌شود، چرا که هیچ ارز نیمایی به واردکنندگان رسمی این برند تعلق نمی‌گیرد و عملا ثبت سفارش جدید امکان‌پذیر نیست. 

 

* افزایش قیمت موبایل در بازار

مشخص نبودن سیاست تجاری دستگاه‌های مختلف درباره یک برند آمریکایی که تنها 6 درصد نیاز بازار تلفن همراه کشور را پوشش می‌دهد باعث شده است سودجویان در روزهای گذشته ضمن افزایش قیمت آیفون، دیگر برندهای تلفن همراه را نیز با قیمت بالاتر به مشتریان بفروشند. در حال حاضر وزارت صمت یا از تحرکات سامانه جامع تجارت اطلاع کافی ندارد که امر دور از ذهنی نیست یا در این وزارتخانه یک دوگانگی در تصمیم‌گیری برای واردات آیفون وجود دارد. بر اساس بررسی‌های صورت‌گرفته، آیفون ۱۳ پرومکس یک ترابایت که به پرچم‌دار بازار معروف است دیروز تا سقف ۸۳ میلیون تومان هم پیش رفت. این در حالی است که روز دوشنبه این مدل در محدوده ۷۰ میلیون تومان قیمت خورد. جالب آنکه پیش از شوک خبری اخیر، این محصول در مرز ۴۰ میلیون تومان معامله می‌شد. برخی فعالان بازار این روند را شبیه به نوسان‌گیری در بازار سرمایه می‌دانند. 

 

* اینگونه ممنوعیت‌ها آورده‌ای جز فساد و رانت ندارد

مهرداد جمال ارونقی، معاون سابق فنی گمرک ایران درباره این ممنوعیت در فضای مجازی نوشت: «همان طور که بارها گفته‌ و نوشته‌ام از نظر قانون ۳ نوع ممنوعیت واردات وجود دارد:

1- ممنوع شرعی (مانند مشروبات الکلی) ۲- ممنوع قانونی (مانند اسلحه و مهمات) ۳- ممنوع دولتی (مانند خودرو). هر نوع ممنوعیت دولتی باید از طریق مراجع ذی‌صلاح اعلام شود، مثل کالاهای گروه ۴ که از سال ۱۳۹۷ از طریق ستاد اقتصاد مقاومتی و سران ابلاغ شد. بنابراین کالای ممنوعه‌ای تحت عنوان کالاهای گروه ۲۷ نداریم، مگر اینکه این نوع ممنوعیت را ممنوعیت نوع چهارم بنامیم. ممنوعیتی که فقط یک مرجع یا سازمان یک روز، یک شب ابلاغ و یک صبح رفع کند، جز فساد و رانت و تنش در بازار نتیجه‌ای نخواهد داشت!»