گروه سیاسی: امروز دیگر خبری از نبرد مستقیم نیست و تقابل کشورها بویژه در حوزه نظامی وارد مرحله جدیدی شده است. در طول دهه‌های گذشته اگر جنگ یا درگیری میان ۲ کشور رخ می‌داد، این جنگنده‌ها و موشک‌ها بودند که به خاطر کارایی بیشتر و حجم بالای خسارتی که وارد می‌کردند، نسبت به سایر یگان‌های نظامی بیشتر مورد توجه قرار می‌گرفتند. در طول ۸ سال جنگ تحمیلی عراق علیه ایران نیز این موضوع قابل مشاهده بود. به عنوان مثال نیروی هوایی ایران که به جنگنده‌های «اف14» مجهز بود، نسبت به نیروی هوایی عراق از برتری بالایی برخوردار بود. 

به گزارش «وطن‌امروز» اما در سال‌های اخیر، این پهپادها هستند که مورد توجه کشورها قرار گرفته‌اند. 

پهپادها به خاطر هزینه کمتری که نسبت به جت‌های جنگنده روی دست کشورها می‌گذارند و همچنین به خاطر دسترسی سهل دولت‌ها به این پرنده، مورد استقبال قرار گرفته‌اند. جنگنده‌ها برای انجام یک ماموریت نیاز به سوخت‌گیری منظم و خدمه دارند و همچنین به خاطر اندازه، هدف آسان‌تری هستند اما پهپادها سوخت بسیار کمتری نسبت به جنگنده‌ها مصرف می‌کنند و در عین حال می‌توانند مأموریت‌های متنوعی را در طول چندین ساعت یا یک روز انجام دهند، از این رو مورد توجه بیشتری قرار گرفته‌اند. علاوه بر این عدم نیاز پهپادها به خلبان و هدایت از دور این نوع پرنده، مزید بر علت شده تا کشورها بر تولید پهپاد تمرکز ‌کنند. 

جمهوری اسلامی ایران نیز به همین دلایل توجه ویژه‌ای به تولید و استفاده از پهپادها دارد و البته که در این مسیر به موفقیت‌های بزرگی هم دست پیدا کرده است. 

ایران موفق شده است در حوزه پهپادی، پرنده‌های گوناگونی تولید کند که هر کدام وظیفه مختص به خود را دارد. در همین راستا 29 فروردین‌ سال جاری بود که ارتش جمهوری اسلامی ایران از یک پهپاد پهن‌پیکر رونمایی کرد. 

«کمان 22» نخستین پهپاد پهن‌پیکر ارتش جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌رود که از قابلیت‌هایی مثل حمل انواع محموله برخوردار بوده و قادر است بیش از 24 ساعت در آسمان پرواز کند. 

حمل انواع مهمات و موشک‌های لیزری و هوشمند، شناسایی، مراقبت و جمع‌آوری اطلاعات و عکسبرداری از اهداف با فاصله دور، از جمله ویژگی‌های پهپاد مورد اشاره است. 

ایران آنقدر در حوزه پهپادی پیشرفت داشته و دارد که نگرانی دشمنان را برانگیخته است. اردیبهشت‌ امسال روزنامه رای‌الیوم به نقل از رسانه‌های اسرائیلی و از زبان منابع امنیتی رژیم صهیونیستی اعلام کرد ایران دارای ۴۰‌هزار پهپاد با برد بیش از ۲ هزار کیلومتر است و می‌تواند مراکز مختلف اسرائیل را هدف بگیرد. 

بهمن‌ 1399 نیز نشریه نظامی «اسرائیل دیفنس» در گزارشی به بررسی توانمندی‌های پهپاد‌های ایران و امکان مواجهه سیستم پدافندی اسرائیل پرداخت و نوشت: «حملات اسکادران‌های مختلف و پهپاد‌ها از هر جهت و در ارتفاعات متعدد می‌تواند از سامانه پدافند هوایی اسرائیل عبور کرده و مانور‌های نیروی زمینی ارتش آن را مختل کند. ایران اخیرا مانور‌های زیادی با هواپیما‌های بدون سرنشین انجام داده و اسرائیل نباید اجازه بدهد توانایی‌های ایران در این زمینه اسرائیلی‌ها را غافلگیر کند، چرا که این کشور از زمان جنگ با عراق طی دهه‌های گذشته در حال توسعه هواپیما‌های بدون‌سرنشین بوده و جهش بزرگی در این زمینه داشته است. چندین‌بار پهپاد‌های آمریکایی و اسرائیلی توسط ایرانی‌ها ساقط شده است».

