طی روزهای اخیر مقامات فعلی و سابق اروپا و آمریکا تحلیل‌های متفاوتی از آینده جنگ اوکراین ارائه کردند. در همین راستا روزنامه رأی‌الیوم در تحلیلی به قلم عبدالباری عطوان، نویسنده و تحلیلگر سرشناس جهان عرب و سردبیر این روزنامه درباره جنگ اوکراین و سناریوها و پیش‌بینی‌‌های مطرح شده درباره آینده این جنگ توسط چهره‌های سرشناس در سطح جهان نوشت: جنگ اوکراین همچنان ادامه دارد و نیروهای روسیه بر اساس طرح ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور کشورشان در حال پیشروی هستند. 

طرح مذکور شامل جدایی منطقه دونباس در جنوب شرقیاوکراین، ایجاد ۲ جمهوری مستقل در آن (دونتسک و لوهانسک) و مقاومت در برابر هر گونه پروژه آمریکا برای الحاق ۱۵ جمهوری شوروی سابق به ناتو و ایجاد پایگاه‌های نظامی با موشک‌های بالستیک هسته‌ای برای محاصره روسیه است. 

در چند روز گذشته 3 پیش‌بینی بسیار مهم درباره تحولات و آینده این جنگ و نتایجی که ممکن است از آن حاصل شود، مطرح شد و ما در تلاش برای پیش‌بینی آنچه ممکن است طی ماه‌ها و حتی سال‌های آینده رخ دهد، ناگزیر به بررسی آنها هستیم. 

پیش‌بینی نخست مربوط به هنری کیسینجر، وزیر اسبق خارجه آمریکاست. وی طی سخنرانی در مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوییس از غرب خواست دست از تلاش برای تحمیل شکست سنگین به نیروهای روسیه در اوکراین بردارد و هشدار داد این موضوع در درازمدت عواقب ناگواری برای ثبات اروپا خواهد داشت. کیسینجر در همین سخنرانی زمانی که تاکید کرد اوکراین باید بخشی از قلمرو خود را به روسیه بدهد، بمبی با کالیبر بزرگ را منفجر کرد. 

اما پیش‌بینی دوم مربوط به اظهارات ژنرال مارک میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا در جمع دانشجویان فارغ‌التحصیل از آکادمی نظامی در «وست پوینت» است که تصویری تاریک از جهانی متلاطم‌تر را ترسیم کرد مبنی بر اینکه قدرت‌های بزرگ قصد تغییر نظم جهانی را دارند. وی در این مراسم گفت: تقابل ایالات‌متحده آمریکا از یک سو و روسیه و چین از سوی دیگر ممکن است برای دهه‌ها ادامه داشته باشد و پیروزی روسیه به معنای پایان همه دستاوردهای پس از جنگ دوم جهانی است. 

پیش‌بینی سوم هم توسط کلمان بُن، وزیر مشاور فرانسه در امور اروپا مطرح شده است. کلمان بن اخیرا اظهار کرد تلاش اوکراین برای پیوستن به اتحادیه اروپایی ممکن است ۱۵ تا ۲۰ سال طول بکشد تا به نتیجه برسد. درباره پیوستن کی‌یف به ناتو هم باید گفت اگر این اتفاق غیرممکن نباشد، بیشتر از زمان مذکور طول خواهد کشید. این اظهارات به منزله اذعان صریح دولت فرانسه به این مساله است که عدم پاسخگویی به درخواست‌های روسیه قبل از حمله به اوکراین اشتباه بوده و همچنین اصرار زلنسکی به پیوستن به ناتو و اتحادیه اروپایی یک اشتباه تاریخی بوده است. 

