گروه اقتصادی: از زمان حمله روسیه به اوکراین در ابتدای سال جاری میلادی، قیمت انرژی و سوخت با افزایش بی‌رویه‌ای روبه‌رو شده است. اگر چه در همان هفته‌های ابتدایی آغاز درگیری‌ها در اوکراین، آمریکا و انگلیس اقدام به تحریم نفت و گاز روسیه کردند اما کشورهای اروپایی به واسطه وابستگی بیش از حدشان به انرژی روسیه، تن به اعمال این محدودیت‌ها ندادند. البته در هفته اخیر رئیس شورای اروپا اعلام کرد بعد از ۲ بار شکست کشورهای اتحادیه اروپایی برای توافق روی تحریم واردات نفت از روسیه، کشورهای عضو برای تحریم حداقل دوسوم واردات نفت از روسیه به توافق رسیدند. این در حالی است تورم نقطه به نقطه منطقه یورو در ماه مه به رکورد جدید 8.1 درصد- بالاترین میزان در تاریخ- رسیده است. از طرفی در آمریکا نیز قیمت سوخت برای چندمین هفته متوالی رکورد زد. قیمت بنزین در آمریکا طی چند هفته گذشته تقریبا هر روز رکورد جدیدی زده و حالا در آغاز فصل تعطیلات در این کشور به ۴ دلار و ۶2 سنت رسیده است. قیمت بنزین در آمریکا در تعطیلات روز بزرگداشت کشته‌شدگان جنگی در این کشور به بالاترین رقم رسید. این تعطیلات آغاز فصل اوج رانندگی در آمریکاست. متوسط قیمت بنزین در این کشور از 4 دلار و 61 سنت در هر گالن بالاتر رفته است.
انجمن اتومبیل آمریکا متوسط قیمت بنزین معمولی در این کشور را روز گذشته 4 دلار و 61 سنت اعلام کرد، یعنی بالاتر از 4 دلار و 59 سنت هفته گذشته و 4 دلار و 17 سنت ماه گذشته. در کالیفرنیا افزایش قیمت‌ها بیشتر از سایر ایالت‌ها بوده است به صورتی که در بعضی نقاط این ایالت قیمت سوخت به بیش از 7.25 دلار به ازی هر گالن رسیده است. متوسط قیمت بنزین در آمریکا در همین فصل سال گذشته میلادی 3 دلار و 4 سنت بود. قیمت بنزین در آمریکا طی چند هفته گذشته تقریباً هر روز به رکورد جدیدی رسیده و فشار بیشتری را بر دولت بایدن برای مهار آن وارد کرده است. افزایش قیمت نفت خام به دلیل تنش‌ها در اوکراین و افزایش تقاضا در دوران پساکرونا، از اصلی ترین دلایل افزایش سوخت به شمار می‌رود. در همین رابطه دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی از احتمال کمبود سوخت در آمریکا و اروپا خبر داده است. «فاتح بیرول» گفته است: با توجه به تغییرات پیش آمده در بازار جهانی نفت، آمریکا و اروپا احتمالا در زمستان پیش رو با کمبود سوخت مواجه شوند. در حالی این موضوع مطرح شده که کشورهای اروپایی اعلام کردند توافق شده بخش قابل توجهی از نفت وارداتی‌شان از روسیه را تحریم کنند. برخی سران اروپایی مدعی‌اند می‌خواهند تا 90 درصد واردات نفت از روسیه را کاهش دهند. به گفته بیرول، این کمبود سوخت احتمالا در اروپا بیشتر از آمریکا آسیب وارد خواهد کرد، چرا که اروپا نه تنها در تامین نفت وابسته است، بلکه در تامین فرآورده‌های نفتی هم به واردات نیاز دارد. بیرول با ابراز نگرانی از وقوع زمستان سرد در اروپا گفت: این مسأله می‌تواند به سهمیه‌بندی گاز بویژه در کشورهایی که از روسیه نفت وارد می‌کنند منجر شود. دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی می‌گوید: فقط امیدواریم شاهد یک زمستان معتدل و کوتاه باشیم. وی همچنین گفت: پایین آوردن استاندارد دمای ساختمان‌ها معادل 2 درجه نیز می‌تواند به حل مشکل کمک کند.
*روسیه صادرات گاز به هلند را نیز متوقف کرد
هلند چهارمین کشوری است که ارسال گاز طبیعی روسیه به آن پس از تصمیم این کشور مبنی بر عدم پرداخت هزینه گاز به روبل، توسط روس‌ها متوقف می‌شود. روسیه همچنین بخشی از صادرات گاز خود به دانمارک و آلمان را هم به حالت تعلیق درآورده است. گازپروم غول انرژی روسیه روز گذشته اعلام کرد به طور کامل عرضه گاز را به شرکت «گاز ترا»ی هلند متوقف کرده است. این شرکت روسی در بیانیه‌اش توضیح داد: «تا پایان روز کاری 30 مه، شرکت گازپروم اکسپرت برای تامین گاز در ماه آوریل از شرکت «گاز ترا» مبلغی دریافت نکرده است».
گازپروم اواخر ماه آوریل، صادرات گاز به بلغارستان و لهستان و در ماه مه صادرات گاز به فنلاند را نیز قطع کرده بود. دانمارک نیز پس از رد تقاضای پرداخت به روبل روسیه، با توقف عرضه مواجه است.