این نشریه در ادامه نوشت: «پهپاد‌های ایران بسته به نوع آن می‌تواند از سامانه پدافند هوایی اسرائیل عبور کند. قرار نیست همه این پهپاد‌ها وارد حریم هوایی اسرائیل شوند یا به همه اهداف برخورد کنند، بلکه ضربه زدن تعدادی از آنها به اهداف نیز برای ایجاد ویرانی و مرگ در اسرائیل کافی است».

اسرائیل دیفنس در ارتباط با قدرت پهپادی ایران با ذکر مثالی نوشت: «به عنوان مثال اگر پهپاد‌های ایران به ایستگاه‌های راداری اسرائیل برخورد کند، سامانه دفاع هوایی کارایی خود را از دست می‌دهد و امواج بعدی حملات با موفقیت بیشتری به هدف می‌خورند. در این شرایط باید جنگ بزرگی را تصور کنیم که با حملات پهپادی ایران همراه باشد. افزایش توانایی‌های ایران در زمینه توسعه پهپاد‌ها بخشی از استراتژی گسترده این کشور با هدف فرسایش اسرائیل در نبرد‌های آینده است که کاهش مشروعیت حاکمیت اسرائیل را برای اتباعش به همراه خواهد داشت».

همچنین تیرماه سال گذشته روزنامه صهیونیستی «جروزالم پست» در گزارشی درباره دستیابی ایران به پهپاد دارای برد 7 هزار کیلومتر ابراز نگرانی کرد و آن را «هشداری برای اسرائیل» خواند. 

این روزنامه چاپ تل‌آویو در گزارش خود نوشت: «منابع خبری رسانه‌های ایران ادعا کرده‌اند این پهپاد (با برد 7 هزار کیلومتری ایران) در تئوری امکان برنامه‌ریزی برای پرواز در مسافت طولانی و سپس فرود آمدن را دارد. ایران می‌گوید یک پهپاد جدید رونمایی کرده است که برد ۷ هزار کیلومتری دارد».

جروزالم پست نوشت: «حتی اگر این پهپاد در یک نبرد واقعی به چنین برد طولانی دست نیافته باشد؛ بردی که برای پرواز از تهران به ریکیاویک (پایتخت ایسلند) کافی است، ایران در واقع دارد یک پیغام هشدار می‌فرستد مبنی بر اینکه امکان حمله به اسرائیل با این سلاح را دارد». 

شهریور‌ 1401 نیز بنی گانتس در سخنانی به قدرت پهپادی ایران اشاره کرد و گفت: یکی از ابزارهای مهمی که ایران آن را توسعه داده، پهپادها هستند و ایران اخیرا در پایگاهی در کاشان شروع به آموزش چگونگی ساخت و عملیاتی کردن پهپادها به گروه‌های مسلح کرده است. 

وزیر جنگ رژیم صهیونیستی ادامه داد: ما در حال سخن گفتن درباره پهپادهای بسیار دقیق و ویرانگر هستیم. این پهپادها همچون موشک بالستیک یا جنگنده‌ها می‌توانند هزاران کیلومتر را بپیمایند. ایرانی‌ها این پهپادها را ساخته و به نمایندگان خود که با نیروی هوایی سپاه پاسداران و نیروی قدس هماهنگ هستند، تحویل می‌دهند.

البته این نگرانی رژیم صهیونیستی از قدرت پهپادی ایران بی‌دلیل نیست. سردار اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در سخنرانی روز قدس امسال در مشهد، از یک عملیات پهپادی علیه رژیم صهیونیستی پرده برداشت و گفت: «چند ماه پیش به این رژیم خبر رسید ۲ پهپاد ناشناس در حال حرکت به سمت‌شان است. ۴۱ هواپیمای جنگی و پهپاد را بلند کردند. مردم‌شان از آنان می‌پرسیدند این ۴۱ هواپیما و ۲ پهپاد از کجا آمده است و سران رژیم به دروغ به مردم خودشان می‌گفتند ما شب گذشته رزمایش داشته‌ایم‌».

فرمانده سپاه قدس با اشاره به پرواز یک هواپیمای حزب‌الله بر فراز آسمان‌های رژیم صهیونیستی و عکسبرداری از بخش‌های مختلف این رژیم، خطاب به اسرائیل گفت: شما که می‌گویید اگر پشه‌ای بجنبد می‌زنیم، اکنون برای شهروندان خودتان جوابی ندارید. عقل خود را به کار بیندازید و ببینید عمر این رژیم در حال پایان است. 