آنچه در سخنرانی کیسینجر در مجمع داووس بیان شد به دلیل تأثیر او بر دولت آمریکا و بویژه جو بایدن و همچنین تجربه طولانی وی در امور بین‌المللی و روابط شرق و غرب، مهم‌ترین پیش‌بینی محسوب می‌شود. کیسینجر که پشت بزرگ‌ترین دستاورد دیپلماتیک آمریکا در زمان ریاست‌جمهوری ریچارد نیکسون، یعنی مهار چین و کنار کشیدن آن از اتحاد جماهیر شوروی بوده است، به بایدن نسبت به هر گونه نزدیکی روابط روسیه و چین به دلیل خطراتی که این اتفاق می‌تواند برای ایالات متحده و سلطه آن بر رهبری جهان ایجاد کند، هشدار داد اما بایدن توجهی به توصیه او نکرد و اکنون با تحریک روس‌ها و واداشتن آنها به حمله به اوکراین و محاصره چین، بر خلاف خواسته و میلش در حال تقویت روابط میان این دو ابرقدرت و نزدیک کردن آنها به یکدیگر و همچنین وارد کردن این ۲ کشور به یک ائتلاف پنج یا شش‌‌جانبه در کنار قدرت‌های نوظهور منطقه است. 

مهم‌ترین نکته‌ای که کیسینجر در سخنرانی‌اش مطرح کرده است «ضرورت واگذاری بخشی از اراضی اوکراین به روسیه» است. پذیرش این توصیه ممکن است تنها و کم‌هزینه‌ترین راه برون‌رفت از بحران اوکراین باشد و این در صورتی محقق خواهد شد که ۲ طرف درگیر در جنگ، مستقیما یا به شکل نمایندگی، یعنی روسیه و آمریکا برای جست‌وجوی راه‌های خروج از این جنگ و جلوگیری از طولانی شدن آن یا طبق پیش‌بینی سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه برای جلوگیری از تبدیل آن به جنگ سوم جهانی یا حتی نبرد هسته‌ای، بر سر میز مذاکره بنشینند. 

مشخصا می‌توان گفت دولت فعلی آمریکا از شکست‌ها یا پیروز نشدن‌هایش درس نمی‌گیرد؛ چراکه تاثیر آن در همپیمانانش و بویژه همپیمانانش در جهان عرب کمتر شده است و در حالی که نیروهای روسیه در حال پیشروی میدانی در اوکراین هستند و اقتصاد کشورشان قوی‌تر و قوی‌تر می‌شود اما اعضای ناتو از دور نظاره‌گر هستند و رهبری این ائتلاف از بیم پاسخ روسیه حاضر به اعمال پرواز ممنوع در آسمان اوکراین نیست و بایدن نیز مردد است که حتی یک سرباز به اوکراین بفرستد و به جای آن به کمک مالی و ارسال تجهیزات نظامی سبک بسنده کرده است. با این وجود، وی با دروغ‌‌پردازی می‌گوید آماده دفاع از تایوان درصورت حمله چین به آن است! 

ما که همیشه با کیسینجر در سیاست‌هایش در قبال خاورمیانه مخالف بوده‌ایم اما درباره اوکراین با وی در ۲ نکته موافق هستیم؛ نخست اینکه طولانی شدن جنگ اوکراین اروپا را بی‌ثبات و اقتصاد آن را فرسوده و چه بسا تجزیه می‌کند و دوم اینکه وضعیت مناسب برای اوکراین، بی‌طرفی است و کی‌یف باید پلی میان اروپا و روسیه باشد. 

جنگ اوکراین چه طولانی شود و چه کوتاه باشد، آمریکا و متحدان اروپایی‌اش از این جنگ بازنده بیرون خواهند آمد، اگر این جنگ طولانی‌تر شود، خسارت مالی و تلفات انسانی بیشتری را به همراه خواهد داشت و ناگفته نماند احتمال تبدیل شدن آن به جنگ هسته‌ای نیز وجود دارد. همچنین اگر این جنگ کوتاه باشد، به معنای موفقیت ائتلاف روسیه و چین در تسلط و رهبری آن بر جهان و تجزیه اوکراین و قرار گرفتن دونباس تحت نفوذ روسیه و تایوان تحت نفوذ چین است.