طرح جدید مسکو برای پرداخت، خریداران گاز کشورهای «غیر دوست» که روسیه را تحریم کرده‌اند، ملزم می‌کند در گازپروم بانک حساب باز کنند؛ سپس آنها می‌توانند مبالغ را به واحد پول مورد نظر خود سپرده‌گذاری کنند که بانک آنها را به روبل تبدیل کرده و به تامین‌کننده منتقل می‌کند.
اوایل ماه جاری، آلمان و ایتالیا به شرکت‌های خود اجازه دادند حساب روبلی در گازپروم بانک روسیه باز کنند تا از طرح پرداخت گاز طبیعی جدید پیروی و از قطع صادرات جلوگیری کنند. بنا بر اعلام وزارت انرژی روسیه، در مجموع 24 شرکت اروپایی (واردکننده گاز روسیه) تاکنون حساب روبلی باز کرده‌اند.
*تورم آلمان به قله 50 سال گذشته رسید
دفتر آمار فدرال آلمان اعلام کرد تورم این کشور در ماه مه به بالاترین میزان در 50 سال گذشته رسیده است. دفتر آمار آلمان اعلام کرد نرخ تورم در این کشور برای ماه مه به بالاترین میزان از سال 1973 تاکنون رسیده است. بحران نفتی در سال 1973 باعث شدت گرفتن افزایش تورم در این کشور شد و حالا هم موجب بالا رفتن قیمت مواد غذایی و حامل‌های انرژی شده است.
به خاطر درگیری نظامی روسیه با اوکراین و تحریم‌های بی‌سابقه اروپا علیه مسکو، قیمت کالاها در اروپا بویژه آلمان به عنوان اقتصاد اول اتحادیه اروپا بشدت افزایش یافته است.
از ماه فوریه که درگیری نظامی روسیه با اوکراین آغاز شد، افزایش قیمت حامل‌های انرژی بویژه بنزین و گاز تأثیر قابل توجهی در رشد تورم آلمان داشته است.
دفتر آمار آلمان در بیانیه خود آورده یکی دیگر از عوامل اثرگذار در رشد قیمت کالاها اخلال در چرخه تامین ناشی از تبعات شیوع ویروس کرونا بوده است. قیمت سوخت و حامل‌های انرژی در آلمان در ماه مه سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته به طور متوسط 38.3 درصد افزایش داشته است.
*تحریم نفتی روسیه؛ نفت ۱۳۰ دلاری در پیش است؟
متخصصان بازار نفت انتظار دارند ممنوعیت واردات نفت روسیه توسط اتحادیه اروپا قیمت نفت را در کوتاه‌مدت به ۱۳۰ دلار در هر بشکه برساند. جدیدترین نظرسنجی رویترز از تحلیلگران نشان می‌دهد متوسط قیمت نفت در 3 ماه دوم سال جاری میلادی به بیش از 107 دلار در هر بشکه خواهد رسید اما برخی متخصصان انتظار دارند ممنوعیت واردات نفت روسیه توسط اتحادیه اروپایی قیمت نفت را در کوتاه‌مدت به 130 دلار در هر بشکه برساند.
اتحادیه اروپا در آخرین ساعات روز دوشنبه درباره تحریم واردات دریایی نفت روسیه به توافق رسید اما واردات از خط لوله دروژبا به مجارستان، جمهوری چک و اسلواکی همچنان ادامه خواهد داشت.
«چارلز میشل» رئیس شورای اروپا گفت: ششمین بسته تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه روسیه بلافاصله 75 درصد از واردات نفت روسیه را تحت تاثیر قرار می‌دهد و تا پایان سال جاری میلادی 90 درصد از واردات نفت روسیه به اروپا متوقف می‌شود.
در نتیجه این ممنوعیت، بازار جهانی نفت با محدودیت عرضه مواجه خواهد شد که قیمت‌ها را بالا می‌برد.
تحلیلگرانی که در نظرسنجی رویترز شرکت کرده‌اند انتظار دارند متوسط قیمت نفت خام برنت در کل سال جاری میلادی برابر با 101 دلار و 89 سنت باشد. این رقم در ماه قبل 100 دلار و 16 سنت پیش‌بینی‌شده بود.
***
قیمت نفت به 117 دلار رسید
پس از اینکه رهبران اتحادیه اروپایی با ممنوعیت جزئی و مرحله‌ای خرید نفت روسیه موافقت کردند و چین نیز به قرنطینه شانگهای پایان داد، قیمت نفت در معاملات دیروز افزایش یافت. هر بشکه نفت برنت با یک دلار و 75 سنت افزایش 117.35 دلار فروخته شد و هر بشکه نفت خام آمریکا با یک دلار و 59 سنت افزایش 116.26 دلار معامله شد. در هفته اخیر پس از توقیف 2 نفتکش یونانی توسط ایران، قیمت نفت به بیش از 120 دلار نیز صعود کرده بود. هر ۲ شاخص نفتی طی ماه مه و برای ششمین هفته متوالی افزایش قیمت ماهانه را ثبت کردند. قرنطینه سختگیرانه شانگهای در چین نیز روز گذشته پس از ۲ ماه پایان یافت و انتظار برای بالا رفتن تقاضا برای سوخت در این کشور تقویت شده است.