گروه سیاسی: یک هفته مانده به برگزاری نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گزارش ضدایرانی رئیس این نهاد در رسانه‌ها منتشر شد؛ گزارشی که می‌تواند یک حربه فشار علیه ایران و امتیازی برای آمریکا به حساب آید. 

به گزارش «وطن‌امروز»، گمانه‌زنی‌ها درباره پرونده هسته‌ای کشورمان و آینده مذاکرات ایران و 1+4 تحت‌الشعاع گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار گرفته است؛ گزارشی که درز اطلاعات آن به رسانه‌ها و انتشارش پیش از برگزاری نشست شورای حکام با واکنش ایران، روسیه و چین همراه شده است. بر اساس این گزارش، آژانس ادعا کرده ایران در ارائه پاسخ‌های «معتبر فنی» به سوال‌های این سازمان درباره پیدا شدن مواد هسته‌ای در ۳ مکان اعلام نشده، ناکام بوده است. بر اساس بخش دیگری از این گزارش، ذخایر اورانیوم غنی‌شده در ایران اکنون به بیش از ۱۸ برابر حدی رسیده است که در توافق هسته‌ای سال 2015 مجاز شمرده شده بود. در همین زمینه به استناد آنچه در گزارش آژانس آمده است، اواسط ماه مه تهران مجموع ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود را به 3809.3 کیلوگرم افزایش داده است که فاصله زیادی با سقف 202.8 کیلوگرم مجاز شمرده شده در برجام دارد. همچنین ذخایر اورانیوم ۲۰ درصد غنی‌شده ایران از 182.1 کیلوگرم به 238.4 کیلوگرم رسیده است. آژانس همچنین تخمین‌ زده ذخایر اورانیوم غنی‌شده ۶۰ درصدی ایران از 33.2 کیلوگرم به «مقدار قابل توجه» 43.1 کیلوگرم افزایش یافته است. 

انتشار این گزارش در شرایطی که هفته آینده نشست شورای حکام درباره پرونده ایران برگزار می‌شود، احتمالا تاثیر روانی ملموسی را با خود به همراه خواهد داشت؛ مساله‌ای که از دید دیپلمات‌ها هم چندان دور نمانده است. ساعاتی پس از انتشار گزارش آژانس در «رویترز» بود که «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین، از درز مجدد گزارش آژانس اتمی درباره ایران به رسانه‌ها انتقاد کرده و آن را موجب گمانه‌زنی‌های غیرضروری پیش از نشست شورای حکام دانست. وی در صفحه توئیتر خود نوشت: «مثل همیشه، گزارش‌های مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره ایران امروز بلافاصله در رسانه‌های گروهی منتشر شد. می‌توان انتظار گمانه‌زنی‌های زیادی را در روزهای آینده و بحث‌های داغ در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی داشت». 

«ژائو لی‌جیان» سخنگوی وزارت خارجه چین نیز اعلام کرد پکن از مذاکرات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران برای حل‌وفصل تمام مسائل امنیتی و حفاظتی برجسته و مهم از طریق مشاوره و گفت‌وگو استقبال و پشتیبانی می‌کند.

 

* ایران: گزارش آژانس منصفانه و متوازن نیست

سخنگوی وزارت امور خارجه درباره گزارش مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بیان کرد: این گزارش بازتاب‌دهنده واقعیت گفت‌وگوهای ایران و آژانس نیست. بعد از توافقی که بین ایران و آژانس در تهران انجام شد، به صورت مکتوب ایران پاسخ‌هایی را به آژانس داد و چند دور مفصل نشست حضوری برگزار شد که پاسخ‌های فنی و مستندات از سوی ایران ارائه شود. این گزارش همان است که گروسی در پارلمان اروپا پیش از دور سوم گفت‌وگوهای ایران و آژانس به صورت شتاب‌زده اعلام کرد. سعید خطیب‌زاده ادامه داد: این گزارش از همان موقع و حتی قبل از نشست ایران و آژانس جمع‌بندی شده بود و به نظر می‌رسد شتاب‌زدگی در این جمع‌بندی وجود دارد. گزارش منصفانه و متوازن نیست. بیم این می‌رود فشار صهیونیست‌ها و برخی طرف‌ها باعث شده مسیر گزارش از فضای فنی به سیاسی برود و امیدواریم این مسیر اصلاح شود. 

سخنگوی وزارت امور خارجه درباره احتمال صدور قطعنامه در شورای حکام آژانس نیز گفت: آژانس باید حداکثر دقت را می‌کرد که از مسیر فنی و آنچه در اساسنامه آمده، خارج نشود. متاسفانه هر گاه ابتکاری بوده و نزدیک به یک تحول شدیم، شاهد رفتارها و مداخلات عناصری مثل رژیم جعلی اشغالگر قدس و سوءاستفاده و جاسوسی از آژانس و خرابکاری و دست بردن در اسناد بوده‌ایم. وی در توصیه‌ای به آژانس افزود: آژانس دقت کند مسیری را که به سختی آمدیم، براحتی تخریب نکند. 

 

* امتیاز آژانس برای آمریکا

با همه این اوصاف گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را می‌توان گروکشی رافائل گروسی علیه کشورمان به نفع آمریکا دانست. لحن و ادعاهای گزارش و به موازات آن زنده نگه داشتن احتمال صدور قطعنامه ضدایرانی در شورای حکام آن هم در شرایطی که آینده برجام وابسته به تصمیم سیاسی کاخ سفید است، امتیاز آژانس به واشنگتن برای افزایش فشار به تهران در راستای تحمیل یک توافق ضعیف و حداقلی است. 

مانور آژانس بر افزایش ذخایر اورانیوم غنی‌سازی شده از سوی ایران در حالی است که آمریکا با خروج از تعهدات توافق شده در برجام و بلاموضوع کردن این توافق، مقدمات تغییر رفتار ایران را فراهم کرد. رکود و توقف مذاکرات در 2 ماه گذشته در شرایطی است که به گفته مقامات آمریکایی احتمال توافق به کمترین سطح ممکن رسیده است. در چنین موقعیتی فشار به ایران برای کوتاه آمدن از شروط خود مطلوب‌ترین سناریو برای طرف آمریکایی است. 

 

* عربده‌کشی هوک

نماینده ویژه آمریکا در امور ایران در دوره ریاست‌جمهوری «دونالد ترامپ» نیز در گفت‌وگو با ایندیپندنت عربی از بایدن دعوت کرد در عربستان سعودی خبر مرگ مذاکرات را اعلام کند. «برایان هوک» در این گفت‌وگو تاکید کرد: «بهترین کاری که دولت بایدن در برهه کنونی در وین می‌تواند انجام دهد، این است: اعلام مرگ مذاکرات هسته‌ای و اتخاذ یک سیاست خارجی که بازدارندگی، فشار اقتصادی و انزوای دیپلماتیک را بازمی‌گرداند و در کنار دوستان ما در منطقه، بویژه عربستان سعودی، امارات، اسرائیل، بحرین و هر کشور دیگری که مستقیماً مورد هدف تجاوز ایران قرار می‌گیرد، می‌ایستد». وی ادامه داد: «بایدن باید در نشست منطقه‌ای در عربستان سعودی مرگ مذاکرات هسته‌ای ایران را اعلام کند، طرحی جایگزین برای مقابله با ایران ارائه دهد و همکاری برای مقابله با برنامه هسته‌ای ایران و تجاوزات منطقه‌ای آن را تایید کند».