گروه سیاسی: یک دادگاه در یونان روز چهارشنبه حکم اولیه دادگاه مبنی بر صدور مجوز برای ایالات متحده آمریکا به منظور مصادره بخشی از محموله نفت ایران در نفتکش ایرانی در امتداد ساحل یونان را لغو کرد. 

به گزارش «وطن‌امروز»، ۲۶ فروردین‌ماه بود که یونان یک نفتکش روسی (پگاس که بعدها به لانا تغییر نام داد) حامل نفت ایران را که مطابق قوانین تعریف شده دریانوردی با پرچم کشورمان حرکت می‌کرد، در آب‌های ساحلی خود توقیف کرد و براساس آخرین گزارش‌ها محموله نفتی این کشتی را برای انتقال به آمریکا به یک نفتکش آمریکایی تحویل داد. اقدام طرف یونانی که کاملا در راستای اهداف و منافع آمریکا بود با واکنش دستگاه دیپلماسی کشورمان همراه شد و وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، کاردار یونان در تهران را احضار کرد و اعتراض شدید جمهوری اسلامی ایران به وی ابلاغ شد. با این حال تیغ اعتراضات دیپلماتیک آنقدر برنده نبود تا یونان را از اقدام خود منصرف کند. بر همین اساس قریب به 40 روز پس از اقدام طرف یونانی، این بار «میدان» به کمک «دیپلماسی» آمد و ایران نیز در واکنشی قاطع 2 نفتکش یونانی را در آب‌های خلیج‌فارس توقیف کرد. در همین زمینه جمعه‌شب ششم خردادماه روابط عمومی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: نیروی دریایی سپاه ۲ فروند نفتکش یونانی را به دلیل تخلفات انجام گرفته در آب‌های نیلگون خلیج همیشه فارس توقیف کرد. این ۲ کشتی در خلیج‌فارس، یکی در نزدیکی عسلویه و دیگری در نزدیکی بندرلنگه در نزدیکی جزیره هندورابی توقیف شده‌اند. هر ۲ کشتی با نام‌هایPrudent Warrior و Delta Poseidon تحت پرچم یونان حرکت می‌کردند که توسط نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی توقیف شدند. دولت‌های غربی و در رأس آنها دولت آمریکا پس از اقدام ایران به حمایت از طرف یونانی پرداخته و خواستار آزادسازی نفتکش‌های توقیفی شدند؛ درخواستی که طبیعتا از سوی کشورمان پذیرفته نشد و حتی با واکنش رهبر حکیم انقلاب نیز مواجه شد. ایشان در بخشی از بیانات‌شان در مراسم سی‌وسومین سالگرد ارتحال بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی فرمودند: چندی قبل دولت یونان با دستور آمریکایی‌ها نفت کشورمان را دزدید اما وقتی دلاوران از جان‌ گذشته‌ جمهوری اسلامی، کشتی نفتی دشمن را ضبط کردند، در تبلیغات فراگیر خود ایران را به دزدی متهم کردند، در حالی ‌که آنها بودند که نفت ما را دزدیدند و پس گرفتن مال دزدی، دزدی نیست. 

اقدام قاطع ایران در مواجهه با دزدی دریایی یونان و برتری ژئوپلیتیک کشورمان در سایه نفوذی که بر آب‌های خلیج‌فارس به عنوان مهم‌ترین محل تردد نفتکش‌ها دارد، یونان را به طور مستقیم و آمریکا را به شکل غیرمستقیم با یک چالش جدید مواجه کرد. آنچنان که روز گذشته شبکه ان‌بی‌سی نیوز در خبری نوشت که نفتکش یونانی «پرودنت واریور» که توسط ایران توقیف شده، در حال ارسال محموله نفتی به آمریکا بوده است. در همین زمینه یک مقام فعلی و یک مقام پیشین آمریکا به شبکه ان‌بی‌سی نیوز اعلام کردند نفتکش یونانی «پرودنت واریور» که توسط ایران توقیف شده، در حال ارسال ده‌ها هزار گالن نفت به ارزش بیش از 100 میلیون دلار به آمریکا بوده است. 