چند روز پس از این اظهارات سردار قاآنی، بنی گانتس، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی 27 اردیبهشت‌ پیش از سفر به آمریکا، با اشاره غیرمستقیم به عملیات پهپادی ایران علیه اسرائیل گفت: ایران در حال توسعه تجهیزات نظامی خود در سراسر منطقه است که «مجهز به قابلیت‌های دقیقی از جمله موشک‌های کروز، موشک‌های زمین به زمین و پهپاد هستند و هزاران کیلومتر برد دارند. سپاه پاسداران یک جفت پهپاد را به سمت اسرائیل فرستاده و از آنجا که پهپادها دارای چتر نجات بوده‌اند، این احتمال وجود دارد هدف از فرستادن آنها تحویل سلاح به سازمان‌های تروریستی در مناطق فلسطینی بوده باشد. گفتنی است بنی گانتس چندی قبل طی گفت‌وگویی اذعان کرده بود این تل‌آویو است که باید در برابر تهران موازنه‌سازی کند. او با بیان اینکه اسرائیل باید توان دفاعی خود را در برابر ایران افزایش دهد، گفته بود: «ما باید راه را بر فعالیت‌های منطقه‌ای ایران در جاهای گوناگون ببندیم. این مشکلی است که ما باید با آن دست و پنجه نرم کنیم و باید بر توان دفاعی خود در نواحی و مناطق گوناگون بیفزاییم».

ایران توانسته است با توان پهپادی خود، قدرت آمریکا در منطقه را نیز به چالش بکشد. اواخر فروردین 1401 فرمانده سابق ستاد فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا موسوم به سنتکام با اذعان به توان پهپادی جمهوری اسلامی ایران گفت این امر باعث شده برتری هوایی آمریکا در منطقه غرب آسیا از بین برود. 

ژنرال فرانک مک‌کنزی در گزارشی مکتوب به کمیته خدمات مسلح مجلس نمایندگان آمریکا اظهار کرد: «استفاده گسترده ایران از پهپادها در اندازه‌های کوچک و متوسط به ‌منظور شناسایی و حمله باعث شده ما برای نخستین‌بار از زمان جنگ کره، بدون برتری هوایی کامل عملیات کنیم».

او با هشدار درباره قدرت پهپادی ایران توضیح داد: «تا زمانی که نتوانیم یک توان شبکه‌ای برای شناسایی و شکست دادن سامانه‌های هوایی بدون‌سرنشین ایجاد و [در منطقه] مستقر کنیم، برتری با مهاجم خواهد بود».

 

* افتتاح کارخانه تولید پهپاد ابابیل در تاجیکستان

27 اردیبهشت‌ سال جاری با حضور سرلشکر محمد باقری، رئیس ستادکل نیروهای مسلح کشورمان در تاجیکستان، کارخانه تولید پهپاد «ابابیل 2» در پایتخت این کشور افتتاح شد؛ اقدامی که در روابط ایران با کشورهای همسایه، در نوع خود اقدام نوینی بود. 

باقری در ارتباط با افتتاح این کارخانه با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی ایران با تلاش متخصصان و دانشمندان متعهد خود و با استفاده از ظرفیت‌های داخلی توانسته در تمام ابعاد نظامی و دفاعی بویژه هواپیماهای بدون سرنشین رشد قابل توجهی داشته باشد، گفت: «امروز در جایگاهی هستیم که می‌توانیم علاوه بر رفع نیازهای داخلی به کشورهای همپیمان و دوست در جهت افزایش امنیت و صلح پایدار، تجهیزات نظامی صادر کنیم».

در همان روزها اندیشکده آمریکایی میدل‌ایست در مطلبی به توسعه روابط نظامی ایران و چین و سفر مقامات نظامی چین به تهران پرداخت و نوشت ایران با توجه به رشد ساخت پهپادهای بومی نیازی به خرید پهپاد از چین ندارد اما در عین حال 2 کشور می‌توانند برای ارتقای پهپادهای خود به تبادل دانش بپردازند. 

میدل‌ایست با اشاره به موفقیت ایران در ساخت انواع پهپاد بومی پیشرفته نوشت: چین بر خلاف سایر تامین‌کنندگان اصلی تسلیحات در منطقه، از جمله ایالات متحده، این امکان را دارد تا به بزرگ‌ترین تامین‌کننده پهپادهای مسلح در منطقه تبدیل شود اما نکته قابل توجه این است که ایران قادر است پهپادهای مورد نیاز خود را در داخل تولید کند. 

 

* رونمایی از ارتش سری پهپادها

روز شنبه 7 خرداد 1401 با حضور رئیس ستادکل نیروهای مسلح ، نخستین تصاویر از پایگاه سری پهپادی ارتش جمهوری اسلامی ایران منتشر شد. 

پایگاه پهپادی راهبردی 313 ارتش با انواع پهپادهای رزمی، شناسایی و انهدامی ایرانی، مسلح به سامانه‌های موشکی و بمب‌های بومی و سامانه‌های جنگ الکترونیک است. در این پایگاه، پرنده‌های بدون‌سرنشین راهبردی ارتش شامل بیش از 100 فروند از پهپادهای «کمان 22»، «کمان 12»، «ابابیل 5»، «مهاجر6»، «فطرس» و «کرار»، مجهز به انواع مهمات، بمب‌ها، موشک‌های رهگیر و هوا به سطح و راکت‌های بومی استقرار یافته‌اند. 

امیر دریادار سیدمحمود موسوی، معاون عملیات ارتش درباره پایگاه راهبردی ۳۱۳ ارتش گفته است:‌ نوع پهپاد‌های مستقر در این پایگاه با پهپاد‌های معمولی متفاوت است. این پهپادها قادرند مأموریت‌های راهبردی و اثرگذار برای کسب برتری در صحنه نبرد و ضربه زدن به منافع اصلی دشمن را اجرا کنند. 

وی افزود: به همین دلیل این پرنده‌ها را در مناطقی امن مورد استفاده قرار می‌دهند و مستقر می‌کنند که شرایط به ‌کارگیری پهپاد‌های چرخ‌دار و پهپاد‌هایی را که از روی لانچر (پرتابگر) به پرواز در می‌آیند، دارد. 

معاون عملیات ارتش درباره ماموریت‌های پایگاه راهبردی 313 تصریح کرد:‌ ماموریت‌های ابلاغی به این پایگاه‌، ماموریت‌های ویژه و برون‌مرزی با اهداف خاص است. در این راستا چنین پرنده‌هایی را در یک مکان امن و به دور از دید دشمنان نگهداری می‌کنند تا ماموریت‌های آنها مخفی بماند. 

رسانه‌های اسرائیلی در واکنش به رونمایی ارتش از این شهر سری نوشتند: «عکس‌های منتشر شده پهپاد بزرگی به نام «کمان ۱۲» را در کنار پهپادهای دیگری مانند «فطرس»، «شاهد ۱۲۹»، «مهاجر۶» و «کمان ۲۲» نشان می‌دهد. نکته ویژه درباره این رویداد این است که پایگاه مربوط به ارتش ایران است، در حالی که در رویدادهای قبلی این سپاه پاسداران بود که پایگاه‌های جدید را معرفی می‌کرد. علاوه بر این عکس‌ها، فیلم‌های متعددی نیز از این مجتمع فاش شد که تعداد زیادی پهپاد را نشان می‌داد. پهپاد دیگری که در معرض دید قرار گرفته است به احتمال زیاد یک پهپاد انتحاری است».

قدرت پهپادی ایران آنطور که آمریکایی‌ها و رژیم صهیونیستی اذعان دارند، روز به روز پیشرفت می‌کند و به چالشی بزرگ برای دشمنان تبدیل شده است. تنوع تولید در پهپادها از یک سو و رونمایی از شهرهای زیرزمینی پهپادها از سوی دیگر، مزید بر علت شده تا این چالش هراس‌‌انگیزتر باشد. 

اما تمرکز جمهوری اسلامی ایران صرفا بر حوزه تولید پهپاد نیست. قدرت نظامی ایران با در تولید و در اختیار داشتن انواع موشک‌ها نیز به تهدیدی برای پایگاه‌های آمریکا، اسرائیل و گروهک‌های تروریستی ضدانقلاب تبدیل شده است. چنانکه پس از شهادت سپهبد حاج‌قاسم سلیمانی به دست آمریکا، پایگاه ارتش تروریستی این کشور در عین‌الاسد با موشک‌های سپاه شخم‌ زده شد. در همین راستا می‌توان به انهدام پایگاه سری موساد در اربیل توسط موشک‌های ایرانی نیز اشاره کرد که طی آن چند افسر موساد به هلاکت رسیدند.