با تمام این اوصاف، صبح روز پنجشنبه انتشار خبری با مضمون لغو حکم مصادره نفت ایران از سوی دادگاه یونانی بار دیگر پرده از واقعیتی دیرین درباره مناسبات بین‌المللی و حکمرانی منطق زور بر اختلافات میان دولت‌ها برداشت. در همین زمینه ۳ منبع آگاه گزارش کردند یک دادگاه در یونان روز چهارشنبه حکم اولیه دادگاه مبنی بر صدور مجوز برای ایالات متحده آمریکا به منظور مصادره بخشی از محموله نفت ایران در نفتکش ایرانی در امتداد ساحل یونان را لغو کرد. خبرگزاری رویترز در این باره گزارش کرد، پیش از این صدور حکم مصادره محموله نفت ایران با واکنش خشمگینانه ایران مواجه شده بود و یک منبع حقوقی که خواست نامش نشود، گفته است ایران خواستار تجدیدنظر در حکم اولیه دادگاه یونان شده بود. بر اساس این گزارش، این منبع آگاه گفته است: «اقدام برای لغو حکم مورد پذیرش دادگاه قرار گرفت. [هم‌اکنون] رد حکم دادگاه تجدیدنظر دشوار خواهد بود». رویترز گزارش کرده است، هنوز مشخص نیست که آیا دولت‌های ایالات متحده یا یونان به حکم دادگاه تجدیدنظر یونان که در دادگاه تجدیدنظر منطقه «چالکیس» صادر شده، اعتراض خواهند کرد یا خیر. بر اساس این گزارش، نتیجه دادگاه تجدیدنظر درباره لغو حکم مصادره محموله نفت ایران هنوز علنی نشده است. 

پس از انتشار این خبر، سفارت جمهوری اسلامی ایران در آتن در صفحه توئیتر این سفارتخانه با اشاره به لغو حکم دادگاه اولیه برای مصادره نفت متعلق به ایران از سوی دادگاه تجدیدنظر یونان اعلام کرد: در پی پیگیری‌های فشرده، دادگاه تجدیدنظر یونان حکم دادگاه اولیه مبنی بر مصادره نفت متعلق به ایران را لغو کرد و به لطف الهی کل محموله نفت مسترد خواهد شد. این سفارتخانه تصریح کرد: ‏تا اطمینان از اجرای کامل حکم، موضوع در دستور کار رایزنی‌های فشرده ۲ کشور باقی می‌ماند. ‏پاسداشت حقوق ملت ایران، خط قرمز ما است. 

 

* بازدارندگی، شرط تأمین منافع ملی

ماجرای توقیف نفتکش ایرانی از سوی یونان را نمی‌توان داستانی جدید به حساب آورد، آنچنان که 3 سال پیش نیز یک دزدی دریایی دیگر به سرانجامی مشابه ختم شده بود. تیر 98 بود که دولت انگلیس اقدام به توقیف نفتکش ایرانی گریس یک در جبل‌الطارق کرد. پس از این دزدی دریایی ایران پیگیری‌های دیپلماتیک را برای آزادسازی نفتکش توقیف شده شروع کرد اما به جواب روشنی نرسید. سرانجام رهبر انقلاب در دیدار ائمه جمعه سراسرکشور فرمودند: عناصر مؤمن در جمهوری اسلامی راهزنی دریایی انگلیس را بی‌جواب نمی‌گذارند و در فرصت و جای مناسب پاسخ خواهند داد. 2 روز بعد از هشدار رهبر انقلاب و 2 هفته پس از دزدی دریایی انگلیسی‌ها یک نفتکش بریتانیایی موسوم به «استنا ایمپرو» در تنگه هرمز به علت رعایت نکردن قوانین و مقررات بین‌المللی دریایی از سوی نیروهای سپاه پاسداران جمهوری اسلامی توقیف شد. اقدام متقابل ایران سرانجام باعث شد نفتکش گریس یک در اواخر مرداد رفع توقیف شود. پس از آنکه دولت جبل‌الطارق دستور رفع توقیف نفتکش ایرانی را صادر کرد، ایران نیز پس از 10 هفته در 5 مهرماه، نفتکش استنا ایمپرو را آزاد کرد. 

حالا با تکرار دوباره دزدی دریایی از سوی یک کشور اروپایی و اقدام متقابل ایران در توقیف نفتکش‌های همان کشور بار دیگر صحت این گزاره ثابت شد که تامین منافع ملی مشروط به حفظ بازدارندگی در برابر تهدیدهای خارجی است. در این میان اهرم‌های قدرت هر کشور در واکنش به تهدید خارجی نقشی سازنده دارد. میدان‌داری نیروی دریایی سپاه پاسداران در واکنش به دزدی دریایی اروپایی‌ها نشان از لزوم بهره‌گیری از تمام ابزارهای اقتدارآفرین برای پیشبرد منافع دیپلماسی دارد. 

***